0
Birleşme&satın alımların başarısı insana bağlıdır
Dr. Christopher Kummer
PricewaterhouseCoopers ve Institute of Mergers, Acquisitions and Alliances
Türk şirketleri, stratejik hedeflerini gerçekleştirmek için giderek daha fazla birleşme&satın almayı (B&S) kullanıyor. Geçen yıl, bu şirketler 15 milyar euro’dan fazla değere sahip, yaklaşık 200 işlem içerisinde yer aldı (Şekil 1). Çok önemli olan sınır ötesi anlaşmalar, tüm anlaşmaların yüzde 70’ini oluşturdu. Türk şirketlerinin yurtdışındaki satın alımları sadece yüzde 13 iken, yabancı şirketler Türkiye’de büyüme konusunda daha etkin davranarak tüm anlaşmaların yüzde 87’siini oluşturdu. ABD, Türk şirketlerinin 2007 yılında satın alımlar konusundaki en favori destinasyonu olurken, en önemli ikinci sıra Almanya, Hollanda, Kıbrıs, Rusya ve Tunus arasında paylaşıldı (alfabetik sırayla). Türkiye’de satın alım yapan en aktif yabancı şirketler ise ABD, Hollanda, Fransa, İngiltere ve Almanya’dan geliyor. Anlaşmaların çoğu finans sektöründe gerçekleştirildi (şekil 2).
Tüm B&S işlemlerinin yaklaşık yüzde 75’i beklentileri karşılamıyor. Bu nedenle bir anlaşmayı kapatmadan önce, kendinize şunu sormanız gerekir: Sonucu olumlu bir biçimde etkileyerek, bir başarı olmasını nasıl sağlayabilirsiniz?
Entegrasyon safhasındaki en büyük zorluklar
Birleşmeleri hazırlamak ve kapatmak pek çok çalışma gerektirir, en önemli ve zorlu iş yükü ise entegrasyon safhasında yaşanır. Entegrasyon sırasında, altı en önemli zorluğun dördü insanlarla ilgilidir (Şekil 3).
Yöneticiler en büyük zorluk olarak, entegrasyon ve değişimin devam eden günlük ticari operasyonlar ile birleştirilmesini görür. Bu zorluğu yönetebilmek için, ek çalışan kaynaklarına ihtiyaç duyulur.
İkinci sorun ise B&S anlaşmalarındaki hedeflerin son derece iddialı ve ulaşılması zor olmasıdır. Bu engelin üstesinden gelinmesi için yöneticilerin, entegrasyonun hali hazırda planlama aşamasında olduğunu anlamasını sağlamak, böylece hedeflerin gerçekçi ve yeterince ayrıntılı tutulmasına olanak vermek gerekir. Kültürel konular genellikle yeterince anlaşılıp hesaba katılmaz. Oysa uygun analiz yöntemleri sayesinde kültürel farklılıklar önceden de son derece iyi değerlendirilebilir. Kültürel faktörler meydandadır, özellikle sınır ötesi işlemler sırasında… Bu faktörlerle başa çıkabilirsiniz; eğer önce bunlar sizin beklentiler ve analizinizin içindeyse ve ikincisi entegrasyon aksiyonları ile birlikte planlandığında… Ayrıca B&S entegrasyonunu mümkün kılmak için gerekli yetkinlik ve becerilere de sahip olmanız gerekir. Anlaşmanın kapatılmasından sonra tepe yönetimin de entegrasyonu desteklemesi ve kolaylaştırması gereklidir.
En önemli başarı faktörleri ve değişimin önündeki engeller
Pek çok durumda, B&S işlemlerinin entegrasyonu sırasında değişiklikler gereklidir. En önemli 10 başarı faktörünün 8’i ve değişimin karşısındaki en önemli 10 engelden 8’i insanlarla ilgilidir (Tablo 1).
Değişim projelerindeki başarı faktörleri konusunda, tepe yönetimin desteği ve kararlılığı kilit önem taşır. Süreç içinde insanlara karşı adil davranmak da eşit derecede öneme sahiptir. Bu da, anlaşılabilir, kapsamlı ve hassas kararların yolunu açan, göreceli şeffaf ve mantıklı karar alma süreçlerini gerektirir. Dürüstlük ve hızlı kararlar, gerekli açıklığa ulaşmak için adil davranmaya bağlıdır.
