Telsim ve GSM Sektöründe İK Uygulamaları
* Öncelikle, Telsim´in de bağlı olduğu Rumeli Telekom Merkezi İnsan Kaynakları, Eğitim ve Yönetim Geliştirme birimi hakkında genel bilgi verir misiniz?
Telsim´in de içinde bulunduğu, Rumeli Telekom Grubu bünyesindeki tüm şirketlere hizmet vermeyi hedefleyen bu merkezi birim 2001 Aralık ayında kuruldu. Ben de aynı tarihlerde, bu birimin sorumlusu olarak göreve başladım.
2000 yılı sonlarından beri devam eden altyapı çalışmalarının tamamlanması ile birlikte, grubumuzun mevcut kaynaklarını daha efektif ve verimli kullanabilmesi için başlattığı yeniden yapılanma sürecinin ilk uygulaması İnsan Kaynakları´nda başladı. Böylelikle, insan kaynakları, eğitim ve yönetim geliştirme konularında, grubun farklı noktalarında yürütülmekte olan tüm çalışmalar tek bir çatı altına toplanmış oldu. Bu birim içinde, birime adını veren İnsan Kaynakları, Eğitim ve Yönetim Geliştirme olarak 3 ana birimin yanısıra bir de Grup genelinde kullanmakta olduğumuz SAP entegre sisteminin HR modülüne destek veren bir yan destek birimimiz de bulunuyor.
Hemen hemen tamamı Rumeli Telekom Grubu Şirketlerinde görevli arkadaşlarımızdan oluşan 25 kişilik genç bir kurmay ekip ile çalışıyoruz.
Birimimizin genel olarak temel amacı; daha kurumsal bir yapı ve daha etkin bir çalışma ortamı için öneriler geliştirmek, bu önerileri projelendirerek tüm ilgililer ile sonuçlandırmak ve uygulanmasına destek vermektir. Bu nedenle, proje üreten tarafsız ve bağımsız bir ekip olabilmek adına, kendi rutinimiz dışında operasyona hiç karışımıyoruz. Çünkü bu merkezi yapılanma sırasında her şirketin kendi içinde sadece kendi personel işlemlerini yürütecek operasyonel ekipler tanımladık. Bu arkadaşlarımızın da tamamı, Rumeli Telekom Grubu şirketlerinde görevli arkadaşlarımızdan oluştu. Yani tamamen kendi insan kaynağımızı değerlendirerek bir yeniden yapılanmaya gitmiş olduk.
Yapıda görev alan tüm birimler, kendi işi ile ilgili projeler üretiyor ve bu projelerin yürütülmesinde çoğu zaman ortak hareket edip birbirlerini destekliyorlar.
Bu arada SAP-HR birimimizden de söz edebiliriz. Türkiye´de SAP kullanan büyük ölçekli sayılı firmalardan biriyiz. Bu konuda yaşanan çok zorlu bir uyarlama sürecinin sonunda, SAP-HR modülünün genel SAP kullanımındaki önemini bir kere daha anlamış olduk. Bu nedenle, genel kullanım açısından da son derece önemli ve stratejik bir birim olarak SAP-HR´ı, bu merkezi yapının içinde tanımlayarak daha etkin hale getirmeyi amaçladık. Bu birim şu anda, birimin kendi içindeki SAP kaynaklı projelerine destek vermenin yanısıra, tüm Grup´a da bu konuda destek verir bir konumdadır.
İnsan Kaynakları Birimi ise zaten İK ile ilgili tüm projelerin üretilmesinden ve yürütülmesinden sorumlu. Kendi içinde İK planlama/uygulama, seçme-yerleştirme ve ücret yönetimi alt birimlerinden oluşuyor. Şu anda bu merkezi yapının en kalabalık bölümünü oluşturuyorlar. Ürettikleri projeler ile operasyonu kolaylaştırmaya dönük olarak çalışıyorlar.
