1999 Yılı Beklentileri

Sohbete dünyadaki ekonomik kriz ile ilgili bilgiler vererek başlayan Gökçe, bu kriz başlangıcında Güney Asya’da büyük bir çalkalanma başladığını ve Asya’daki kur oynamalarının hisse senedi piyasalarının yarısını kaybetmesine sebep olduğunu belirtti. Prof. Dr. Deniz Gökçe’ye göre dünyanın toplam büyümesini üreten Asya’daki bu krizin faturası tüm dünyaya kesildi. Güney Asya ülkelerinden Japonya’nın kendi iç piyasasındaki durgunluk sermayenin Japonya dışına çıkarak, aşırı sermaye hareketinin meydana gelmesini sağladı.

Deniz Gökçe dünyada bu ekonomik krizin neden gerçekleştiği sorusunu ise iki teori ile açıkladı:

1 ) Temel nedenlere dayalı açıklamalar ve teoriler.

2 ) Beklentiler, aşırı güven gibi panik teoriler.

Bugünün krizleri geçmişteki krizlerden yapısal olarak farklı. Geçmiş krizlerde büyük bütçe açıklı devletler ve bunlardan doğan dış denge sorunları sözkonusu idi. Ancak bu senaryo Güney Asya ve Asya ülkelerinde sözkonusu değil. Bu ülkelerde büyük boyutlarda bir işsizlik sorunu yok. Ancak bu ülkelerin hepsinde klasik krizlerin sonuçları mevcut. Yine bu ülkelerin hepsinde döviz kurları sabit veya sabite yakın. Ayrıca enflasyon oranları gelişmiş ülkelerden çok fazla. Bu krizde reel döviz kurunun gidişatı en önemli sebeptir. Bu da ihracat artışının yavaşlamasına sebep olmaktadır. Görülüyor ki bu krizde reel döviz kurunun aşırı değerlenmesi en önemli sebep olarak karşımıza çıkmaktadır.

Dünyada bu krizin nasıl başladığı konusunda ise Gökçe şu bilgileri verdi:

“Bu krizlerin orjini 1985 yılında görülmektedir. Bu tarihte Japon Yen’i, Dolar’a karşı aşırı bir değer kazanmıştır. Üretim ise ülke dışına taşınmıştır. Ülkedeki sanayi tabanında küçülme görülmektedir.1985 1989 yılları arasında Japon para arzı % 48 artmıştır. Fiyat düzeyi ise % 11 düşmüştür. Bunun ardındaki gerçek ise artan gayrimenkul fiyatlarıdır. Buna karşılık Taiwan ve Kore’de ise para aşırı değer kaybediyor. Bunun sonuçlarında büyük dengesizlikler oluşuyor. Örneğin; Taiwan borsası % 1053 artıyor. 1989 1990 yıllarına gelindiğinde ise Taiwan ve Kore büyük hisse senedi piyasası haline geliyor. Bu sırada Çin ise dış ticarette yer almaya ve finansal akımları genişlet meye çalışıyor. 90’ların başında döviz kuru rejimini libere ediyor. Bunun dışında paralel bir döviz piyasası oluşturuluyor. 1994 yılında Merkez Bankası kuru, SWOT piyasasındaki kura yaklaştırılıyor. Bu şekilde de develüasyon meydana geliyor.

Görülüyor ki bu ülkelerin sattıkları mallarda fiyat düşmesi krizin en önemli sebebidir. Bu düşüş şirket kazancı düşüşüne, bu da borsadaki hisse senedi fiyatlarının düşüşüne sebep olmuştur.

İkinci mekanizma ise ülke içindeki kişilerin portföy değişikliği yapmasıdır. Bunun sonucunda döviz kurları düşüyor ve faizler yükseliyor.

Türkiye’de enflasyonla mücadele de kendine has kullanılan bir metodoloji vardır. Enflasyonla mücadelenin birinci fazında Haziran 97 Ocak 98 döneminde kamu fiyatları yükseltildi, enflasyon arttı. Bütçedeki açık toparlandı. Ocak 98’den itibaren kamu fiyatları frenlenerek enflasyonda frenlendi. Bütçe ise kötüleşmeye başladı.

Ekonomik kriz dünyayı 1,5 2 yıllık bir süre daha etkileyecektir ve dünyanın büyüme hızını aşağıya çekecektir. Türkiye ise yapısal özellikleri nedeniyle bu durumdan daha az etkilenecektir. Türkiye için önemli olan Çin ve Brezilya’dan önce Rusya’dır. Rusya krizi Türkiye’yi öldürmeyecektir. Türkiye’yi kendi iç problemleri etkileyecektir. Türkiye, yapılacak seçimden sonra birkez daha sıfırdan başlayacaktır. Seçim sonrası faiz oranları artacak, buna bağlı olarak enflasyon da mutlaka artacaktır.”

99 Hedefleri
Enflasyon ortalama % 50 55 civarında olacaktır. Ortalama büyümemiz ise % 5 6 oranında gerçekleşecektir. Dolayısıyla 1999 yılı tablosu, 1998 yılı tablosuna denk olacaktır. Türkiye diğer ülkelerden farklı olarak;

1 ) Türkiye’nin cari denge açığı dünyadaki örneklerine göre düşüktür. Büyük boyutlarda cari denge açığı yoktur.

2 ) Türkiye’de özel sektör önemli ölçüde borçlu değildir.

3 ) Türkiye ithalat ve ihracatta önemli ölçüde konsantrasyonu olmayan bir ülkedir. Yani Türkiye bir ihracat portföyü taşımaktadır.

4 ) Türkiye’nin dış borç ödeme kapasitesi diğer ülkelerden çok fazladır.

5 ) Türkiye’nin finans sektörü daha cılızdır.

Gökçe, “Tek problem Türkiye’nin kendi siyasi problemleri yüzünden bir takım sorunların ortaya çıkmasıdır” fikriyle konuşmasını bitirdi.

BİLGİ TEKNOLOJİSİ VE YÖNETİM
(YENİ İŞLETME MANTIĞI)

Koç Topluluğu’na bağlı i.d.e.a.’nın (İnceleme, Danışmanlık, Eğitim, Araştırma Merkezi) evsahipliğinde, Koç Finans ve Milliyet Gazetesi’nin sponsorluğunda Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda düzenlenen “Bilgi Teknolojisi ve Yönetim Mantığı (Yeni İşletme Mantığı)” konulu seminerde, bilişimin iş, organizasyon, rekabet ve yönetim üzerindeki etkileri tartışıldı. Tüm dünyada “Akıllı Makina Çağında İşin ve Gücün Geleceği” adlı kitabıyla tanınan Prof. Dr. Shoshana Zuboff ve Laura Ashley Holding PLC şirketinin eski yöneticilerinden olan Dr. James Maxmin’in verdiği seminerde, 21. Yüzyıl’da rekabet ortamı tartışıldı.

Bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle birlikte şirketlerde yaşanan değişimi ve çalışanlar üzerinde yarattığı etkileri yerinde inceleyerek, şirketlerin geleceğini bilişim teknolojisinin belirlediğini ortaya koyan işletme uzmanı çiftin verdiği seminerde, sunum, vaka tartışmaları ve grup müzakereleri olmak üzere üç bölüm yer aldı. İki gün süren seminerde elektronik ticaretin önemi, ürünler piyasasında değer yaratılması, yeni rekabet şekilleri, teknoloji ile oluşan yeni organizasyon birimleri ve transformasyonda teknoloji kullanımı konuları ele alındı.

Seminerin ilk günü Brezilya Citibank’ta gerçekleştirilen mali verilere kolaylıkla ulaşım sağlamayı amaçlayan veri yönetimi konusunda yapılan çalışmalar ve kuruma kazandırdıkları hakkında bilgiler aktarıldı. İş dünyasında değişimi sağlayan otomasyon ve enformas yon etkileşiminin yararlarının anlatıldığı seminerde, katılımcılara Blue Shield ve Stream Line vak’aları anlatıldı.

Uluslararası çapta faaliyet gösteren şirketlerde üst düzey yöneticilik yaptığı dönemlerde gerçekleştirdiği değişim projeleriyle tanınan Dr. James Maxmin, iflasın eşiğinde iken görev aldığı İngiliz tekstil şirketi Laura Ashley’de geliştirdiği ve başarı sağladığı “basitleştir, odaklan ve harekete geç” yöntemini aktardı. Marka odaklı yaklaşımı benimseyen Maxmin, Laura Ashley’de “Küresel marka stratejisi” oluşturarak cirodan çok brüt kar marjı için bir pazar programı geliştirdi. şirket organizasyonunu da marka bazlı olarak yeniden yapılandıran Maxmin, pazarlama stratejisini ise müşteri tiplerine göre belirledi.

Her mağaza bir pazar
Maxmin stratejisinde rekabet avantajı; uygun bilgi akışı, sıradan üyelere yetki verilmesi, mağazalar seviyesinde eğitim ve öğretime önem verilmesine dayanıyordu. Her mağazanın küçük bir pazar olduğunu belirten Maxmin, “Küresel pazarlar ise bir mağazalar bütünüdür. Giysileri müşteri tiplerine göre etiketliyoruz, öğrenciler, geleneksel gibi. Bundan sonra belli giysileri, müşteri tipleriyle bağdaştırabiliriz. Böylece Cambridge’deki mağaza müdürü daha çok miktarda öğrenci profiline hitap eden giysiye ihtiyacını iletebilir ve talebini bu bilgiler doğrultusunda verebilir” dedi.

Seminer çerçevesinde sunulan tüm veriler ve kavramsal çalışmalar Prof. Zuboff’un yaptığı “Akıllı Makine Çağı” ve “Bilgisayarla şeffaflaştırılmış Organizasyon” konulu araştırmalarına dayanıyor. Küresel bir şirkette yöneticilik yaptığı sırada köklü bir değişimin öncülüğünü yapan Dr. James Maxmin ise konuşmasında, bugüne dek yaptığı uygulamalar sırasında karşılaştığı deneyimlerini aktardı.

