Lider Olmak İsteyenlere 6 Öğüt: SÖYDİP
Sıradan bir insan olmayın. Bir farkınız olsun. Farkınızı çevrenize fark ettirin. Bu özelliğinizi iyi işler yapmak için kullanın.
İşte liderler olanlar, bu farklılığı yaratabilen ve etraflarına faydalı olabilen insanlardır.
Her mesleğin liderleri vardır. Genel Müdür şirketinin, Fabrika Müdürü fabrikasının, Depo Şefi deposunun, Muhasebe Müdürü muhasebe departmanının lideri olmalıdır.
Herkes kendi sahasında, kendi konusunda lider olmak için çaba sarfetmelidir. Ev kadını evinin, öğretmen sınıfının, kapıcı apartmanının, taksi şoförü taksisinin lideri olmalıdır.
Lider olabilmek için önce yaptığınız işi önemsemeniz gerekir. Ne yapıyorsanız, severek yapmanız gerekir. Vizyon sahibi olmalısınız. Resmin bütününü görebilmelisiniz. Ağaçlar arasında kaybolmadan, ormanı fark etmelisiniz. İleriyi görmelisiniz. Geleceğe yatırım yapmalısınız. Önemli işler ile önemsizlerini birbirine karıştırmamalısınız. Öncelikli işleri, önceliği olmayan işlerden ayırıp, zamanınızı etkili kullanmalısınız. İnsanları sevmelisiniz. Birlikte olduğunuz insanlara değer vermelisiniz. Zorluklardan yılmamalısınız. Kolay pes etmemelisiniz. Takım kurup ekip olarak çalışmayı becerebilmelisiniz. Zor zamanlarda çözüm üretmeyi başarabilmelisiniz. Yeni fikirler yaratmalısınız. Takipçi olmalısınız. Sonuç odaklı çalışmasını bilmelisiniz. Etik olmalısınız. İş ahlakına sahip çıkmalısınız. Güvenilir, tutarlı ve adil bir insan olmalısınız.
Lider olabilmek için önce kendinizi liderliğe hazırlamanız gerekir. Liderliğe hazırlanmak için ise bazı temel davranış ve becerileri kazanmalısınız.
Sizi liderliğe ulaştıracak kapıları birer birer açabilmek için ise önce o kapılara ulaşmanız gerekir. Kapılara ulaşmak için tırmanmanız gereken ilk 6 basamak şöyledir:
Liderlik Basamakları (SÖYDİP):
1. Sabret
2. Öv
3. Yardım Et
4. Dinle
5. İnsancıl Ol
6. Paylaş
"Sabretmesini Öğrenin"
Sabır, pısırıklık değildir. Sabır, pasiflik değildir. Sabır, suskunluk değildir. Sabır her şeyi doğru zamanda yapmayı bekleyebilmektir.
Sabır, yapılması gerekenleri hiç bir zaman yapmamak değil, doğru zamanda yapmak demektir. "Sabrın sonu selamettir" sözünü bu şekilde değerlendirmek gerekir.
Terfi etmek, maaş artışı almak, bir üst göreve getirilmek, bunları hepimiz isteriz. Çoğumuz bunun için hazır olduğumuzu söyleriz. Ancak unutmayın. Sizin yükselmeye hazır olduğunuzu hissetmeniz değil, başkalarının sizi bu terfiye veya yükselmeye hazır olduğunuzu kabullenmesi önemlidir.
Kendinizi göstermeniz gerekir. Kendinizi gösterebilmek için önünüze çok sayıda fırsat çıkmayabilir. Bu nedenle uyanık olmalısınız. Fırsatların geldiğini önceden görüp onları iyi kullanmasını becermelisiniz.
Şirketinizin 50. yıl kutlama yemeğinde genel müdürünüz ile aynı masada yan yana yemek yemek fırsatı elinize geçse yemek boyunca onunla neleri konuşacağınızı hiç düşündünüz mü? Yemekten önce sizin hakkınızdaki görüşü ile yemek sonrası görüşü arasında olumlu bir fark olmayacaksa, kendinizi bu fırsatı kaçırmış sayabilirsiniz. Bu tür fırsatlar her zaman karşınıza çıkmaz. Çıktığında değerlendirmesini bilin.
