Staj programlarına yeni bir bakış: Vodafone Gençlik Yetenek Programı
Yeteneklerin keşfi: Doğru ihtiyaç analizi
Doğru yeteneğin seçimi, doğru bir ihtiyaç analizi ile başlar. Şirketin belirlediği stratejilere paralel ilerleyen projelerde görev alacak yeteneklerin niteliklerinin belirlenmesi ve bu yeteneklerden nasıl kazanımların elde edileceği, staj programı başlamadan aylar öncesinden bilinmelidir.
Örneğin, satış-pazarlama ağırlıklı projelere ağırlık veren bir şirketin staj programında alacağı yeteneklerin de bu bölümlerdeki projelerle uyumlu olması gerekir.
Bunun yanında belirlenen projeler ve şirket hedefleri dahilinde nasıl yeteneklerin alınacağına dair olan seçim süreci de bu ihtiyaç analizinde iyi şekilde tanımlanmış olmalıdır.
İhtiyaç analizinden sonra birinci aşama:
Başvuruların değerlendirilmesi
Başvuru sürecinin ihtiyaç analizinden sonra sağlıklı işlemesi, sürecin diğer adımlarını da yakından etkileyecektir. İnternete olan ilginin de artmasıyla Türkiye’de pek çok kariyer portalı aracılığıyla başvuruların toplanması ile yetenek keşfi başlar ve internet üzerinden staj programı için başvuru yapan genç yetenekler arasından aranan kriterlere uyanların bir sonraki aşama için seçilmesiyle devam eder.
Vodafone‘daki uygulamadan örnek verecek olursak; başvuruların miktarına göre, CV üzerinden aranılan niteliklere uygun yetenekler ilk eleme aşamasının ardından yaklaşık yarım saat süren telefonla mülakat sürecine yönlendirilir. Buradaki amaç, yeteneğin daha detaylı tanınabilmesi, sorulan sorularla deneyimleri ve söz konusu şirkette staj yapmak için ne kadar istekli olduğunun öğrenilmesidir.
Programın ihtiyacına göre telefonla mülakatta olumlu bulunan yetenekler, yabancı dil sınavına alınır.
Yabancı dil sınavını da aranan seviyede başarıyla tamamlayanlar, “Yetkinlik Bazlı Mülakat Teknikleri” ile birebir görüşmelere alınır. Böylelikle programa en uygun olabilecek yetenekler arasında, potansiyel adaylar geçmiş yaşantılarından belirli örnekler toplanarak elde edilmiş olunur.
Potansiyel yeteneklerin seçiminde ikinci aşama:
Değerlendirme Merkezleri
Seçim sürecinin son aşamasında adayların bir “Değerlendirme Merkezi”ne davet edilmesi gerekliliği, dikkate alınması gereken diğer bir husustur. Değerlendirme merkezlerinde özellikle programa dahil olan ve program boyunca öğrencilere ev sahipliği yapacak bölüm yöneticilerinin de katılması son derece önemli bir ayrıntıdır. Vodafone’da bölüm yöneticileri bu aşamada seçici olarak aktif rol oynamışlar ve bir tam günlerini bu aşamanın verimliliği için değerlendirmişlerdir.
Bir tam gün boyunca uygulanması planlanmış değerlendirme merkezine davet edilen yeteneklere, bu sürece katılmadan önce program akışı ve diğer detaylar aktarılır. Yeteneklerin geçirmiş olduğu tüm süreçler içerisinde değerlendirme merkezindeki performansları önemli yer tutar. Özellikle bu süreç, yeteneklerin iş hayatında olduklarında nasıl davranacaklarını anlamamız adına onlara vereceğimiz grup tartışma “case”leri vb. örneklerle onları gözlemlememize yardımcı olur.
Değerlendirme Merkezi’nde de başarılı olan yetenekler sürecin başında belirlenen analiz dahilinde seçilen bölümlerde önceden belirlenmiş projelerde programa alınırlar. Değerlendirme Merkezlerinde başarılı olamayanlara güçlü ve geliştirmeleri gereken yönleri ve bir gün boyunca sergiledikleri performans hakkında yüz yüze bir geribildirim verilir. Bu, özellikle profesyonel yaşama henüz adım atmamış ve belki de henüz kariyerini ve çalışmak istediği alanı planlamamış genç yetenekler için özel bir önem taşır. Daha önceki aşamalarda başarılı olamayanlara değerlendirme sonucunu içeren bilgilendirme e-mail, SMS veya telefon yoluyla yapılır.
Aşama 3:
Programa kabul edilen yeteneklerin oryantasyonu
Değerlendirme Merkezi’nde seçilen ve tüm süreci başarıyla tamamlayan yeteneklerin tümü, seçildikleri şirketi daha yakından tanımaları ve şirkete daha rahat uyum sağlayabilmeleri için bir oryantasyona girmelidirler. Bu oryantasyon yine şirketin belirlediği ihtiyaç analizine göre yarım gün, tam gün veya birkaç gün gün sürebilir. Adım attıkları şirketi ne kadar yakından tanırlarsa, kendilerini bir o kadar rahat ifade edebilir ve kısa sürede çok daha üretken olabilirler.
Aşama 4: Yetenekleri geliştirme - Workshop ve Eğitimler
Program boyunca yetenekleri çalıştığı birim dışında farklı platformlarda da değerlendirmek oldukça verimli ve objektif bir izleme ve değerlendirme yöntemidir. Dizayn edilebilecek çeşitli workshoplar ve eğitimlerle bunu gerçekleştirebiliriz.
Yetenek hem şirkette alacağı eğitimlerle kendisini geliştirirken, şirket de bu eğitimler ve workshoplar sonunda ortaya çıkan çıktıları kullanarak çift taraflı bir kazanç sağlamış olurlar. Ayrıca, yetenekleri şirket dışında gerçek müşteri deneyimini gözlemleyebileceği noktalarda çalışma fırsatı tanımak gerekir.
5. Aşama: Yeteneklerin performansının ve bağlı bulundukları yöneticilerin programdan memnuniyetinin değerlendirilmesi
Hem yeteneklerin beklentilerini daha iyi anlamak, hem de programdaki yeteneklerle yakından çalışanlar tarafından yapılacak ölçümlemeler, programın genel performansını ve kontrolünü elinizde tutmanıza yardımcı olacaktır. Bu çalışma aynı zamanda düzenlenen programın başarısını gösteren bir araçtır. Yeteneklerin memnuniyet seviyesi ile ilgili yöneticilerin memnuniyet seviyesinin birbirine yakın seviyelerde olması, sürecin olumlu yönde ilerlediğinin en büyük göstergesidir.
Mevcut yeteneklerin elde tutulması:
Yaratıcı fikirleriye yarışan gençler
Staj programının bitişinden sonra da şirkette çalışacak potansiyel yeteneklerin havuzda tutulması, gelecekte ortaya çıkacak yetenek ihtiyacını karşılamak için proaktif bir metoddur. Bu bakımdan yeteneklere staj programına katılımlarından dolayı çeşitli kutlamalar, birbirleriyle rekabet edebilecekleri yarışma benzeri platformlar, bu yarışma sonrasında alacakları ödüller ve elde edecekleri fırsatlar son derece önem kazanmaktadır.
Şirketlerin bu yarışmalar sonrasında “yeteneklerin” en gerekli ve en yaratıcı fikirlerinden yararlanmaları da diğer bir artıdır. Vodafone, Gençlik Yetenek Programı kapsamında bu tür bir yarışma hazırlanmış ve öğrencilerin katılımı çok yüksek olmuştur. Fikirleri ödül alan öğrencilerin yakaladığı fırsat bu yıl için proje bazlı yurtdışında çalışma fırsatıydı.
Bu uygulamadan yola çıkarak; yetenekler hem staj programı boyunca çalışacak, aynı zamanda da eğlenebileceğini keşfetmiş olacaktır ki bu da yeteneğin şirkete bağlılığını sağlayacak ilk etkendir.