Güven

GÜVEN KURMANIN ETKİN YOLU

Güven, ilk adımı çoğunlukla lider tarafından atılan karşılıklı bir etkileşim, bir döngüdür. Bu döngüde lider kendinin güvenilir olduğunu hissettirip, aynı şekilde karşısındakilere de güven duyma isteğini ortaya koyar. Böylece karşısındaki (astı veya üstü) de lidere güven ile karşılık verir.

Güven verme döngüsü, ilişkilerin başında liderin ve astının birbirlerinin iyi niyetinden ve birbirlerinin karşılıklı çıkarlarını koruyacaklarından emin oldukları zaman başlar. Döngüyü başlatabilmek için lider astlarının gözünde kendinin güvenilir olduğu izlenimini oluşturmalı ve astlarına güvenmek istemelidir. Güvenilir bir lider herkesin çıkarları doğrultusunda hareket eder ve çevresine güven verir. Böylece astlarının liderin nasıl hareket edeceği hakkındaki kuşkuları azalır. Astlarının çıkarlarına önem veren ve hareketlerinde bu çıkarları hep göz önünde bulunduran lider güvenirlilik unvanı kazanır.

Ortak çıkarlara önem vermek; bir teşkilatın tüm üyelerinin, çalışanın refahı, teşkilatın başarısı gibi aynı hedeflere ulaşmak için beraber çalıştıkları fikrinin altını çizmektir. Çalışanın refahı bir liderin astlarıyla paylaşabileceği en büyük ortak çıkarlardan biridir. Astını koruyan ve onun refahını yükseltmeye çalışan bir lider, astının “benden yararlanılıyor” kaygısını azaltır ve bu durum, lidere güvenirlik unvanını kazandırarak istenilen güvenin gelişmesini sağlar.

Astlarına olan bağımlılığını kabul eden ve isteyerek elindeki gücün bir kısmını paylaşan lider, bir ilişkide karşılıklı dayanışmanın artmasını sağlar. Karşılıklı dayanışma, hem liderin hem de astlarının birbirlerinin çıkarlarını etkileyecek güce sahip olmaları ve bu gücü birbirlerinin çıkarları için kullanacaklarına dair güven duymasıdır. Liderler güçlerini açık ve dürüst bir çalışma ortamı yaratarak paylaşabilirler ki, bu da karşılıklı dayanışmayı sağlayan araçlardan olan iki yönlü iletişimi destekler. Çalışanları ile karşılıklı dayanışmayı arttıran bir lider güvenirlik ününü arttırır, bu da başkalarına güven vermesini kolaylaştırır.

Bir lider güvenilirlik unvanını kazanırken aynı zamanda karşısındakilere güvenmek istediğini de göstermek zorundadır. Liderin kendisini isteyerek karşısındakilere açması, yani başkalarına güvenmesi ile sahip olduğu güvenilirlik unvanı, güven verme döngüsünü başlatan faktörlerden biridir. Eğer diğerleri liderin güvenilir olduğunu hissederlerse, onlar da bu güvene karşılık verirler. Bu da döngünün ikinci yarısıdır.

Lider ve diğerleri arasındaki bu karşılıklı ilişki iki tarafın ortak çıkarları karşılandığı ve istismar olasılığı az olduğu sürece devam eder ve bu döngü ne kadar çok tekrar ederse, ilişkideki güven o kadar çok derinleşir.

Yapılan araştırmalar sonucunda, liderlerin güven kurmak için bazı stratejileri sıkça kullandıkları anlaşılmıştır.

1. Astının Çıkarlarına ve Refahına Önem Verdiğini Göstermek
Liderlerin güven vermek için en sık kullandıkları metoddur. Liderler, astlarının refahını korumak için gerekirse risk alarak, sorunlarını çözmek için ivedi hareket ederek, sıkıntılarını paylaşarak, ailelerinin refahını yükselterek, işleri, aileleri ve çıkarları hakkında sorular sorarak onlara önem verdiklerini gösterebilirler.

Astların refahını yükseltmek onların istismar ediliyorum kaygılarını azaltır. Çünkü liderlerinin sahip olduğu gücü, işbirliğiyle ortak çıkarlar için kullandığını görürler. Astlar, liderlerinin bu hareketine, kendi işlerini başarıyla yerine getirerek cevap verirler. Bu da kurumun prestijini yükseltir.

2. Teknik ve Taktik Yeterliliğini Göstererek
Yüksek Standart İsteme
Liderlerin astlarıyla güven kurmak için kullandıkları en etkin ikinci metoddur. Yeterlilik, astların liderlerinin kendisine verilen görevi en iyi şekilde yaptığını ve liderin de astlarını koruduğunu gösterir. Kişilerden yüksek standart isteme ise, astların kendi refahlarını yaptıkları işte en iyisini yaparak yine kendilerinin yükseltebileceklerini görmelerini sağlar.
3. Astlarına Görevlerini Yapacağına Dair
Güven Duyma
Nasıl ki bir lider astlarının kendi yeterliliğine inanmalarını bekliyorsa, o da astlarının yeterliliğine inanmalıdır. Lider, bir kriz anında nasıl davranacağını çok iyi bilmelidir. Her şey normalken güvendiğini göstermek kolaydır ama çalışanlar amirlerinin onlara bir kriz anında işlerini yaparken gerçekten güvenip güvenmediğini de bilmek isterler.