Bir başka başarı faktörü de, değişim sürecine çalışanların katılmasıdır. Çalışanlar B&S sırasında değişikliklere daha açıktır, çünkü her şekilde değişiklik beklerler. Onların değişim planlaması ve uygulamasına katılmasını sağlamak, kabulünü ve hayata geçirilmesini artırır.
EN ÖNEMLİ 10 BAŞARI FAKTÖRÜ
Tepe yönetimin desteğini garanti altına almak %82
İnsanlara adil davranmak % 82
Çalışanların katılımını sağlamak %75
Kaliteli iletişim % 70
Uygun eğitim sağlamak % 68
Net performans ölçütleri kullanmak %65
Değişimin ardından ekipler oluşturmak % 62
Kültür/beceri değişikliklerine odaklanmak % 62
Başarıyı ödüllendirmek % 60
İç şampiyonlar kullanmak %60
EN ÖNEMLİ 10 ENGEL
Rekabetçi kaynaklar %48
Fonksiyonel sınırlar %44
Değişim becerileri %42
Orta kademe yönetim %38
Uzun BT terminleri %35
İletişim %34
Çalışan muhalefeti %33
Kişilerle ilgili konular %32
Girişimcilik yorgunluğu %32
Gerçekçi olmayan zaman çizelgeleri %31
10 engelin 8’i insanlarla ilgilidir
Tablo 1: Değişim süreçlerinde başarı faktörleri ve engeller
İÇ İLETİŞİM KANALLARI
Genelge B&S bülteni
Mektup Kurumsal gazete
Kısa notlar Başlama toplantıları
E-posta Lokasyon, departman ya da ekip bazında bilgilendirme
Broşür / kitapçık Workshoplar
Video/ sesli mesaj Kahvaltı, öğle yemeği ya da akşam organizasyonları
Intranet portal ve forumlar Parti
Telefon ya da e-posta yardım hattı Geziler
Tablo 2: B&S sırasında kullanılabilecek iç iletişim kanalları
Sonuç
Birleşme&Satın alımların başarısında insanlar önemlidir. Özellikle çok önemli olan entegrasyon aşamasında ve sonuçta ortaya çıkan, gerekli değişiklikler sırasında başarı faktörlerine ve potansiyel bariyerlere düzenli olarak dikkat etmeniz gerekir.
Dr. Christopher Kummer, PricewaterhouseCoopers İsviçre’de Human Resources Transaction Services’de yöneticilik ve uygulama liderliği yapmaktadır. Institute of Mergers, Acquisitions and Alliances’ın Başkanıdır ve Webster Üniversitesi’nde yardımcı öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. (christopher.kummer@ch.pwc.com, kummer@manda-institute.org)
Tüm B&S işlemlerinin yaklaşık yüzde 75’i beklentileri karşılamıyor. Bu nedenle bir anlaşmayı kapatmadan önce, kendinize şunu sormanız gerekir: Sonucu olumlu bir biçimde etkileyerek, bir başarı olmasını nasıl sağlayabilirsiniz?
Entegrasyon safhasındaki en büyük zorluklar
Birleşmeleri hazırlamak ve kapatmak pek çok çalışma gerektirir, en önemli ve zorlu iş yükü ise entegrasyon safhasında yaşanır. Entegrasyon sırasında, altı en önemli zorluğun dördü insanlarla ilgilidir (Şekil 3).
Yöneticiler en büyük zorluk olarak, entegrasyon ve değişimin devam eden günlük ticari operasyonlar ile birleştirilmesini görür. Bu zorluğu yönetebilmek için, ek çalışan kaynaklarına ihtiyaç duyulur.
İkinci sorun ise B&S anlaşmalarındaki hedeflerin son derece iddialı ve ulaşılması zor olmasıdır. Bu engelin üstesinden gelinmesi için yöneticilerin, entegrasyonun hali hazırda planlama aşamasında olduğunu anlamasını sağlamak, böylece hedeflerin gerçekçi ve yeterince ayrıntılı tutulmasına olanak vermek gerekir. Kültürel konular genellikle yeterince anlaşılıp hesaba katılmaz. Oysa uygun analiz yöntemleri sayesinde kültürel farklılıklar önceden de son derece iyi değerlendirilebilir. Kültürel faktörler meydandadır, özellikle sınır ötesi işlemler sırasında… Bu faktörlerle başa çıkabilirsiniz; eğer önce bunlar sizin beklentiler ve analizinizin içindeyse ve ikincisi entegrasyon aksiyonları ile birlikte planlandığında… Ayrıca B&S entegrasyonunu mümkün kılmak için gerekli yetkinlik ve becerilere de sahip olmanız gerekir. Anlaşmanın kapatılmasından sonra tepe yönetimin de entegrasyonu desteklemesi ve kolaylaştırması gereklidir.
En önemli başarı faktörleri ve değişimin önündeki engeller
Pek çok durumda, B&S işlemlerinin entegrasyonu sırasında değişiklikler gereklidir. En önemli 10 başarı faktörünün 8’i ve değişimin karşısındaki en önemli 10 engelden 8’i insanlarla ilgilidir (Tablo 1).
Değişim projelerindeki başarı faktörleri konusunda, tepe yönetimin desteği ve kararlılığı kilit önem taşır. Süreç içinde insanlara karşı adil davranmak da eşit derecede öneme sahiptir. Bu da, anlaşılabilir, kapsamlı ve hassas kararların yolunu açan, göreceli şeffaf ve mantıklı karar alma süreçlerini gerektirir. Dürüstlük ve hızlı kararlar, gerekli açıklığa ulaşmak için adil davranmaya bağlıdır.
Bir başka başarı faktörü de, değişim sürecine çalışanların katılmasıdır. Çalışanlar B&S sırasında değişikliklere daha açıktır, çünkü her şekilde değişiklik beklerler. Onların değişim planlaması ve uygulamasına katılmasını sağlamak, kabulünü ve hayata geçirilmesini artırır.
EN ÖNEMLİ 10 BAŞARI FAKTÖRÜ
Tepe yönetimin desteğini garanti altına almak %82
İnsanlara adil davranmak % 82
Çalışanların katılımını sağlamak %75
Kaliteli iletişim % 70
Uygun eğitim sağlamak % 68
Net performans ölçütleri kullanmak %65
Değişimin ardından ekipler oluşturmak % 62
Kültür/beceri değişikliklerine odaklanmak % 62
Başarıyı ödüllendirmek % 60
İç şampiyonlar kullanmak %60
EN ÖNEMLİ 10 ENGEL
Rekabetçi kaynaklar %48
Fonksiyonel sınırlar %44
Değişim becerileri %42
Orta kademe yönetim %38
Uzun BT terminleri %35
İletişim %34
Çalışan muhalefeti %33
Kişilerle ilgili konular %32
Girişimcilik yorgunluğu %32
Gerçekçi olmayan zaman çizelgeleri %31
10 engelin 8’i insanlarla ilgilidir
Kaynak: PwC Survey, Managing Change in Your Business
Tablo 1: Değişim süreçlerinde başarı faktörleri ve engeller
İÇ İLETİŞİM KANALLARI
Genelge B&S bülteni
Mektup Kurumsal gazete
Kısa notlar Başlama toplantıları
E-posta Lokasyon, departman ya da ekip bazında bilgilendirme
Broşür / kitapçık Workshoplar
Video/ sesli mesaj Kahvaltı, öğle yemeği ya da akşam organizasyonları
Intranet portal ve forumlar Parti
Telefon ya da e-posta yardım hattı Geziler
Kaynak: Kummer (2006)
Tablo 2: B&S sırasında kullanılabilecek iç iletişim kanalları
Sonuç
Birleşme&Satın alımların başarısında insanlar önemlidir. Özellikle çok önemli olan entegrasyon aşamasında ve sonuçta ortaya çıkan, gerekli değişiklikler sırasında başarı faktörlerine ve potansiyel bariyerlere düzenli olarak dikkat etmeniz gerekir.
Dr. Christopher Kummer, PricewaterhouseCoopers İsviçre’de Human Resources Transaction Services’de yöneticilik ve uygulama liderliği yapmaktadır. Institute of Mergers, Acquisitions and Alliances’ın Başkanıdır ve Webster Üniversitesi’nde yardımcı öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. (christopher.kummer@ch.pwc.com, kummer@manda-institute.org)
