ODTÜ Kariyer Planlama Merkezi
* ODTÜ Kariye Planlama Merkezi ne zaman ve nasıl kuruldu?
ODTÜ Kariyer Planlama Merkezi (ODTÜ-KPM), Kasım 1996 tarihinde Mezunlara İş Bulma Bürosu’nun (MİBB, 1980) yeniden yapılandırılması ile kuruldu. Hikayenin başlangıcı şöyle: Sanırım 1979 yılıydı. Ben Rektör Yardımcısıydım. Ofisimden dışarı baktığımda iyi giyimli iki kişinin ellerinde James Bond çantalarıyla gün boyu bir binadan ötekine koşuşturmaları dikkatimi çekti. Yanlarına gittim, ne yaptıklarını sordum. "Şirketimizde çalıştırmak üzere ODTÜ mezunu arıyoruz" dediler. Bölüm bölüm dolaşıp hocalarla konuşmaya çalışıyorlarmış. Ama pek de bir sonuç alamamışlar. İş dünyası ile mezun adaylarını biraraya getirecek bir ofise ihtiyaç olduğunu ilk kez o gün hissettim. Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı'ndan bir arkadaşı görevlendirdik, Ofisin adına da Mezunlara İş Bulma Bürosu (MİBB) dedik. Sonra Ben Doğu Akdeniz Üniversitesi (KKTC) Rektörlüğüne atandım ve ODTÜ'den ayrıldım. Bu süre içerisinde MİBB bir ilerleme kaydedememiş.
ODTÜ'ye döndükten bir süre sonra, o zamanki Rektör Prof. Dr. Suha Sevük bana " Biz 4-5 yıl büyük bir özveriyle öğrencilerimizi en iyi şekilde yetiştirmeye çalışıyoruz. Sonra eline bir diploma verip ‘Haydi güle güle, yolun açık olsun" diyoruz. Oysa o yolu da bizim açmamız gerekmez mi?" dedi. Kendisine tümüyle katıldığımı söyledim. "Tamam öyleyse" dedi. "Bu işi organize etmekle seni görevlendiriyorum!"
Ve böylece Kasım 1996’da ‘Kariyer Planlama ve Mezunları Yerleştirme Merkezi – KPMY’ kuruldu. Ancak bu ismi ne şirketler ne de öğrenciler doğru söyleyemedi. Biz de kısalttık ve ‘Kariyer Planlama Merkezi – KPM’ dedik.
* KPM'nin organizasyon yapısı nedir?
ODTÜ Kariyer Planlama Merkezi, Rektörlüğe bağlı olarak çalışan bir birimdir. Merkez başkanlığını aynı zamanda Rektör danışmanı yürütür. Mezunlarla İletişim Müdürlüğü de aynı Rektör Danışmanı’na bağlıdır. Şu anda Merkezimizde bir müdür, üç araştırma görevlisi ve üç idari personel olmak üzere yedi kişi çalışmaktadır. Beni de sayarsanız sekiz. Tabii ihtiyaca göre istediğimiz sayıda part-time öğrenci asistan da çalıştırabiliyoruz.
* Merkezin misyon ve vizyonu nedir?
Misyonu; yeni mezunlarımıza sevebilecekleri, bilgi ve yeteneklerini kullanarak kendilerini geliştirebilecekleri bir iş; mevcut çalışma koşullarından tatmin olmamış eski mezunlarımıza ise deneyimlerine uygun yeni kariyer olanakları yaratmakta yardımcı olmaktır. Merkezimize ulaşan bilgilere göre, 2001 yılı hariç son dört yılda ortalama her yıl 1200 civarında mezunumuzun iş bulmasında yardımcı olmuşuz. Bunun yanısıra öğrencilerimizi ODTÜ’deki eğitimlerinin ilk yıllarından başlayarak sektörler ve firmalar hakkında bilgilendirmek ve iş hayatına hazırlamak amacıyla etkinlikler düzenliyoruz.
ODTÜ, öğrencilere en gelişmiş eğitim-öğretim programları ve en gelişmiş teknolojik araçlarla donanmış bir ortam sunmaktadır. Bu ortamda yetişmiş mezunlarımıza, iş dünyası hakkında bilgi alabilecekleri ve iş dünyasında iyi koşullarda hizmet verebilecekleri ortamı yaratmak için her türlü etkinliği gerçekleştirmek bizim vizyonumuzdur. Bu nedenle KPM çok dinamik bir yapıya sahiptir.
* Üniversite içinde ne gibi hizmetler sunuyorsunuz?
Eski ve yeni mezunlarımızın doldurdukları ‘İş İçin Başvuru Formları’ ve İngilizce hazırlanmış özgeçmişlerinden oluşan bir Özgeçmiş Veri Tabanı'mız var. Şu anda veri tabanının büyüklüğü 4 bin 500 cv'ye yaklaşmıştır ve bu sayı her geçen gün artmaktadır. Firmaların eleman talebi olduğunda, mezunlarımızın doldurduğu formlar taranarak, iş için uygun nitelikleri (sektör, il, bilgisayar bilgisi, vb.) taşıyanlarla iletişim kurularak kendilerine iş hakkında bilgi verilmektedir. Mezunumuzun onayı alındıktan sonra özgeçmişi firmaya iletilerek temasa geçilmesi sağlanmaktadır.
ODTÜ Kariyer Planlama Merkezi bu hizmeti 2000 Nisan'ından itibaren elektronik ortama taşımıştır. Bu gün artık ODTÜ mezunları interaktif olarak ‘İş İçin Başvuru Formu’ doldurabilmekte ve firmalar, bu hizmete üye olarak, günün 24 saati ODTÜ mezunlarının bilgilerine ulaşabilmektedirler.
Merkezimize her gün çok farklı sektörlerden en az bir firma -bu sayı yılın belli dönemlerinde günde 5’i aşmaktadır- ODTÜ mezunu eleman aradığını bildirerek başvurmaktadır. Veri tabanının taranmasına ilave olarak istenilen niteliklere göre hazırlanan iş ilanları kampüsümüzde ve web sitemizde duyurulmaktadır. Yılda ortalama 250 firmanın başvurusuyla yaklaşık 350 mezunumuz çeşitli sektörlerde işe yerleştirilmektedir.
ODTÜ - KPM ve ODTÜ - Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Ünitesi işbirliği ile 'özgeçmiş yazma’, ‘iş görüşmelerine hazırlık eğitimi’ ve ‘mesleki yönlendirme' konularında bilgi veren “İş Dünyasına Hazırlama Seminerleri” düzenlenmektedir.
Ayrıca, KPM tarafından düzenlenen seminer, konferans ve panellerle iş dünyasındaki yöneticiler deneyimlerini öğrencilerimize aktarmakta; işe girmeden önceki ve girdikten sonraki süreçlerde dikkat edilmesi gereken konularda bilgi vermektedirler.
* İş dünyasına yönelik olarak yürüttüğünüz hizmetler nelerdir?
Merkez genelde ODTÜ öğrencilerine ve mezunlarına hizmet vermek için kurulmuştur. Ancak, amaç öğrencileri iş yaşamına hazırlamak olduğuna göre, Merkez iş dünyası ile yoğun bir işbirliği içerisindedir. Aslında mezunlara verdiği hizmet aynı zamanda iş dünyasına da verdiği hizmettir. Firmalar artık KPM'yi çok iyi tanımaktadırlar. Misyonumuz içinde olsun olmasın herhangi bir sorunla karşılaştıklarında veya ODTÜ'de bir projelerini uygulamak istediklerinde doğrudan KPM ile temasa geçmektedirler.
* İş dünyası ile üniversiteler arasındaki kopukluk konusundaki görüşleriniz neler? Yapılması gerekenler nelerdir?
Takdir edersiniz ki bu çok kapsamlı bir konu. Bilgisayara "Ne var ne yok?" diye sormak gibi birşey. Gelişmiş ülkelerdeki üniversiteler ile iş dünyası arasındaki sıkı ilişkileri incelerseniz, bu konuda ne kadar derin bir kopukluk olduğunu anlarsınız. Araştırmalarda, projelerde, desteklerde her konuda kopukluk var. Türkiye’de iş dünyasında şöyle bir anlayışı var: “Yükseköğrenim üniversitelerin görevi. Öğrenciler nasıl yetişiyor bizi hiç ilgilendirmez. Biz sadece mezunlarla ilgileniriz, en iyi mezunları şirketimize almaya çalışırız.”
Gelişmiş ülkelerde ise şirketler farklı olarak yaklaşıyorlar konuya. Yükseköğrenimin üniversitelerin görevi olduğunu onlar da kabul ediyor ama üniversitelerin bu gençleri kendileri için yetiştirdiklerini düşünüyorlar ve üniversitelerle işbirliği yaparak, onların soluklarının yetmediği yerde destek vererek, öğrencilerin en iyi şekilde yetişmelerinden kendilerini de sorumlu tutuyorlar. Yani üniversiteler ile iş dünyası aynı amaç etrafında kenetleniyor.