Eğitim birimi ise, tüm grubun eğitim hizmetleri ile uğraşıyor. Bu çerçevede Grup´un geneli için eğitim ihtiyaç analizlerinden tespit edilmiş eğitimlerin oluşturulmasına, organizasyonuna ve birçok eğitimin iç eğitmenler tarafından verilmesine kadar geniş bir kapsamda çalışıyor. Know-how´ı kendisine ait pekçok eğitim programına sahip bu birim , bu konuda da çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor.
Yönetim Geliştirme birimi; gerçek anlamda bir yönetim danışmanlığı misyonu ile hareket ederek tamamen yeni proje üretmeye dönük, grubu analiz eden, şirketlerin/birimlerin tıkandıkları noktalarda somut tespitlerde bulunan ve bu tespitlere uygun somut ve uygulanabilir çözüm önerileri sunan bir grup.
Dolayısıyla bu dört ana başlık altında çalışan bölümler; gündemdeki proje ile ilgili olarak tüm bilgi ve deneyimlerini seferber edip, proje sonunda ortak çalışma ile oluşturulmuş bir çözüm modeliyle ortaya çıkıyorlar.
* Grubun çalışan profili hakkında neler söyleceksiniz?
Rumeli Telekom Grubu olarak 3.000´e yakın bir çalışan sayımız var. Bunun yarıdan fazlasını 1917 kişi ile Telsim oluşturuyor.
Eğitim durumuna bakıldığında, en yüksek oranı oluşturan lisans ve yükseokul seviyesinin yanısıra genel olarak idari hizmetlerde görev yapan az sayıda ortaokul ve ilkokul mezunu çalışanımız olduğunu da söyleyebilirim. Tüm bunlara ilave olarak, eğitim durumu doktora ve yüksek lisans seviyesinde olan çalışanlarımız da var ve bu oranın daha da artması yönünde birtakım destek projeleri yürütüyoruz.
Grup´un yaş ortalaması oldukça genç. Grup genelinde 31 olan yaş ortalaması Telsim´de 28´e düşüyor. Kısaca özetlersek, vizyonu geniş genç profesyoneller ile çalışıyoruz.
* İnsan Kaynakları vizyon ve misyonunuz nedir?
Merkezi yapı olarak İK vizyonumuz, alanında dünya çapında başarılara imza atmış bir çalışan profiline sahip olmaktır. Bu vizyonu desteklemek adına da misyonumuzu, Telekom Grubu´nun insan kaynakları ile ilgili tüm hedef ve stratejilerini oluşturmak ve bunların. tüm Grup´ta benimsenmesine ve aynı etkinlikte uygulanmasına çalışmak olarak tanımlayabiliriz.
* Bu vizyon ve misyondan hareketle, İK uygulamalarınızdan söz eder misiniz?
Genel anlamda İK uygulamaları olarak tanımlayabileceğimiz bu uygulamaların içinde merkezde yeralan tüm birimlerin uygulamaları yeralmaktadır. İşin başında yola son derece iddialı bir slogan ile çıktık. "Varsın ve Değerlisin"... İddialı diyorum çünkü, bu söylemin altını doldurmak gerçekten çok zor bir süreç ama biz bu konuda kendimize güveniyor ve tüm İK uygulamalarını da bu doğrultuda planlıyor ve gerçekleştiriyoruz.
İnsan Kaynakları birimi de Grup´un ihtiyaçları ve önceliklerini gözönüne alarak, sağlıklı bir altyapının üzerine ücret yönetiminden motivasyona, performans değerlendirmeden kariyer yönetimine kadar geniş bir yelpazede sistemler kurgulamaya çalışıyor.
Yönetim Geliştirme´nin uygulamalarına baktığımızda ise özellikle 2 kavram öne çıkıyor: Kurumsallaşma ve planlı değişim... Bir yandan kurumsallaşmanın o bildik katı çerçevesini kırıp her konuda esnek ve uygulanabilir standartlar yaratmak için uğraş veren bu birim, diğer yandan da kaçınılmaz olan değişimi önceden planlayarak, istenilen yönde bir gelişimi sağlamak için yeni projeler üretiyor.
* GSM sektöründe görev alan teknik İnsan Kaynakları profiline yönelik neler söyleyeceksiniz?
Telekomünikasyon sektöründe; sadece GSM alanında üniversite diplomasına sahip çalışan yok.
Bu durum, bize şöyle bir İnsan Kaynakları hareketi ve yükü getiriyor: GSM çok farklı, özel bir yapı. Bu yapıya uygun, terzi dikimi bir yapı çıkaramıyorsunuz. Bu nedenle istihdam ettiğimiz kişiye, bu donanımı katacak mutlak surette dışarıdan eğitim yüklememiz gerekiyor. Dolayısıyla eğitilmiş bir insan kaynağının gereğine fazlasıyla inanıyor ve bu konudaki eksiklikleri çoğunlukla yurtdışı eğitimler ile kapatıyoruz.
* Bu sektörde kariyer yapmak isteyen kişilerde "olmazsa olmaz" kabul edilen bazı özellikler var mıdır?
Sektörde kariyer yapmak isteyen kişilerin herşeyden önce en az bir yabancı dil ve özellikle de İngilizce bilmesi şart. Çünkü İngilizce uluslararası bir dil olmasının yanısıra; teknolojinin de dili.
Kurum kültürüne yatkın, yaratıcı ve ekip çalışmasına ayak uydurabilen kişilerle çalışmayı hedefliyoruz.
En önemli özelliklerden bir tanesi de sektörü ve dünyayı takip edebiliyor olmasıdır. Her
gün yeni birşeylerin çıktığı ve hizmete sunulan bir ürünün o anda eskiyor olması, bunu kaçınılmaz kılıyor.
Tüm bunların yanısıra, sosyal ilişkileri ve sosyal yönü kuvvetli, özgüveni tam, başarıyı yakalamaya azmeden bir profili de söylemeden geçemeyeceğim.
* Son olarak hedeflerinizi ve yeni projelerinizi de öğrenmek isteriz.
Bu birim 25 kişi. Grubunun hedef ve vizyonundan farklı birşey düşünmüyor. Grup şirketlerimiz ve beraberindeki 3 bin kişi ne istiyorsa; biz de onu istiyoruz. Biz daha çok işin arka tarafında yer alan iç müşteri kısmıyla ilgileniyoruz. Bu kişilerin en iyi bilgi donanımı ile dışarıya en iyi hizmeti vermesini istiyoruz.
"Bir zincirin gücü; en zayıf halkası kadardır" Biz hiçbir halkamızın zayıf olmasını istemiyoruz ve bu noktada çalışana odaklı projeler üretiyoruz.
Neler yapıyoruz? Üzerinden çalıştığımız; bir çok proje var. Bunlardan biri kısaca PS olarak tanımladığımız Telekom Grubu Performans Sistemi çalışmamız... Performans sistemimiz; çalışan, yaşayan bir sistem. Bu sistem ayrıca oldukça demokratik çünkü değerlendiren ve değerlendirilenin karşılıklı görüşerek mütakabata varmasını sağlayacak bir interview ortamını yaratan bir sistem. Ve her sene elbette değişiklikler yapılıyor. Son 2 senedir fiilen uygulmakta olduğumuz bu çalışmayı her yeni dönemde yeni birtakım ilaveler ile daha da geliştirmeye çalışıyoruz. Bu anlamda uygulanması son derece zor olan "hedefler ile yönetim" konusunda da bir pilot uygulamamız olduğunu söyleyebilirim.
İş gücü planlaması; hedefimiz ve her zaman üzerinde çalıştığımız diğer bir konu. Grup genelinde kullanılan ünvanlar üzerinde çalışıyoruz. Ünvanların ücret yönetiminde en doğru tanımları ile yeralmalarını hedefliyoruz..
Ayrıca, kariyer yönetimi ile ilgileniyoruz. Çalışanların; kendilerini geliştirmelerini amaçlıyor ve bu konuda kariyer fırsatları yaratıyoruz. Bu nedenledir ki; Grup bünyesinde seçme ve yerleştirme faaliyetini merkezi yapı olarak tek bir noktadan yapıp, öncelikle Grup içi kaynaklarımızı sonuna kadar değerlendiriyoruz.
Geçmiş dönemde genç mezunlar olarak aramıza katılan arkadaşlarımız şu anda kendi alanlarında uzman geç profesyoneller olarak çalışmaya devam ediyorlar. Burada kişinin kendi kariyer planlamasını yapması da mümkün. Zaten üzerinde çalıştığımız yeni ücretlendirme sistemimizin temelinde de bu öngörü var. Kişi kendi kariyerini belirleyebilmeli ve onun karşılığını alabilmeli diye düşünüyoruz.
Ayrıca, yüksek teknoloji ile bu kadar içiçe çalışan bir Grup olarak tüm operasyonların elektronik sisteme adaptasyonu üzerinde de çalışıyoruz. Artık kaçınılmaz hale gelen intranet uygulamalarının ciddi şekilde hızlanarak hayata geçirilmesi bizler için önemli. Bu noktada, çalışanlarımızı bilgilendirmenin yanısıra onların hayatlarını kolaylaştıracak projeler üzerinde çalışıyoruz.
* Son olarak eklemek istediğiniz bir nokta var mı?
Daha önce de söylediğim gibi, "varsın ve değerlisin" sloganı ile çıktığımız bu yolda başaracağımıza inanıyoruz. En son teknoloji ile de çalışıyor olsanız bile, çalışanlarınız yani insan kaynağınızı doğru ve efektif kullanamadıktan sonra kalıcı başarılar elde etmeniz gerçekten de çok zor, hatta imkansız. Bu nedenle, öncelikle üzerinde durduğumuz konu; işin insan boyutu. Uygulamalarımızda mutlak suretle teknolojiden yararlanıyoruz ama bunu yaparken işin insani boyutunu, "göz teması"nı yitirmemeye gayret ediyoruz Planladığımız ve uyguladığımız her proje ile birlikte "varsın ve değerlisin" söyleminin altını biraz daha doldurmayı hedefliyoruz.
TELSİM TEMEL BİLGİLER VE RAKAMLAR
Rumeli Telekom Grubu´nun lokomotif şirketlerinden olan Telsim, ticari faaliyetine 1994 yılının mayıs ayında başladı.
27 Nisan 1998´de GSM lisans hakkını 25 yıllığına Ulaştırma Bakanlığı´ndan devralan Telsim; telekomünikasyon sektörünün, tamamı yerli sermayeden oluşan yegane kuruluşu.
Telsim bugün, 4 bin 302 radyo baz istasyonu ile hizmet veriyor, 105 ülkede 234 anlaşmalı operatörle uluslararası dolaşım (roaming) sağlıyor.
Kurulduğu yıldan bu yana 3 milyar USD´nin üzerinde yatırım gerçekleştiren Telsim´in, faturalı ve kontörlü hat kullanan 6 milyonun üzerinde abonesi bulunuyor.
Abonelerine GSM dünyasındaki tüm hizmetleri eksiksiz sunan Telsim, paket data iletişiminin ilk yapısı, üçüncü jenerasyona geçişin ilk adımı olan GPRS teknolojisini Türkiye´ye kazandırmış ve Ağustos 2000´den bu yana GPRS teknolojisi için 100 milyon USD yatırım yapmıştır. Telsim, dünyada bu teknolojiyi kuran ilk üç GSM operatörlerinden biridir.