0
British American Tobacco
* Öncelikle British American Tobacco’nun Türkiye pazarına girmeye nasıl karar verdiğini anlatır mısınız?
Türkiye, British American Tobacco açısından stratejik öneme sahip bir pazar. Dünyanın yedinci büyük pazarı olan Türkiye pazarında rekabet etmek, bizim global düzeyde sektörün bir numarası olma vizyonumuz açısından bir zorunluluk. Dahası, şu anda Türkiye pazarında sadece üç büyük “oyuncu” yer alıyor. Biz, tüketicilere daha fazla ürün alternatifi sunmayı hedefliyoruz.
British American Tobacco uzun tarihi boyunca ilk kez, daha önceden hiçbir biçimde var olmadığı bir ülkede yatırım yapıyor. Bu nedenle, bir dizi bilinmeyen söz konusu.. Ancak bu durum, hepimiz için bir o kadar da heyecan verici.. Türkiye’de oluşturduğumuz ekibin, böylesi bir çalışma ortamının gerektirdiği becerilere ve kişilik yapısına uygun olmasına çalışıyoruz.
İK açısından, diğer FMCG şirketlerinin ve uluslararası şirketlerin yaptıklarını değerlendirdik. Ayrıca, üniversiteleri araştırdık. Danışman şirketlerle yaptığım temaslar sonucunda, Türkiye’deki çalışma kültürü ve çalışanların beklentileri ile ilgili bilgiler edindim. Sonuç olarak, tüm bu araştırmalardan elde ettiğimiz sonuçlar doğrultusunda kendimizi yapılandırdık.
* Şirket bünyesinde birçok farklı ülkeden gelen kişiler çalışıyor. Böyle bir ortamda, kültürel konuları nasıl yönetiyorsunuz?
Bizim yönetim merkezimiz Londra’da. Ancak biz uluslararası karakteriyle öne çıkan bir grubuz. Bu nedenle, 20’nci yüzyılın başlarından bu yana; aralarında Zimbabve, Çin ve Hindistan’ın da bulunduğu çok farklı dünya pazarlarında faaliyet göstermekteyiz.
Bünyemizdeki kültürel farklılıklar, bizim için büyük bir güç anlamına geliyor. Ancak, farklı ülkelerden gelen çalışanlarımız arasında iyi ilişkiler kurulması doğrultusunda hiçbir suni yönteme başvurmuyoruz. Çok kültürlülük, bizim temel kişiliğimizin çok güçlü bir yanı. Temel değerlerimizden biri olan açık fikirlilik doğrultusunda, her şey kendiliğinden ve doğal bir biçimde gelişiyor. Bireyler, anlayış ve bakış açısı farklılıklarının olduğu bir iş ortamında, olumlu bir biçimde bir arada çalışabiliyorlar.
Örneğin Türkiye’deki ekibimizde şu anda 18 farklı ülkeden gelen kişiler bulunuyor. Bu ülkeler arasında, Türkiye, Avustralya, Filipinler, Bangladeş, şili, İtalya, Macaristan, İrlanda, Kanada, Hollanda, Almanya ve Arjantin’i sayabiliriz. Türkiye dışındaki ülkelerden gelen kişiler, global fonksiyon geliştirme yöneticilerimiz tarafından belirlendi. Bizim bünyemizde, finans, kurumsal işler, pazarlama gibi fonksiyonların her biri için böyle yöneticiler bulunuyor. Yabancı ülkelerden gelen kişiler, Türkiye’de iki ay ila 3 yıl arasında değişen sürelerde çalışabiliyorlar.
Ancak, işlerin tümü yabancılar tarafından yönetilmiyor. Bizim İdari Komitemizin yarısı Türklerden oluşuyor. Dahası, bünyemizde çalışan Türklerin bir bölümünü de, British American Tobacco’nun diğer ülkelerde bulunan ofislerine göndermek istiyoruz.
Ulusal farklılıkların yanı sıra, bireyselliği de şirket konformizminin üzerinde tutuyoruz. Bu nedenledir ki, BAT bünyesinde yeni işe başlayanlar, burada kendileri olabildikleri ve bireyselliklerini koruyabildikleri bir iş ortamı bulduklarını söylüyorlar.
* Bu noktada, British American Tobacco’nun küresel İnsan
Kaynakları felsefesinden söz eder misiniz?
British American Tobacco, vizyonuna, yaptıkları işe tutkuyla sarılan ve işlerinden bireysel tatmin sağlayan birinci sınıf bir ekiple ulaşabileceğine inanmaktadır. British American Tobacco’nun insan kaynakları yönetimi, en yetenekli kadroların kazanılması, sürekliliklerinin sağlanması ve geliştirilmesi konularına odaklanmıştır. Bu doğrultuda, birlikte çalışan yetenekli bireylerin ortaya koyduğu sonuçların, bireysel katkıların toplamından daha fazla olduğu bir “yüksek performans” kültürü benimsenmiştir.