Bir örnek vereyim: Batı üniversitelerinde şirketler tarafından finanse edilen ve şirketin adını taşıyan "Chair"ler sıkca görülen bir uygulamadır. ODTÜ'de gerekliğine inandığımız ancak öğretim üyesi bulamadığımız için açılamayan bazı dersler var. Öğretim üyelerine verilen ücretlerle yurtdışından hoca getirmek mümkün değil. Üç yıldır bazı şirketleri yukarıda bahsettiğimiz şekilde adlarına "Chair" ihdas etmeye iknaya çalışıyoruz ancak bir sonuca varamadık. Konuştuğumuz İnsan Kaynakları müdürleri projeyi destekliyor ancak finansmanı sağlayacak üst düzey yöneticileri ikna edemiyorlar. Öğrencilerin daha iyi yetişmelerine yönelik, firmaların mütevazi destekleriyle gerçekleşebilecek projelerimiz var. Ancak firmaların böyle bir işbirliğine hazır olduklarını düşünmüyoruz.
Sırası gelmişken şirketlerle olan iletişimde karşılaştığımız ciddi bir sorunu da dile getirmek istiyorum. KMP’nin şirketlerdeki karşıtı İnsan Kaynakları birimidir. Bir projemizi veya etkinliğimizi doğal olarak bu birime mektup veya faksla iletiyoruz. Bir süre sonra telefon ediyoruz , konudan kimsenin haberi yok. Tekrar projeyi göndermemizi istiyorlar. Örneğin son Kariyer Fuarı’nda bir şirkete 4 kere aynı faksı gönderdik. Mektup ve faksı İK direktörünün adına göndermeyi de denedik, görevden ayrıldığı için mektup geri geldi. Şirketlerde İnsan Kaynakları bölümlerinde "Üniversitelerle İlişkiler" birimleri kurulmalıdır. Hem iletişim daha sağlıklı olacak hem de bu birimdeki insanlar üniversite Kariyer Planlama Merkezleri ile işbirliği yaparak öğrencilerin daha iyi eğitilmesine yönelik projeler üretebileceklerdir. Ama biraz evvel işaret ettiğim gibi herşeyden evvel şirketlerin buna gerçekten inanmaları lazım. Yoksa herşey bugünkü gibi göstermelik olur.
* ODTÜ Kariyer Günleri ve ODTÜ Kariyer Fuarı konusunda bilgi verir misiniz?
Eleman gereksinimlerini o yıl mezun olacak öğrencilerimiz arasından seçerek karşılamak isteyen firmalar, her yıl mart - mayıs aylarında düzenlediğimiz "Firma Tanıtım ve Kariyer Günleri’"ne (FTKG) katılıyor. Bu programda, firmalar kendilerini tanıtıyor, son sınıf öğrencileriyle görüşmeler yapıyor ve 'İş Başvuru Formlarını' dağıtıyorlar. Yoğun ilgi gören programa her yıl ortalama 80 kuruluş katılıyor ve mezunlarımızın yarısını FTKG sonucu işe yerleştirebiliyoruz. Tabii bu yıl hariç. Öğrenciler arasında yaptığımız 'Kariyer Günleri İzlenim Anketi' sonuçlarına göre, büyük bir çoğunluğun, sektör ve firma seçimini FTKG’den sonra netleştirdiğini, programa katılan şirketlere öncelik verdiğini görüyoruz.
Ayrıca FTKG programını, KPM web sayfasında duyuruyoruz. Böylelikle ilgilenen eski mezunlarımız da toplantılara katılma fırsatını buluyorlar.
Kariyer Fuarı'nın amacı ise mezunlarımızı işe yerleştirmekten çok, öğrencilerin ODTÜ’deki ilk yıllarından başlayarak firma ve kuruluşları tanımalarını, onlarla iletişim içinde olmalarını, seçimli derslerini alırken firma yöneticilerinin tavsiyelerini gözönünde tutmalarını sağlamaktır. Kısacası, fuardan beklentimiz firma yöneticilerinin ileride kendileri için çalışacak gençleri bugünden yönlendirmeleridir. Her yıl kasım ayında düzenlenen Kariyer Fuarı’na, firmalar ve öğrenciler yoğun ilgi göstermekte ve her yıl yaklaşık 10 bin öğrenci Kariyer Fuarı’nı ziyaret etmektedir. Bunların içerisinde çok sayıda Ankara'daki diğer üniversitelerin öğrencilerinin olduğunu biliyoruz. Sanırım birkaç yıl sonra ODTÜ Kariyer Fuarı, "Ankara Kariyer Fuarı" olacak.