2009’da kararlarınızı nasıl alacaksınız?: Mantıklı mı, duygusal mı?
Hayatta kalacağımızı ya da öleceğimizi bilmiyordum. Bundan yaklaşık 10 yıl önce, 22 Mart 1999’da eşim ve ben, Batı Avustralya’yı vuran Vance Kasırgası’nın tam ortasında kaldık. Tüplü su altı dalışı tatili yapmak için oraya gitmiştik. Fırtınanın yarattığı dev dalgaların boyunun 3,6 metreye ulaştığı tahmin edildiği için dalış teçhizatımızı potansiyel olarak yazlık evimizde kullanmak üzere saklı tuttuk.
Ne mutlu ki tahribattan zarar görmeden kurtulduk ve bir sonraki sene, planladığımız üzere zararsız köpekbalıkları ile dalış yapmak üzere oraya yeniden döndük. Binaların yüzde 10’u zarar görmüş ya da yıkılmış da olsa, her şey yeniden inşa edilmiş ve güzel görünüyordu.
Küresel finansal fırtınada nasıl yaşayacaksınız?
Sizinle bu öyküyü paylaşıyorum çünkü mevcut küresel finansal kargaşa, kasırga kadar tahribat yaratıcı hissettiriyor olabilir. Birçok kişi ya hali hazırda işlerini kaybetti ya da kaybedecek. Kimileri evlerinin ve gelirlerinin risk altında olduğunu hissediyor. Bazıları ise tıpkı benim gibi, emekli maaşlarının ya da emeklilik fonlarının düşüşe geçtiğini görerek bu fonlara bağlı olan planlarını dramatik olarak değiştirmek durumunda kalacak.
Pek çok kişi finansal durumları hakkında endişelenecek. Ve eğer kontrolü ele almazsanız, zihniniz de bu dönemde size yardımcı olmayacak.
Mantıklı ya da duygusal karar verme:
Siz karar verin
Birazdan söz edeceklerim, kulağa eski bir plak gibi gelebilir ama lütfen unutmayın ki, benim hakkında konuştuğum ve yazdığım şeylerin yıllardır özünü oluşturuyor: Bu nedenle fırtınanın etkilerini azaltabilir.
Beyniniz otomatik olarak korkularınıza odaklanır. Ve benim buna Almond Etkisi® adını verdiğimi artık biliyorsunuz. Şu anda deneyimlediklerimiz, bunun en kötü ekonomik örneğini oluşturuyor: Korkular, gerçeğe dönüşüyor.
Bazı yerlerde doğruluk payı bulunsa da, bana göre dünyadaki finansal durum, hükümetlerin ve şirketlerin verdiği psikolojik bir aşırı reaksiyondan etkileniyor. Bu da insanların günlük yaşamına yansıyor. Durum bu kadar ileri götürülmemeliydi ama bildiğiniz gibi toksik duygular bulaşıcıdır. Olumsuz duyguların küresel yayılımının inanması güç bir hız ve yoğunlukta yaşandığını görüyoruz.
Bu nedenle şu anda, yaşamlarınızın kontrolünü elinizde tutmanızı öneriyorum. Korkularınızı, gerginliklerini ve endişelerinizi kontrol altına alabilir ve aşağıda sunacağım yaklaşımı izleyerek kararlarınızı alabilirsiniz. Bunları tekrar tekrar okumak için zaman ayırın. Size yardımcı olabileceğini biliyorum.
Karar alma yaklaşımı
Durun: Korkularınızın, endişelerinizin ve belirsizliklerin sizi ve net düşünme becerinizi etkilemeye başladığını fark ettiğinizde, bir an için durun. Bedeninizin size söyleyecekleri olacaktır: artan kalp atışları, mide bulantısı, akmak üzere olan gözyaşları, titreme… Herkes kendine göre bir tepki verir. Sizin bedeniniz, beyninizin stres altına girdiğini nasıl anlatıyor?
Düşünün: Bedeninizde dolaşmaya başlayan adrenalinin etkisini en aza indirmek için hızla birkaç derin nefes alın. Duygularınızın başrolde olduğunu bilerek kendinize şunu sorun: Bunlar nereden geliyor? Bunları neler tetikliyor?
Harekete geçin: Herhangi bir karar vermeden önce duygularınızı kontrol etmek için bir şey yapın. İşte en yakın arkadaşlarımdan birinin önerisi: “Korkularımın ve gerginliklerimin bana bir iple bağlı olduğunu hayal ediyorum. Ardından bu ipi kesiyor ve gitmesine izin veriyorum. Bu, mükemmel bir fikirdir.
Ve işte benim en çok kullandığım yaklaşım: Önce, hissettiğim duyguyu sesli olarak dile getiriyorum: Örneğin, kendimi şu anda gergin hissediyorum, gibi… (Ya da bu etkiyi yaratabilecek kelimeler!) Ardından kendime şunu soruyorum: “Olabilecek en kötü şey nedir? Bununla ilgili ne yapabilirim?”
Bu genellikle işe yarar çünkü bu tekniklerin ikisi de beynin mantıklı tarafıyla ilgilidir ve amigdal’ımızı (duyguları ve çok çeşitli dürtüleri kontrol eden başlıca subkortal beyin merkezlerinden biri, limbik sistemin bir parçası) yavaşlatır. Bu egzersizi sık sık yaparak ilk duygusal tepkilerinizi bastırabilirsiniz.
Kabloları yeniden döşemek: Zihniniz mantıklı olmayan düşüncelerle her dolduğunda bunu tekrar tekrar uygulayın. Yaşamınız, aldığınız kararların kalitesi ve başkaları ile olan ilişkileriniz üzerinde ne kadar kontrol sahibi olduğunuza şaşıracaksınız.
Anne Riches
Anne Riches, sinir bilimine yönelik araştırmalarını ve bilgisini, artan çalışan bağlılığı aracılığıyla organizasyonel büyüme ve değişimi anlamak için kullanılacak pratik araçlara dönüştürmesiyle tanınan bir liderdir.
Sürdürülebilir değişim kapasitelerini ve yöneticilerindeki, müdürlerindeki ve ekip liderlerindeki liderlik özelliklerini geliştirmek isteyen organizasyonlar ile çalışan Anne’in materyalleri, organizasyonun spesifik hedeflerine yönelik olarak biçimlendirilmektedir. Küçük ya da büyük gruplar için bir sunum ya da workshop olarak tasarlanabilir. Anne@AnneRiches.com, www.AnneRiches.com