KRİZ YÖNETİMİ
Amerika’da “Kriz Yönetimi Merkezi”nin Kurucusu ve Direktörü olan Dr. Ian I. Mitroff 7 Ocak 1999 tarihinde İstanbul’da MINDPORT’un düzenlediği “Çok Yönlü Kriz Yönetimi” (Comprehensive Crisis Management) konferansına konuşmacı olarak katılacak.
Kriz Yönetimi konusunda uzman, araştırmacı ve yazar olan Dr. Ian I. Mitroff, Amerika’da Fortune 500 şirketleri, büyük kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütlerine Kriz Yönetimi, Stratejik Yönetim ve Organizasyon Tasarımı konusunda danışmanlık yaptı.

Dr. Ian I. Mitroff, konferansında; Kriz Türleri, Kriz Aşamaları, Kriz Yönetiminde Etkili Olan Faktörler, Kriz Planlaması, Kriz Öncesi ve Sonrası Denetimler, Kriz Yönetimi Eğitimi, Krizde İnsan ve Sistemin Rolü, Reaktif, Proaktif ve İnteraktif Kriz Yönetimi ve Bireysel Savunma Mekanizmaları konuları üzerinde duracak. Konferans finans ve ekonomi konusundaki kriz sinyal ve stratejilerine odaklanan iş dünyasına, türü ne olursa olsun krizin nasıl yönetileceği hakkında önemli ipuçları verecek.

Dr. Ian I. Mitroff, Kriz Yönetimi konusunda görüş ve deneyimlerini izleyenlerinde yoğun olarak katılımını sağlayacak bir konferans akışı içerisinde aktaracak.

TÜRKİYE PERAKENDE SEKTÖRÜ ÜCRET SİSTEMLERİ ARAŞTIRMASI® 98

Soysal Eğitim Danışmanlık tarafından her yıl gerçekleştirilen araştırmadan bazı sonuçlar:

Perakendecilerin
% 12.5’i yılda 1 kez zam yapıyor
% 81.3’ü yılda 2 kez zam yapıyor
% 6.2’si yılda üç kez zam yapıyor

Müdürlere prim veren kuruluş oranı % 83.9
Müdürlere prim vermeyen kuruluş oranı % 16.1

Çalışanlarla net maaş üzerinden anlaşma yapan kuruluş oranı % 76.7

Çalışanlarla brüt maaş üzerinden anlaşma yapan kuruluş oranı % 23.3

Mağaza müdürlerinin;
% 22.7’si üniversite mezunu
% 62.0’ı lise mezunu
% 8.4’ü orta okul mezunu
% 6.9’u üniversite öğrencisi

Perakendecilerin % 32’si müdürlerine özel sağlık sigortası yaptırıyor.

% 13.4’ü satış elemanlarına özel sağlık sigortası
yaptırıyor.

Satış elemanlarının yaş ortalaması: 22

Satış elemanlarının
% 1.7’si üniversite mezunu
% 63.9’u lise mezunu
% 19.8’i orta okul mezunu
% 12.8’i üniversite öğrencisi
% 1.8’i lise öğrencisi

Satış elemanlarının mağazada ortalama çalışma süreleri:

0 6 ay arası 34.8
7 12 ay arası 17.4
13 24 ay arası 39.1
25 48 ay arası 08.7
49 ay ve üzeri 00.0

Kasiyerlerin % 80’i bayan % 20’si erkek

Araştırmaya 44 zincirin (37 mağaza ve 7 market) İstanbul’daki mağazaları ve marketleri katılmıştır.

Aşağıdaki liste, katılımcı 32 kuruluşu ve bu kuruluşlara bağlı 44 zinciri göstermektedir.

Mağazalar
Park Bravo, Folk Limited, Nine West, Beymen, Beymen Club, Beymen Home, Bata, Shoe World, Quiksilver, Mithat Bonmarche, Mithat Selection, Mudo City, Mudo Collection, Chevignon, Mudo Outlet, Naf Naf, Benetton 0 12, Sisley, Levis, Sport & Sport, Koton Collection, Mavijeans, Mustang, Polo Garage, Matraş, İstikbal, Bellona, Afrodit, Kiğılı, Escada, Hamzagil, Remzi, Aktar, İnci, Halil & Cupido

Marketler
Egs Nokta, Carrefoursa, Makro, Toys “R” Us, Tansaş, Office 1 Superstore, Gima

Araştırmada, mağaza kadroları ile ilgili geniş bir yelpazede sonuçlar vardır. Eğitim düzeylerinden, kuruluşta çalışma sürelerine; ücret ve prim sistemlerinden, vardiya sistemlerine kadar insan kaynakları politikalarını belirlemede kuruluşlara yardımcı olacak veriler bulunmaktadır.

Hazırlayan: Hande PATIR Paylaş: