Çalışanlarıyla birlikte eğlenen şirketler
Bu örnek, çalışanların motivasyonu konusunda uzman olan Barbara Glanz’ın Carwe Packages for the Wokplace (İşyerleri İçin Bakım Paketleri) adlı kitabından alınmıştır. Glanz şirketlerden “işyerindeki ruhu yeniden canlandırmak” konusunda yardım etmesi için pek çok talep alıyor, özellikle de yeniden yapılanma planları olduğunda. Glanz, “Eğlence ve mizah duygusu organizasyonal değişimlerde insan faktörünü vurgulamak için önemli yollardan biridir” yorumunu yapıyor.
“İş ortamında ne kadar fazla stres varsa bunu dengelemek için eğlence ihtiyacı da o kadar artıyor.”
Şirketler değişimle başa çıkmak ve üst düzey çalışanlarını ellerinde tutmak için çabalarken moral onlar için çok önemli bir hale geliyor. 1995’te Chicago’daki 100 büyük şirketle yapılan bir araştırmaya katılan İnsan Kaynakları Yöneticileri’nin %41’i iş gücünü canlandırmanın en önem verdikleri konu olduğunu söylediler.
Cambridge İnsan Kaynakları Grubu’nun Genel Müdürü Walt Polsky’ye göre “Downsizing tecrübesi yaşayan şirketlerin çalışanları, kendilerini ailedeki bir ölümün ardından kalanlar gibi hissediyorlar. şokta ve yasta oluyorlar.”
Mizahı hayatın her yanına özellikle de iş hayatına taşımak isteyen bir organizasyon olan The Laughter Company’nin Başkanı Paul McGhee; iş dünyasına yeni giren çalışanların yanında bir süredir iş dünyasında olup da bir organizasyonal değişiklik yaşayanların artık yeni bir takım becerilere sahip olmaları gerektiğini belirtiyor. Çalışanlar artık daha keskin fonksiyonel ve teknik becerilerin yanında süregelen değişimle başa çıkma yeteneğine ihtiyaç duyuyorlar.
McGhee, “Oyunun adı değişim” diyor Bunun anlamı organizasyonun bütün seviyelerinde değişimle başa çıkabilecek ve işini yapabilecek çalışanlara ihitiyacımız olmasıdır. Eski çözümler artık işe yaramıyor. İnsanlar artık yeni buluşlar ortaya koymalılar. Mizah ve eğlence de buna ulaşmak için en iyi yollardan biri.”
McGhee, “Artık bir çok yönetici mizah duygusu kuvvetli olan çalışanların daha esnek olduğunu düşünüyor.”diye belirtiyor.
“Mizah, esneklikle bağlantılı fikirlerle zekice oynamak. Esnek olan organizasyonlar yaratıcı düşünceye sahip oluyorlar.”
Psikoloji doktorası olan McGhee 20 yılını mizahla ilgili araştırmalar yaparak geçirmiş. Çalışmalarının odak noktası çalışanların kişisel mizah duygularını 8 adımlı bir “mizah geliştirme” programıyla oluşturmalarına yardımcı olmak. Bu her bireyin kendi mizah tarzını bulma, günlük hayatta gülünecek yönleri farketme gibi adımları kapsıyor.
McGhee, “Artık işyerleri eskisinden daha zor ortamlar. Mizah zihninizi kontrol altına almanıza yardımcı oluyor. Ben stres altında çok iyi çalışabilen çok az kişi tanıyorum” yorumunu yapıyor.
Canlı İşyeri
Glanz organizasyonlarla çalışırken ilk işi bir mizah denetlemesi yapmak oluyor. “Uzmanlara göre en üretici işyerinde bir saatte en az 10 dakika kahkaha vardır. Ben bir organizasyona danışmanlık yapıyorsam önce etrafta dolaşıp ne kadar kahkaha duyduğuma bakarım. Bu üretkenliğin ve moralin iyi bir ölçüsüdür.”diyor.
Galnz bunun yanında organizasyonda dört ana alanı inceliyor.
İletişim: şirketteki çalışanlar arasındaki iletişim açık ve yerinde mi; kişiselleştirilmiş mi?
Atmosfer: Duyuru tahtalarına neler asılı? Karikatürler, ilham veren veya takdir belirten sözler var mı?
Saygı ve takdir: Galnz’ın bu alanı değerlendirmesinin iki yolu üst düzey yöneticiler veya işverenlerle konuşmak ve misyon tanımlarını okumak. Misyon tanımı ilham veriyor mu? Çalışanlar bunun varlığından haberdar mı ve anlamını kavrıyorlar mı?
Beraberlik ve şevk: şirket toplu aktiviteler yapıyor mu? Organizasyonda ne tür kutlamalar var?
Alt Kademenin Kazandıkları
Playfair Inc.’nin kurucusu ve Managing to Have Fun (Eğlence İçin Yönetim) adlı kitabın yazarı Matt Weinstein, “işyerindeki eğlencenin en önemli faydalarından biri; çalışanın organizasyona artan bağlılığından kaynaklanan daha iyi müşteri hizmetidir ve inanılmaz şirket bağlılığı oluşmasıdır” diyor. “Her şirket, çalışanlarına müşteriye gülümseyerek hizmet etmesi gerektiğini söyler. İç müşteri hizmetlerinin mizah sayesinde gelişmesi daha iyi dış müşteri hizmetini getiriyor.”
İş yerindeki eğlencenin bir diğer yararı ise takım ruhunu oluşturması veya canlandırması. İnsanlar gülerken aralarında bağlar oluştururlar. Meinstein’a göre “gülmek ve eğlence çalıştığımız insanlarla daha insancıl olmaya açılan bir kapıdır”.
Üst Yönetimin Desteği Çok Önemli
İş ortamına daha çok eğlence katılmadan önce bu fikrin üst düzey yönetim tarafından desteklenmesi gerekir. Mizahın ve eğlencenin şirketin profesyonel imajını zedeleyeceğini düşünen yöneticiler yanılıyorlar. Hatta şirketlerdeki mizahın bunun tam tersi bir etkisinin olduğu belirlenmiş. Weinstein, eğlenceli işyerleri “inanılmaz bir rekabet avantajı yakalıyor, insanlara eğleniyor gibi görünen şirketlerde çalışmak veya onlarla iş yapmak daha çekici geliyor” diyor.
Paul Mc Ghee ise “Daha çok eğlenmenin çalışanların işe olan ilgisini azalttığına dair hiç bir kanıt yok. Hatta bunun tam aksi oluyor. İşten alınan memnuniyet artınca daha çok çalışıyorlar ve stresli durumlarda daha verimli oluyorlar” diye ekliyor.
Eğlenceyi Basit Yollarla Yaratın
Weinstein, “ortamı eğlenceli hale getirme çabasının çok gösterişli olmasına gerek yok, küçük ama düşünceli şeyler farkı yaratabilir” diyor.
Aşağıdaki öneriler Managing to Have Fun adlı kitabında yer alıyor:
1.Bebeklik fotoğraflarını asın. Bir şirket, yönetimde çalışanlarının bebeklik fotoğraflarını isteyip şirketin duyuru tahtasına astı. Herkes birbirinin fotoğraflarına bakıp güldü, hangi bebeğin hangi müdür yardımcısı olduğunu tahmin etmeye çalıştı.
2. Stresten uzak bir bölge yaratın. The Brookstar Corp. bir otomotiv şirketi ana konferans salonunun hemen yanında bir stressiz bölge yarattı. İlk başta yaratıcı düşünce sığınağı olarak sadece bir hamak ve şişme bir palmiye ağacı vardı. Daha sonra stresten kurtulmak için altı kum dolu büyük şişme bir yumruk torbası geldi. Satış Müdürü Clyde Willets, “Karar vermek imkansızlaştığında insanlar konferans salonundan koşarak çıkıp torbayı yumrukluyorlardı” diye anlatıyor.
3. Oyuncakçı dükkanına uğrayın. Corporation For Public Broadcasting Yöneticisi Ric Grefe kızına aldığı kocaman doldurulmuş muzu kızı beğenmediği için ofisine getirip orada bıraktı. Bu kocaman muz iş arkadaşlarının hoşuna gitti ve onu süslemeye başladılar. Kısa süre sonra muz ofisler arasında dolaşmaya başladı ve sembolik bir önem kazandı.
4. Bir buket çiçek verin. Playfair Canada’nın yöneticilerinden biri Carol Fried bir gün işe elinde çiçekle gelip bunu bir iş arkadaşına “bunu yarım saat masanda tut daha sonra birine hediye olarak ver ve ona da aynısını yapmasını söyle” diyerek verdi ve böylece “Gezen Çiçek Buketi”ni icat etti.
Fried’a göre işin eğlencesinin bir kısmı çiçeğin tekrar ona geri dönmesinin ne kadar süreceğini görmek.
5.Bir çalışana sürpriz olarak bir gün ya da bir saat tatil verin. Houston’daki Crate and Barrel’daki mağaza müdürleri sürpriz boş saat uygulamasını geliştirdiler. Yöneticiler haftada bir gün bir çalışana gidip “Senin bir saat tatil yapmanı istiyorum. Bu saatte ben senin işini yapacağım ve bu sürede senin kendin için bir şey yapmanı istiyorum: parka, yürüyüşe veya alışveriş yapmaya git. Çok çalıştın, bunu takdir ediyorum ve senin bu aradan tazelenmiş ve daha fazla satış yapmaya hazır olarak geleceğini biliyorum.”
6.Çirkin ayakkabı/kravat yarışması düzenleyin. General Motors stres dağıtmak için çalışanları arasında çirkin kravat yarışması düzenledi. Kazanan altın bir kravat iğnesi verildi, katılan bütün kravatlarsa kesilip büyük bir duvar dekoru yapıldı. Bunun ardından bayanlar için çirkin ayakkabı yarışması düzenlendi. Yarışan ayakkabılar dünyayı kötü ayakkabılardan kurtarmak için geri verilmedi.
7. Oyuncak hayvanlar dağıtın. Arthur Garza ,büyük bir otel zincirinin satış müdürü, yeni bir satış elemanı işe aldığında onları ofisine götürüp raflar dolusu doldurulmuş hayvanı gösterip şöyle diyor: “Bu hayvanların hepsi geçen bir kaç ay içinde yapılmış büyük bir satışı temsil ediyor.” Daha sonra oyuncak kutusuna gidip çalışanlara kucak dolusu hayvan veriyor ve şöyle diyor “Bu hayvanlar bu raftaki bir onur yerine aitler. Bir satış yaptığınızda birini bana geri getirin ki ait oldukları yere koyayım!”
8. Stres destek takımları oluşturun. Dun and Bradstreet Software firmasındaki bir satış müdürü ona rapor veren telefon danışmanlarının büyük stres içinde olduklarını farketti. “Müşterilerin doğrudan ateş hattındaydılar. Arayan insanlar neredeyse her zaman baskı altındalar bu yüzden danışmanlarımızın sakin olması müşterilerimizle pozitif ilişkiler geliştirmemiz açısından çok önemli.” diye açıklıyor. Danışmanların rahat olabilmeleri için içinde sakız, aspirin, komik bir kaset, oyuncaklar ve stresli anlarda sıkabilmeleri için lastik bir top olan “Stres Destek Takımı”nı oluşturdular.
Weinstein işe eğlence katarken yanlış veya doğru yol olmayacağını söylüyor. “Eğlenceli” aktivitelere katılmak istemeyen insanlar her zaman olabilir. Önemli olan diğer insanlara ve organizasyonun kültürüne karşı hassas olmak.
Downsizing’den (Organizasyonel Küçülme) Sonra Herhangi bir şey Eğlenceli mi?
Uzmanlara göre Downsizing’den sonra yeniden moral vermenin ilk adımı güveni yeniden oluşturmak ve bu da zaman alır. Glanz güveni yeniden kazanmak için yönetimin durum yokmuş gibi davranmaktansa durumla ilgili rahatsızlığını kabul etmesi gerektiğini belirtiyor. İnsanlar kötü haberleri duymayı karanlıkta kalmaya tercih ederler.
İlerletilen iletişimin yanında Weinstein mizahın ve gülmenin yeniden yapılanmadan sonra çalışanlara işin olumlu yanlarını hatırlatarak organizasyona yardımcı olabileceğine inanıyor ve durumun ciddiyetini azaltmadığını söylüyor.
“Paylaşılan kahkahalar geride kalanlara beraber çalışmanın eğlenceli tarafını hatırlatır ve onları geçmişe bağlı kalmak yerine daha farklı bir geleceğe doğru yönlendirir.”
Kaynak: HR Magazine
Aralık 96
Yazan:Phaedra Brotherton
Çeviren: Nur Banu İBAOĞLU