Dış Ticarette İnsan Kaynaklarının Etkin Yönetimi Ve Başarılı Sistem Kurulumu İçin Doğru Yaklaşım Ne Olmalıdır?
Dış ticarette başarıyı yakalamak isteyen, uluslar arası pazarlara açılmak ve dünya standartlarında ürün üretmek ve hizmet vermek amacında olan firmalarımız özellikle ellerindeki insangücü kaynağını gözden geçirmek ve bu alanda ya mevcudu iyileştirmek ya da yeni bir sistem kurmak yönünde adım atmak zorundadırlar.
Uluslararası ticaret alanında başarılı bir İnsan Kaynakları yönetimi için öncelikle firmanın hedeflerini ve stratejilerini doğru tespit etmesi, elindeki mevcut gücü analiz ederek eksiklerini ortaya koyması, hangi süreçler dahilinde iş akışını yönettiğinin analizini yaparak bir süreç yönetim tekniği geliştirmesi ve bu süreçlerin ne kadarının elektronik ortama aktarılıp otomasyona bağlanabileceğinin hesabını yapması gerekir.
Firmalarımızın öncelikle uluslar arası ticari arenada başarıyı yakalayabilmek için nasıl bir pazarlama stratejisi ile hareket edeceğinin belirlenmesi şarttır. Şirket yönetimi öncelikle şu soruları kendisine yöneltmelidir kanısındayız: Firmanın bugüne kadar herhangi bir pazarlama aktivitesi olmuş mudur, yoksa bu işe yeni mi başlamaktadır? Mevcut pazarlama faaliyetinde aksayan yönler nelerdir? Bu aksaklıklar, firmanın mevcut eleman yetersizliğinden mi kaynaklanmaktadır, yoksa stratejinin yanlış belirlenmiş olması mı firmayı başarısızlığa sevketmiştir? Mevcut ürün ile belirlenen pazarlama eylemini gerçekleştirmek mümkün müdür? Yoksa ürün geliştirme yönünde çalışmalar yapılması ve bu yönde de eleman değerlendirilmeli ve gücü nispetinde belirlenen pazarlama stratejisi doğrultusunda mevcut insan kaynaklarının yeterliliği sorgulanmalıdır.
Firma tanıma sürecinde, şirketin dış ticarete yönelmesinin önündeki engellerin tespit edilmesi ve dürüstçe ortaya konması gerekir. Şirketin başarıyı yakalamasındaki engeller, şirket yönetiminin olaya yanlış bakışından mı kaynaklanmaktadır? Mevcut ürünün dünya pazarlarında rekabet edebilmesinin imkansızlığı mı söz konusudur? Yoksa gerçekten mevcut insangücü mü yetersizdir? Ya da insangücünün yeterli olmasına rağmen, bilgi yetersizliği veya iş akışında sistem eksikliği veya noksanlığı mı söz konusudur? Bu ve benzeri sorulara verilecek dürüstçe cevaplar, firmanın mevcut profilinin ortaya konmasından öte, firmanın gelecekte başarıyı yakalaması için gerekli zeminin atılmasını temin etmesi açısından da oldukça önemli bir süreçtir.
Şirketin mevcut yapısının ve gücünün analizinin ardından belirlenecek hedefler doğrultusunda ya mevcut insan kaynaklarının eğitimi, ya da yenilenmesi yönünde karar vermek gerekmektedir.
Dış ticaret alanında faaliyette bulunacak olan firmanın, öncelikle pazarlama, satış ve operasyon kadrolarını oluşturması ve bu kadrolarda çalışacak kişilerin genel dış ticaret bilgilerinin yanı sıra firma içi genel iş akışına hakim olabilmelerini de temin yönünde muhasebe, finans, lojistik vb. alanlardaki temel mesleki bilgi ve becerilerini, sosyal ve davranışsal yeterliliklerini de sorgulaması gerekir. Çalışan herkesin kendi alanındaki konulara hakimiyetinin yanı sıra, meseleye şirketin genel hedefleri doğrultusunda ve bütünü içinde bakabilme yeteneğinin kazandırılması şarttır. Bütün çalışanların ortak hedefe odaklandığı şirketler günümüzde başarılı yakalayabilen şirketler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dış ticaret alanında pazarlama aktivitesini yürütecek kişilerin, kişilik özelliklerinin pazarlama eylemine yatkın olması, sosyal yeterliliklerinin bu iş için mevcut olması ön koşul olarak görülmelidir. Daha sonra kişilerin firmanın ürün yelpazesi konusunda bilgilendirilmesi ve gerekirse bu alanda tecrübeli olmasına dikkat edilmelidir.
Pazarlama ve satış takımında çalışacak kişilerin, uluslararası ticaretteki temel bilgilere hakim olması, müşteri odaklılığı felsefe olarak kişiliğine ve hayatının her alanına yansıtan bir kimliğe sahip olması, prezentabl, aktif ve girişimci ruha sahip olması gerekir.
Dış ticaret operasyon takımı, dış ticaret firmaları için vazgeçilmez öneme sahip bir değer olarak görülmelidir. Firmanın, gerek ihracat öncesi ve sonrası işlemlerinin ve gerekse ihracatın operasyonel manada başarıyla yürütebilmesi için gerekli bütün lojistik süreçlerin etkin biçimde yönetilmesi gerekmektedir. Banka, nakliye ve gümrükçü ile olan ilişkilerin başarıyla takibi, etkin dış ticaret yönetimi için vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Bir şirketin muhasebesindeki etkin yönetimin önemi ne ise, bir dış ticaret şirketinin operasyon servisinin etkin yönetiminin önemi de aynı düzeyde görülmelidir.
Dış ticaret operasyon servisinde görev alacak kişilerin, kambiyo, gümrük, ihracat – ithalat konularında gerek mevzuat, gerekse uygulama noktasında bilgili ve tecrübeli olması gerekir. Operasyon işinin, sadece söz konusu süreçlerin yönetimi ve evrak takibi olarak değil, gerektiğinde pazarlamaya ve satışa mevzuat ve bilgi temini yönünde destek olmak, operasyonel süreçlerin maliyete ve fiyatlandırmaya olan etkileri yönünde pazarlamayı bilgilendirmek, muhasebe ve finans öncesi işlemlerin önemli bir halkası olduğunun bilinci içinde hareket etmek türünden önemli görev ve işlevlere de sahip olmak gereken bir iş olduğunu hatırlatmak isteriz.
Ali Dölek
Dış Ticaret Danışmanı – Eğitmen
DTR Danışmanlık