4. Sizi Etkilemesi İçin Astlarını Yetkilendirmek
Astlarına güvenmenin yanında, onlara durumlarını geliştirmek için yetki veren liderler aynı zamanda ortak güveni de geliştirirler.

5. Vaatleri Yerine Getirmek
Vaatleri yerine getirmek de güveni güçlendiren metodlardan birisidir. Vaatlerini ve yükümlülüklerini yerine getiren liderler astlarına, onların ihtiyaçlarını ve çıkarlarını tatmin etmeye istekli ve bunun için de gerekli yeterliliğe sahip olduklarını gösterirler.

6. Olumlu Bir Çalışma Ortamı Yaratmak
Astlarına, hata yaptıktan sonra hatalarından ders alabilecekleri bir çalışma ortamı yaratan lider, astlarının güvenini kazanır. Hatalardan ders almayı bir araç olarak gören lider, astlarının uzun vadede büyümesi ve gelişmesine önem verdiğini gösterir. Ayrıca, hatalara izin veren yumuşak bir ortam, amiri riske sokar. Bu da liderin, astlarının gelişmesi için risk altına bile gireceğini gösterir ve sonuçta astlarının liderlerini daha çok sevmesini ve onu daha güvenilir bulmaya başlamasını sağlar.

PATRONUN GÜVENİ

Patronlarının güvenini kazanan liderler daha etkin bir şekilde liderlik görevlerini yaparlar. Çünkü kendi altındaki lidere güvenen bir patron ona daha fazla özerklik verir. Bu da özgür liderlerin daha fazla hayal gücü ile çalışıp, mükemmeliyeti daha kolay yakalamasını sağlar. Patronu ile güven kurmak isteyen bir lider her görevi bir kesinlikle ve hevesle tamamlamalı, sadık olmalı ve en önemlisi kurumunun aktiviteleri ve hazır olma derecesi hakkında patronuna dürüst bilgi vermelidir.

ŞİRKET VE KURUMLARDA GÜVEN

Günümüzde şirketlerde;

* Yaratıcı ortamların geliştirilmesi,
* Çalışanların fikirlerinin ortaya çıkartılması,
* Çalışanların sürekli öğrenmesi,
* Tüm yönlere açık iletişim ortamlarının yaratılabilmesi için güvene dayalı ilişkilerin tesis edilmesi öne çıkmaktadır.

Şirket ve kurumlarda güven;

* Çalışanlara,
* Tedarikçilere,
* Finansal ilişki kurulan kurumlara,
* Aile ve topluma karşı kurulur ve geliştirilir.

Çalışanlara karşı denetim yerine güvenin kullanılmasının işletme maliyetleri üzerinde çok önemli etkileri vardır. Columbia İşletme Fakültesi’nden Profe sör John Whitney tarafından yapılan bir araştırma, güvensizliğin bedelinin çok ağır olabileceğini gösteriyor. Masrafların sorgusuz sualsiz onaylanmasına karar verilen şirketlerde, masrafların % 40 oranında azaldığı gözlemlenmiştir. Çalışanlara duyulan güven, çalı şanın enerjisini besler ve kurumun toplam veriminde artış sağlar.

Tedarikçilere ve finansal ilişki kurulan kurumlara duyulan ya da bunlara karşı sağlanan güven ise, şirket ya da kuruma piyasada saygınlık, aranılan ve çalışılmak istenilen şirket olma payesini sağlar.

Sonuç olarak “güven”, liderliğin en önemli unsuru, şirket ve kurumların karlılık ve başarı için en önemli olmazsa olmazlarından birisidir. Son sözü Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’e bırakalım: “Kendilerine faydalı olduğunuz, onlara müsbet yolda hizmet ettiğiniz müddetçe, milletin sevgisini kazanabilirsiniz. Vaatleri nizi yerine getirmez, milletin refahına hizmet etmezseniz, bugün bizi alkışlayan bu topluluk yarın bizi yuhalar.”

Eray Beceren
Eğitim Araştırmacısı

Kaynaklar

• TMI know how şubat 1999, No:55, Sayfa 6,
Güvendaşlık Geleceğin şirketi
(Franco D’Egidio, Alessandro Cravera).

• Boğaziçi Üniversitesi Vakfı
Executive Strategic Management Program Yönetim
Organizasyon Modülü Eğitim Notları.

• Mustafa Kemal Atatürk’ün Liderlik Sırları
Adnan Nur Baykal.

• Bilinmeyen Yönleriyle Atatürk Sadi Borak, Sayfa 82.
Paylaş: