0
Hayatın İçinden
Merhaba Sevgili Funda, en klasik soruyla başlayalım istersen: Bize kısaca kendinden söz eder misin?
Elbette! Ama “kısaca” yanıtlanması en zor soruyu sordun, nereden başlasam? En iyisi en baştan almak: 1957’de, Ankara’da, bir subay ailesinin üçüncü çocuğu olarak dünyaya geldim. Trakya ve Anadolu’daki kasaba ilkokullarında, Diyarbakır Maarif Koleji ve TED Ankara Koleji’nde okudum. Boykotlardan, forumlardan sonra 1980’de ODTÜ İdari İlimler Fakültesi Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Bölümü’nü bitirdim. Aynı yıl IBM Türk’de çalışmaya başladım ve 20 yıl nasıl geçti anlamadım. Bu süreçte iki dünya güzeli çocuk yetiştirdim. 2000 yılında şık bir emeklilik fırsatı yakalayınca tekrar öğrenci olmaya heves edip, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf Bölümü’nde yüksek lisans eğitimine başladım. Umarım, bu yıl Ekim’de tezimi teslim edeceğim ve artık “amatör fotoğrafçı”lıktan, “Fotoğraf Sanatçı”lığına terfi edeceğim…
Fotoğraf çalışmaları bu sürecin hangi aşamasında başladı?
1990’da. Lise yıllarından beri yaptığım resim çalışmalarım önce iş, sonra da bebek parmaklarıyla kesintiye uğrayınca, Prof. Mehmet Bayhan’ın verdiği bir kursa katılıp, ikinci el bir fotoğraf makinesi edinerek fotoğraf çekmeye başladım. Kurs sonunda düzenlenen yarışmada üçüncülük ödülünü aldım. En özel keyfim, fotoğraf dergileri, çektiğim çocuk portreleri ve albümlerle baş başa olmaktı… Bu portrelerden oluşan “ilk kişisel sergimi” IBM kafeteryasında açtım. Sonra da önüme daha ciddi hedefler koyarak okula başladım.
Ya sonraki sergiler, yarışmalarda ödüller?
Yazık ki seni ve okurları düş kırıklığına uğratacak bir yanıtım var, sanırım bu sayfalara konuk ettiğin sanatçılardan hiçbiri de bu yanıtı vermemiştir: “yok”. Her şey iyi giderse 23 Nisan 2005’de bir sergi planım var. Ama, katıldığım “tek” yarışmadaki bir sergileme dışında, yarışmalarda kazanılmış hiç ödülüm olamayacak, çünkü, piyangodan para çıkması için bilet almak gerektiği gibi, yarışmalara da katılmak gerekiyor. Bense, bugün için, birbirinden güzel fotoğrafların bir diğeri altında ezilmesinden de, kötüler içinde en iyi olmak fikrinden de rahatsız oluyorum.
Sergin konusunda bize biraz bilgi verebilir misin?
Bak üzerinde konuşmaktan en zevk aldığım konu bu: 2002 yılı başından beri, birkaç bebeği, doğum öncesinden başlayarak belirli aralıklarla fotoğraflıyorum. 2004 sonunda bebekler 2 yaşlarını doldurduklarında proje tamamlanacak ve 2005’de bunları sergileyeceğim. Çalışma, hem portre fotoğrafçılığında “belgesel” boyutu, hem binlerce fotoğrafı çekilen günümüz bebeğinin en hızlı geliştiği dönemi bir türlü görüntüleyemeyen mini fotoğraf makinelerinin yarattığı “fotoğraf kirliliği”nin eleştirisini, hem “bireysel tarihimizin belgeleri” olan aile albümlerimizin önemini, bu sınırlı sayfalara sığmayacak pek çok felsefi sorgulamayı ele alıp sunuyor olacak. Her temsil bir uzamsallaştırmadan, kesip çıkarmadan, hareketsizleştirmeden ibarettir. Freud, tahrip edilemez olanın bilinçdışı ve bellek izleri olduğunu söyler. Yeni bir iz, ögelerin iç düzeninde değişikliklere yol açar. Bu çalışmamda fotoğrafla kaydedilen anların alternatif bir bellek oluşturmak üzere bilinçli bir düzenlemesini yapmaya çalışıyorum. Yarattığı çağrışımlarla genişleyen bir zaman dizini. Pek çok şey yükledim iki yıldır bu çalışmaya…
Ya tezinin konusu?
Yukarıdaki sohbetimizden benim bir “portre fotoğrafçısı” kimliğim olduğu sanırım netleşti, ilgi alanım “insan fotoğrafı”. Tabii tez konum da “Portre Fotoğrafçılığı”. Konuya ilişkin kaynak olabilecek nitelikte bir kitap yazmaya çalışıyorum, umarım Ekim’de eleştirel gözlere gururla sunacağım. Kitaptaki tüm fotoğraflar benim çalışmalarım olacak.
Peki ücret karşılığı gerçekleştirdiğin çalışmalar yok mu?
Evet var. İsteyenlere, kendilerini rahat hissettikleri ortamda, yerlerinde (on-location photography), örneğin evlerinde, bahçelerinde, burada örneğini gördüğünüz gibi “aile fotoğrafları” çekiyorum ve çerçevelenmek üzere ya da özel albümler hazırlayarak sunuyorum. Temel isteğim fotoğraflarımın çekmecelere tıkılan küçük kağıt parçaları olmaması. Bu işi çok büyük bir zevkle yapıyor, masrafımın çok az üzerinde bir ücret alıyorum.
Son bir cümle söylemek istersen burada bağlayalım, ne dersin?
Okuyan gözlere sağlık. Buraya portfolyomdan önümüzdeki babalar günü için bir fotoğraf koyalım. Bana bu fırsatı verdiğiniz için hepinize teşekkür ediyorum.
Ayşe Funda Turper’e ulaşmak için: 0532 211 81 25
fundaturper@hotmail.com
Adnan Sokol
adnan@fotografatolyesi.com