* British American Tobacco’nun kurumsal değerler yapısı nedir?
British American Tobacco, “rehber ilkeler” olarak tanımladığı dört temel kurumsal değere sahiptir. Nasıl bir şirket olmak istediğimizi ve çalışma anlayışımızı yansıtan bu değerler; “Açık fikirlilik”, “Sorumluluktan Kaynaklanan Özgürlük”, “Girişimci Ruh” ve “Farklılıktan Gelen Güç”tür. Bu değerler aslında bizim özümüzü dile getiriyor ve stratejilerimizi belirliyor.
British American Tobacco’nun dünya çapındaki tüm şirketlerinde, tüm çalışanların bu rehber ilkeleri anlamaları ve bunları gündelik çalışma hayatına yansıtmaları için büyük çaba harcanmaktadır.
* Peki ya İnsan Kaynakları süreçleriniz?
Bizim İnsan Kaynakları strateji ve süreçlerimiz, yeteneğin geliştirilmesi ve en üst düzeye çıkartılması doğrultusunda tasarlanmıştır. British American Tobacco’nun faaliyet gösterdiği ülkelerde, her yıl birçok yeni mezun, şirket bünyesine katılmaktadır. Bu bireylerin tümü, tutarlı bir global çerçeveye oturtulmuş bir gelişim programına katılmaktadır. Böylelikle, ülke farkı gözetilmeksizin; eğitimde, yönlendirmede ve işe yönelik eğitimlerde aynı kalite standartları yakalanabilmektedir.
British American Tobacco, teşvik ve ödül uygulamalarını daha da iyileştirmek doğrultusunda, dünya çapında performans ve ödül konularında yeni bir araştırma yapmıştır. Araştırma kapsamında, şirket çalışanlarına, en iyi niteliklerini sergileyebilmeleri doğrultusunda hangi unsurların kendilerini motive ettiği sorulmuştur. Araştırmanın bir başka amacı da, şirketin kendisini, önde gelen diğer uluslararası kuruluşlarla karşılaştırabilmesi olarak belirlenmiştir
British American Tobacco, şirketin entelektüel sermayesine güçlü bir biçimde yatırım yapmaktadır. British American Tobacco’nun uluslararası eğitim programları kapsamında, yöneticilere en son stratejik düşünme modellerini sunan ve onlara yeni ufuklara ulaşma esini veren, tüm dünyadaki en iyi akademik kaynaklar kullanılmaktadır.
* British American Tobacco bümyesinde Kariyer Planlaması yönetimi nasıl gerçekleştiriliyor?
Kariyer gelişimi ve çeşitli pozisyonlara adayların hazırlanması ve planlaması doğrultusunda, tüm pazarlarda ve tüm fonksiyonlar için geçerli olmak üzere, düzenli bir biçimde Yetenek Değerlendirme toplantıları yapılmaktadır.
British American Tobacco aynı zamanda, bireylerin kendi becerilerini geliştirmelerine ve kariyerlerini yönetebilmelerine destek olacak bir dizi teknolojik yöntem geliştirmiştir. “Büyümeyi Hızlandırmak” adı verilen global bir intranet sistemi, tüm yöneticileri şirketin değerlendirme, geliştirme ve kariyer gelişimi süreçleri hakkında bilgilendirmekte ve aynı zamanda kişisel gelişim için pratik ipuçları sunmaktadır. Yöneticiler, 360 adet on line geri bildirim aracı sayesinde, meslektaşlarının performansları ile ilgili geri bildirim alabilmektedirler.
British American Tobacco, yetenek yönetimi sürecine dikkate değer bir yatırım yapmış ve bir web sistemi oluşturmuştur. Bu sistem, tüm yöneticilerin kariyer ve gelişim planlarının detaylı kayıtlarını barındırmakta, ve tüm yöneticiler, açıklık prensibi doğrultusunda, kendileri ile ilgili kayıtlara rahatlıkla ulaşabilmektedirler.
British American Tobacco, çalışanlarının geri bildirimlerini dinlemeye ve bu doğrultuda davranmaya kararlı bir kuruluştur. Bu kararlılık çerçevesinde, tüm dünyadaki çalışanlarının görüşlerini almak için düzenli araştırmalar yapmaktadır.
* Türkiye’deki insan kaynakları ekibinizi oluşturmaya ne zaman başladınız, ne aşamadasınız?
Benim Türkiye’ye geliş tarihim olan 2000 yılı Ekim ayından itibaren, bize gerekli olan yapılanma konusunda araştırma yaptık. Bu boyuttaki yeni bir yatırım söz konusu olduğunda, doğru bir planlama yapmak çok önemlidir.
