Kriz Döneminde İnsan Kaynakları

Gamze DOKUR
Marshall Boya ve Vernik Sanayii A.ş.
Eğitim Yöneticisi

MARSHALL BOYA KRİZ DÖNEMİ
FAALİYETLERİ

Şubat ayında başlayan ekonomik kriz nedeniyle İnsan Kaynakları olarak tüm planlarımızı gözden geçirdik ve revize ettik. Öncelikle çalışanlarımızın tedirginliğini biraz olsun gidermek amacıyla yemekhanede bir toplantı yaptık. İnsan Kaynakları müdürümüz bir konuşma yaparak işten çıkartma olmayacağını, ücretlerin tamamının ödeneceğini, şirketin finansal yapısının sağlamlığı ve mümkün olduğu kadar tasarruf yapılması gerektiğini vurguladı. Departman olarak hangi alanda neler yaptığımız aşağıdaki başlıklar halinde verilmiştir:

İstihdam
Kriz başladığından beri hiç bir çalışanımız işten çıkartılmadı. Yalnızca bir kişi işe alındı; diğer eleman talepleri ise beklemeye alındı. Ayrıca üniversitelerin düzenlediği kariyer günlerine katılımlar, oldukça maliyetli olduğundan iptal edildi. Yaz dönemi stajyer alımı 10 kişiyle sınırlandırıldı.

Eğitim
Önce Mart ayı, daha sonra Nisan ayı planlı dış eğitimleri süresiz ertelendi, buna karşın zamanı efektif kullanmak amacıyla iç eğitimler öne çekildi. Yabancı dil eğitimlerine şirket katkısı 50 milyon TL ile sınırlandırıldı. Akzo Nobel’in eleman değişim projesi kapsamında yurtdışına gidecek olan 10 kişilik operasyon çalışanı grubunun 2 aylık İngilizce kursu devam etti. Bu grup Nisan ayı başında bir hafta süreyle Malmö’ye gitti ve tüm masrafları Marshall tarafından karşılandı. Yurtdışı konferanslara katılımlar ise iptal edildi.

19 Mart 2001 tarihinde Eğitim Bütçesi revize edilerek, % 28 oranında düşürüldü. Satış bölge müdürlüklerinde çalışan teknik satış temsilcilerinden oluşan 15 kişilik grup, yol ve konaklama giderlerine rağmen İstanbul’a getirilerek 16 20 Nisan 2001 tarihleri arasında 5 gün süreyle eğitim aldılar.

Ücret Ödemeleri
şubat ve Mart aylarına ilişkin ücret, ikramiye, vergi iadeleri ve bayram harçlıkları kesintisiz olarak ödendi.

Tasarruf Önlemleri
2 Mart 2001’de şirketin yatırımlar bütçesi revize edilerek, % 60 oranında düşürüldü. Bir tasarruf duyurusu yayınlayarak şirket araçlarının kullanımı, elektrik, su gibi harcamaların tüketimine dikkat çekildi. Tasarruf amacıyla temizlik firması ile olan anlaşma feshedildi; % 50 oranında tasarrufla yeni bir sözleşme yapıldı. Ayrıca servis güzergahları yeniden düzenlenerek, personel servis giderlerinde % 20 tasarruf sağlandı. Yine bölümlere alınan yayınlar % 50 oranında azaltıldı. Marshall tarafından çıkarılan Key ve Marshall Köprü dergilerinin yayını ise devam etti.

5 6 Nisan ve 12 13 Nisan 2001 tarihlerinde giderleri kısmak amacıyla iş durduruldu. Personel servisleri, yemek, su, elektrik, ısıtma giderlerinden ve kişilere tahsisli şirket araçlarının yakıt giderlerinden tasarruf sağlandı. Ücretli izin şeklinde yapılan bu küçük tatiller, çalışanların senelik izinlerinden kesilmedi.

Belgelendirme Auditleri
26 28 Mart 2001 tarihlerinde OHSAS 18000 ve SA 8000 belgelendirme denetimleri yapıldı. Tetkik sonucu OHSAS 18000 belgesini aldık. SA 8000 belgesi tetkiki, açılan uygunsuzlukların giderilmesi için tanınan 3 aylık süre sonunda tekrar yapılacak.

Çalışan Sağlığı
Mart ayı sonunda diş sağlığı taramasına başladık. Bu çalışmaya paralel olarak “Ağız ve Diş Sağlığı” eğitimleri yapılmaya başlandı. Çalışanlarımız, eşleri ve çocukları dilerlerse işyerinde dişlerini yaptırabilecek ve 12 aylık taksitlerle ödeyebilecekler.

Proje Çalışmaları
Üretim yoğunluğunun az olmasından faydalanarak İş Geliştirme Projesi’ne başladık. Proje kapsamında Marshall’ın iş süreçleri, kurulan 9 proje grubu tarafından gözden geçirilecek. Sonuçlar (proje önerileri) Marshall’ın Yönetim Takımı olan YÖNTAK’a sunulacak. YÖNTAK’ın onay verdiği projeler yapılarak, şirketin yeniden yapılanması sağlanacak.

Eğitim Kurumlarına Verilen Destek
KOÜ İsmet Uzunyol Meslek Yüksek Okulu Boya Teknolojisi ve diğer birimlerine sponsorluk ve teknik bilgi desteğimiz devam ediyor. Ayrıca Marshall tarafından yaptırılan Tavşancıl Marshall Lisesi’nin yakıt ihtiyacı ile öğretmenlerin servis, yemek, kırtasiye gibi gereksinimleri karşılanmaya devam ediliyor. Aynı şekilde Dilovası’nda yeralan Kayapınar İlköğretim Okulu’na maddi destek vermeye devam ediyoruz.

Fügen AKMAN
Empa Elektronik
İnsan Kaynakları Müdürü

EMPA ELEKTRONİK KRİZ
DÖNEMİ FAALİYETLERİ

1982 yılında kurulan Empa A.ş., Elektronik ve Bilgisayar sektörlerinde faa liyet gösteren grubumuzun merkez şirketi konumunda bulunuyor. İnsan Kaynakları Bölümü, merkez şirket bünyesinden grup şirketlerimizin 130 çalışanına hizmet veriyor.

Kriz döneminde öncelikle şirket hedeflerinin yenilenmesi, odaklanılacak noktaların tespiti yapıldı; yöneticilerden oluşturulan ekiplerle tedarikçilerde, müşterilerde ve çalışanlarda güven ortamının sürdürülmesi sağlandı.

Odaklanma noktalarımızı her alanda iletişimin arttırılması, nakit yönetimi, e iş ve verimlilik arttırımı, satış ve pazarlamada yeni modeller, çalışan memnuniyeti şeklinde belirledik. Çalışanlarımızın iletişimi en çok önem verdiğimiz konu oldu. Yönetim Kurulu Başkanımızın katılımı ile 15’er kişilik gruplarla düzenlenen “Bilgilendirme Toplantıları”nda şirketin durumu, yapılan planlar, çalışmalar ve kısa vadeli hedefler anlatıldı; çalışanlardan gelen sorular cevaplandı. Yapılan bilgilendirme toplantılarının sonunda çalışanların % 78’i bu toplantıları olumlu olarak değerlendirirken, düşüncelerinin de olumlu yönde değiştiğini ifade ettiler.

İnsan kaynakları süreçlerinde başta performans değerleme olmak üzere, uygulamalarımızı basitleştirdik. Tüm birimlerde dışa dönük çalışmalar planlandı ve yapıldı. Yine bu dönemde moralin yüksek tutulması için çalışanlara yeni öncelik ve hedefler verilmesi, farklı başarıların izlenmesi, ödül sistemi, tiyatro ve müzik grubumuzun çalışmalarına devam etmesi, doğumgünü kutlamalarımız, Halkla İlişkiler Bölümü tarafından organize edilen sinema, tiyatro, gezi gibi faaliyetler devam ettirildi.

Empa’da eğitim ve gelişim, İnsan Kaynakları Bölümü’nün en çok önem verdiği süreçlerdendir. Bu dönemde tüm çalışanlara yönelik intranet kullanımı eğitimleri, bölümlere özgü satış pazarlama, mali işler, teknik servis iç eğitimleri düzenlendi; İngilizce dersleri birebir ve gruplara yönelik olarak devam etti.

E eğitimin ilk örneği “Toplantı Yönetimi” konusunda İnsan Kaynakları Bölümü tarafından hazırlandı ve tüm çalışanların faydalanabilmesi için elektronik ortamda sunuldu.

İnsan kaynağında bu dönem % 25 küçüldük; kriterlerimiz, verimlilik çalışmaları sonucunda çıkan yeni iş modellerimiz oldu. Empa tarihinde ilk kez olan bu küçülmenin hiç yaşanmamasını isterdik ancak 2001 yılında iş hacmimizin minimum % 50 azalacağı gerçeğini göz ardı edemiyoruz.
Empa’nın kurumsal, toplumsal sorumluluklarının yerine getirilmesi ile İnsan Kaynakları Bölümü ilgileniyor. Yine bu dönemde ÇYDD, EGV ve kardeş ilkokulumuzda öğrencilere verdiğimiz aylık eğitim burslarının devamına, TEMA, AIE SEC gibi kuruluşlarla ilişkilerimizin sürdürülmesine de özen gösterdik.

Sibel TAŞINDI
Conrad İstanbul
İnsan Kaynakları Müdürü

CONRAD İSTANBUL
KRİZ DÖNEMİ
FAALİYETLERİ

Conrad Hotel olarak kriz döneminde personel sayımız açısından herhangi bir kısıntıya gitmedik. Çünkü uzun süredir personel sayımızı gerekli miktarda tutuyorduk. Ancak tüm otelde kırtasiye, eneji, telefon ve bunun gibi birçok konuda tasarruf edebilmek için çeşitli tedbirler aldık. Personelimiz de bu konuda bize büyük destek verdi.

Personelimizle ilgili parasal yararlarda da herhangi bir kısıtlamaya gitmedik. Tabii burada personel sayımızın tam dengede olmasının da çok büyük bir önemi bulunuyor. Bazı bölümlerde eleman ihtiyacımızı outsourcing yaparak giderdik.

Ancak personelimizle ilgili gerçekleştirilen sosyal etkinliklerde bir miktar kısıtlamaya gitmek durumunda kaldık. Örneğin; geçen yıl yaptığımız bowling turnuvasını bu sene tekrarlayamadık ve müze gezilerimize bir süre ara verdik. Bu arada motivasyon ve eğitim faaliyetleri gibi otel içi yapılan etkinliklere ağırlık vermeye çalıştık.

Yücel ATIŞ
Prometheus Danışmanlık
Genel Müdür

KRİZİN DANIŞMANLIK
ŞİRKETLERİNE YANSIMASI

Danışmanlık şirketleri, danışmanlık alanlarına bağlı olarak krizden etkilendiler. Krizden en çok etkilenenler beyin avcılığı yapan şirketler oldu. Çünkü şirketler eleman alımlarını durdurmakla birlikte, aksine eleman çıkartmaya başladılar. Eleman çıkartma sürecinde ise danışmanlık şirketleri içinde özellikle outplacement yapabilen ve bu konuyu bilen firmalara talep gelmeye başladı. Ayrıca yine özellikle yurtdışına eleman gönderen şirketler de bu dönemde iş yapabilme şansına sahip oldular.

Danışmanlık şirketleri kriz ile birlikte özellikle küçülme konusunda danışmanlık talebi ile karşılaşıyorlar. Yeniden yapılanma konusunda ise talep gelmeye devam ediyor. İnsan kaynakları alanında en fazla ücret konusunda danışmanlık talebi geliyor. Danışmanlık ağırlıklı olarak çokuluslu şirketlerden isteniyor.

Eğitim konusunda ise open eğitimlere talep azalırken, şirketiçi eğitimlerde özellikle motivasyon ağırlıklı eğitimlere olan talep artmış gözüküyor.

Krizin bir diğer yansıması danışmanlık ve eğitim ücretlerindeki değişiklik oldu. Dolar bazındaki ücretlerde kurlar düşürüldü ve fiyatlar TL’ye çevirildi. Ayrıca ödemelerde de vadeler uzadı. Krizin uzaması durumunda ise pekçok danışmanlık şirketi faaliyetlerini dondurabilir gibi gözüküyor.

Murat DEMİROĞLU
PricewaterhouseCoopers
İnsan Kaynakları Danışmanlık
Hizmetleri Yöneticisi

KRİZİN DANIŞMANLIK
ŞİRKETLERİNE YANSIMASI

Kriz öncesi başlayan bir eğilim olan insan kaynakları fonksiyonunun etkinliğini arttırma çalışmaları devam ediyor. Sistem yaklaşımıyla insan kaynaklarını yönetmeye yönelik sistemlerin kurulması ya da olanların iyileştirilmesi çalışmaları olarak kısaca özetleyebileceğimiz bu çalışmalarda da özellikle maliyetlerle ilgili bacak olan ücretlendirmenin öne çıktığını görüyoruz. Bugüne kadar ağırlıklı piyasanın ya da arz/talep dengesizliğinin baskın olduğu ücretlendirmede baz ücret yaklaşımının, yan ödemeler ve esnek ödeme diyebileceğimiz prim uygulamalarıyla genişletilen toplam paket kavramının konuşulmaya başlandığı bir dönem içindeyiz. Değişime ve tabii ki kronik hale gelen krizlere hazırlıklı bir işgücü yaratmak için yetkinlikler başta olmak üzere performans yönetiminin de önemi giderek daha fazla hissedilmeye başlandı ve bu eğilim artarak devam edecek. Büyüme sadece sayısal ve pazar payını satın almaya yönelik değildir. Verimlilik ve karlılık gibi elde edilmesi için çaba ötesi planlı bir kararlılık gerektiren şirket yaklaşımlarının insan kaynakları kanalıyla çalışan ve piyasa ile paylaşımının artması sözkonusudur.

Nitelikli işgücü arayışlarında da özellikle maliyet konusunda deneyimli finans yöneticilerine artan bir talep gözleniyor.

Hazırlayan: Hande Patır Paylaş: