1 Ocak 1997 Tarihiyle Neler Değişti?
Sosyal Sigortalar Primlerinin Hesabında Esas Alınacak Günlük ve Aylık Kazanç Sınırları
Sosyal sigortalar primleri matrahı Sosyal Sigortalar Kanunun78.maddesi uyarınca belirlenen alt ve üst sınırlar dikkate alınarak hesaplanır. Alt sınır “gösterge tablosu”ndaki en yüksek göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpılarak belirlenir.
26.12.1996 tarih ve 22859 sayılı Resmi Gazetede 1 Ocak 1997 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Sosyal Sigortalar prim tavan ve tabanı belirleyen memur maaş katsayısı 2.550’den 3.315’e, 14.01.1997 tarihinde ise hesaplamalarda esas alınacak alt gösterge 5.940’dan 6.550’ye, üst gösterge 11.454’den 12.064’e yükseltilmiştir. Buna göre 1Ocak 1997 tarihinden sonraki altı aylık dönem için geçerli olacak alt ve üst sınırlar aşağıdaki gibidir.
Alt Sınır
Günlük Sınır 6.550 x 3.315 / 30 =723.775 TL./Gün
Aylı Sınır 6.550 x 3.315 =21.713.250 TL./Ay
Üst Sınır
Günlük Sınır 12.064 x 3.315 =1.333.072 TL./Gün
Aylık Sınır 12.064 x 3.315 =39.992.160 TL./Ay
Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortaların günlük kazançları alt sınırın üzerinden, günlük kazançları üst sınırın üzerinde olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanacaktır.
Halen yürürlükte olan 16 yaşından küçükler için 14.400.000 TL. 16 yaşından büyükler için 17.010.000TL. olan asgari ücret günlük alt sınırarın altında kalmıştır. Primin tabanını alt sınırın oluşturması ve bunun altında bir matrahın geçerli olmaması nedeniyle asgari ücretle çalışan sigortalıların prime esas günlük kazançlarında alt sınır esas alınacaktır. Sigortalının kazancı ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primlerinin işçi ve işveren payları işveren tarafından karşılanacaktır.
Yeni Kıdem Tazminatı Tavanı
1475 sayılı İş Yasasının 14. maddesi hükümlerine göre kıdem tazminatı almaya hak kazananlara, 01.01.1997 – 30.06.1997 tarihleri arasında ödenecek kıdem tazminatı hesabında esas alınacak memur maaş katsayısı 2.550’den 3.315’e, taban aylığı katsayısı 15.700’den 20.450’ye yükselmiştir (26.12.1996 tarih ve 22859 sayılı RG). Kıdem tazminatının hesabında kullanılan ve 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Kanunun Ek 70.maddesinin 1.fıkrasının b bendindeki %26 oranı %75 yükselmiştir( 25.07.1995 tarih ve 22354 sayılı RG). Yeni belirlenen katsayılara göre 1997 yılının ilk altı ayı için kıdem tazminatının tavanı 77.219.375TL.dir.
Kıdem Tazminatı Tavanı
(1.500 Gösterge + 8.000 Ek Gösterge ) x 3.315 Katsayı
=31.492.500
(1.500 Gösterge + 8.000 Ek Gösterge) x 3.315 Katsayı x%75
=23.619.375
1000 Taban Aylığı Gösterge x 20.450 Taban Aylığı Katsayısı
=20.450.000
500 Kıdem Göstergesi x 3.315 Katsayı
=1.657.500
Kıdem Tazminatı tavanı =77.219.375
Özel İndirim, Sakatlık İndirimi, Göçmen Mülteci İndirimi, Vergiden Müstesna Çocuk Zamları
Gelir Vergisi Kanunun 31.maddesine göre gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde aşağıdaki indirimler uygulanır.
Özel İndirim
1997 yılında gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde uygulanacağı belirtilen özel indirim tutarı:
1996 yılında uygulanan 1997 yılında uygulanacak
indirim tutarları indirim tutarları
Günlük İndirim Tutarları 60.000 105.000
Aylık İndirim Tutarları 1.800.000 3.150.000
Yıllık İndirim Tutarları 21.600.000 37.800.000
Sakatlık İndirimi
Sakatlık dereceleri ve indirim tutarları aşağıdaki gibidir.
Çalışma gücünü kaybetme oranı Sakatlık derecesi Sakatlık İndirimi
Özel indirim tutarının
Çalışma gücünün en az %80 ini kaybedenler Birinci derece 8 katı
Çalışma gücünün en az %60 ını kaybedenler İkinci derece 4 katı
Çalışma gücünün en az %40 ını kaybedenler Üçüncü derece 2 katı
Göçmen Mülteci İndirimi
Gelir Vergisi Kanunun 17.maddesinde yer alan ve 2000 yılı sonuna kadar uygulanması öngörülen göçmen ve mülteci indirimi 18.000.000 TL.’den 1 Ocak 1997 tarihi itibariyle 31.000.000TL. yükseltilmiştir.
Gerçek ücret elde eden kişi birden fazla indirime hak kazanıyorsa hak kazandığı tüm indirimlerden yararlanır.
Vergiden Müstesna Çocuk Zamları
Gelir Vergisi Kanununun 25/4 maddesi hükümlerine göre hizmet erbabına ödenecek çocuk zamları Devletçe belirlenen miktarları aşmamak koşulu ile vergiden müstesna, aşan kısımları ise vergiye tabidir. Memur maaş katsayısının 50 gösterge rakamı ile çarpılarak bulunur. Bu miktarı 01 Ocak 1997 tarihinden geçerli olmak üzere tek çocuk için ( 50 x 3.315 =) 165.750 TL.’sına yükseltilmiştir.
Vergiden Müstesna Yemek Bedeli
İşverence, işyerinde veya müştemalatında yemek verilmeyen durumlarda, hizmet erbabına dışarıda yemek verme hizmeti sağlayan mükelleflere yapılan vergilendirilmeyecek yemek bedeli tutarı 1997 yılında uygulanmak üzere her çalışılan gün için 200.000 TL.’den 300.000TL.’ye yükseltilmiştir.
Gelir vergisinin Uygulanacağı Gelir Dilimleri Vergi Oranları
Gelir Vergisi Kanununun 103. maddesinde yer alan vergi dilimleri ve vergi oranları 1 Ocak 1997 den itibaren aşağıdaki gibi yeniden düzenlenmiştir ( 20.12.1997 tarih ve 96/8955 sayılı RG). Gelir Vergisine tabi gelirler:
500 Milyon TL. Kadar %25
1 Milyar TL.’sinin 500 Milyon TL.’si için 125 Milyon TL.fazlası %30
2 Milyar TL’sinin 1 Milyar TL’si için 275 Milyon TL.fazlası %35
4 Milyar TL’sinin 2 Milyar TL’si için 625 Milyon TL.fazlası %40
8 Milyar TL’sinin 4 Milyar TL’si için 1.425 MilyonTL.fazlası %45
16Milyar TL’sinin 8 Milyar TL’si için 3.225 MilyonTL.fazlası %50
16 Milyar TL’sinin 16 Milyar TL’sin için 7.225 MilyonTL.fazlası %55
oranında vergilendirilir.
Hazırlayan : Günsenin MERİÇ
Toros Gübre İnsan Kaynakları Müdürü