İstihdama, geçen yıl başladık. şu anda İstanbul’da iki yöneticimiz var. Bu yöneticilerimiz istihdamdan ve ödüllendirme sistemlerinden sorumlular. Çok yakında bir eğitim ve gelişim yöneticisi de aramıza katılacak. Bu yöneticilerimize, iki insan kaynakları yöneticisi destek veriyor. Tire fabrikamızda da, orada şu anda işe alınmış bulunan 100 kişiden sorumlu olan bir İK yöneticimiz bulunuyor.
* Adaylarla biraraya geldiğinizde beklediğinizi bulabildiniz mi? Sizi şaşırtan ya da ilginç gelen noktalar oldu mu?
Gerçekten de adayların son derece yetenekli ve zeki olduklarını söyleyebilirim. Genel olarak Türkiye’de karşılaştığımız yetenekler, bana büyük cesaret verdi. İşe alım süreçlerinde adayları pek çok testten geçiriyoruz ve ortaya çıkan sonuçlar gerçekten etkileyici. Bu nedenle de gerçekten son derece iyi düzeyde adayları işe almayı başardığımıza inanıyorum. British American Tobacco Türkiye’de şu anda 95 kişi görev yapıyor ve yıl sonunda bu rakamın 250’ye çıkmasını bekliyoruz.
* İşe alınan adaylar nasıl bir eğitim sürecinden geçiyor?
Bizim bünyemizdeki eğitim ve gelişim çalışmaları süreklidir. Başlangıç olarak, tüm çalışanlar için üç günlük kapsamlı bir grup oryantasyon eğitimi veriyoruz. Yeni işe girenler arasında bir an önce açık bir iletişim ortamı sağlamanın ve ilişkiler geliştirmenin son derece önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu, oluşturmayı hedeflediğimiz güçlü ve olumlu kurumsal kültüre katkıda bulunacaktır.
Bazı yöneticilerimiz ve fabrika teknisyenlerimiz, İngiltere, ABD, Sri Lanka, Endonezya ve Almanya gibi ülkelerdeki merkezlerimizi ve fabrikalarımızı ziyaret ettiler. Bu ziyaretler sırasında, şirkete özel terzi dikimi eğitimler ve uzmanlık eğitimleri aldılar.
* British American Tobacco Türkiye’de çalışacak adaylardan
ne bekliyorsunuz?
Kuruluş aşamasındaki birçok şirkette olduğu gibi, bizim de ulaşmamız gereken iş hedefleri söz konusu. Bu hedefler, bizimle birlikte çalışan kişilerin girişimci ve yaratıcı bir yaklaşıma sahip olmalarını gerektiriyor.
Biz aynı zamanda farklı bir şirket tipi oluşturmayı hedefliyoruz. Dolayısıyla; değerlerimizi hayata geçirmek, açık bir iletişim kurabilmek ve hassas bir sektörde sorumlu bir biçimde davranabilmek gibi alanlara önem veriyoruz.
* Bir yabancı yönetici olarak Türkiye’de çalışmanın zor ya da kolay yönleri oldu mu?
1,5 yıldır burada yaşıyorum ve son derece kolay bir uyum süreci yaşadığımı söyleyebilirim. Meslektaşlarımın tümü son derece iyi eğitimli, profesyonel ve hepsiyle de sıcak ilişkiler kurabiliyorum.
Türkiye’ye yeni gelen bir çok yabancı için, dil çok önemli bir konu! Çok az da olsa Türkçe konuşmayı öğrenmek uzun zaman alabiliyor. Dili öğrendiğiniz zaman, daha rahat hareket edebiliyor ve işleri daha etkin bir biçimde yürütebiliyorsunuz. Ayrıca, normal olarak çok iyi bildiğim konular olan çalışma yasalarının ve sosyal güvenlik konularının Türkiye’deki uygulamalarını öğrenmek de biraz zamanımı aldı. Ama şu anda her şey pürüzsüz bir biçimde yürüyor ve ufak tefek sorunları hallettiğimi düşünüyorum.
Kişisel olarak, İstanbul’da yaşamayı gerçekten de çok seviyorum. Son derece güzel bir yer. İnsanlar çok sıcakkanlı ve misafirperver. Birçok Türk arkadaşım var.
* Son olarak, uluslararası bir şirkette çalışmak isteyenlere yönelik önerilerinizi öğrenmek isteriz.
Onlara her şeyden önce çok açık fikirli olmalarını ve kişisel gelişime odaklanmalarını öneririm. Ev ödevinizi yapmak çok önemlidir. Güçlü noktalarını ve yeteneklerini tespit ederek, rekabetçi bir iş ortamına hazırlık yapmaları gerekiyor. Unutmamak gereken bir başka nokta da, artık insanların ömür boyu aynı şirkette kalmadıkları gerçeği. Her şey sürekli değişiyor ve gelecekte başka beklentiler veya başka kişisel inisiyatifler söz konusu olabilir. Bu nedenle, esnek ve açık fikirli olmak ve yaşam boyu gelişmeye ve öğrenmeye odaklanmak çok önemli.