Kendinizi gösterebileceğiniz fırsatlar önünüze çıkmadan, bunları hayal edin. Olduğunda ne yapacağınızı, nasıl davranacağınızı, neler söyleyeceğinizi önceden düşünün, çalışın, hazırlanın. Fırsatın önünüze ne zaman çıkacağı hiç belli olmaz. Belki yarın, belki bir ay sonra.
Sabredin. Ancak kararlı olun. Hedefinize ulaşmak için ısrarcı olun. Ancak, doğru zamanı bekleyin. Vaktinden önce hareket etmek sizi hedefinizden uzaklaştırabilir.
"Övmesini Öğrenin"
Her insanın iyi bir huyu vardır. Her insanın kuvvetli olduğu bir yönü mevcuttur. Her insan bir değerdir. O değeri kullanmasını bilmek gerekir.
İnsanlar övülmekten hoşlanır. Kötü söz, yılanın zehrini akıtır. İyi söz, yılanı deliğinden çıkarır.
Burnu çarpık ama, gözleri zümrüt yeşili olan bir memurunuzla yüz yüze geldiğinizde aşağıdaki iki sözden hangisini söylersiniz?
"Burnunuz çok çirkin! Estetik yaptırmayı düşündünüz mü?" veya
"Gözlerinizin rengi ne kadar güzel! Zümrüt gibi, pırıl pırıl"
Yoksa hiç bir şey söylemeden susmayı mı tercih edersiniz? Çoğu insan memurun yüzündeki olumsuzluğu görüp, onun moralini bozmamak için susmayı tercih eder.
Siz öyle yapmayın. Her baktığınız yüzde bir güzellik keşfetmeye çalışın. Merak etmeyin. Çoğu insanda bu güzelliği bulacaksınız. Bulunca cimri davranmayın. Beklemeyin. Hemen bulduğunuz o güzelliği karşınızdakine söyleyin.
"Ne kadar güzel gözleriniz var. Zümrüt gibi. Pırıl pırıl"
Unutmayın. İyilikleri paylaşmak sizi yüceltir. Kötülükleri dillendirmek ise sizi yıpratır.
"Yardım Etmesini Öğrenin"
Liderler, etrafındaki insanlara yardım etmek için her an hazır olan insanlardır. Zorlukların altında ezilmezler. Zorluklar onları yenemez. Liderler, zorlukları göğüslemek için hazır olduklarını her fırsatta gösterirler. Liderler insanlara yardım ellerini uzatırlar.
İçinde zorluk olmayan bir hayat, cansız bir vücuda benzer. Zorluklar hayatı canlı tutar. Sizi oyalar. Başarıyı tatmak için size imkanlar sunar. Bir zorlukla karşılaşmak sizin için bir son değil, aksine, başarı kazanmanız için önünüze çıkan bir imkandır. Zorlukları değerlendirmesini öğrenin.
Yardıma ihtiyacı olan insanlar sizi aramaya başladıysa, sevinin. Lider olmak için gerekli olan bir özelliği kazanmak üzeresiniz demektir. Gücünüz yetse de yetmese de yardım talep eden bir insana ilgi gösterin. Elinizden ne geliyorsa ondan esirgemeyin.
Unutmayın. Yardım elinizi uzatmak, elinizi zenginleştirir. Yardım taleplerini geri çevirmek ise sizi yoksullaştırır.
"Dinlemesini Öğrenin"
Liderler dinlemesini bilir. Herşeyi siz bilemezsiniz. Olaylara sadece kendi gözünüzle bakmayın. Başkasının gözü ile olaylara bakmak için başkalarını dinlemesini öğrenmelisiniz.
Birçok insan başkalarını yeterince dinlemeden kendisi konuşmak ister. Dinlediğini zanneder. Lafı hemen eline alır. Kendi bakış açısından konuşur. Değerlendirmeler yapar. Sonuca ulaşır. Yeterince dinlemeden varılan sonuçların çoğu yanlış olur. Çözüm değil, çözümsüzlük getirir.
Topu en çok ayağında tutan takım değil, ayağına gelen topu gol yapan takım galip gelir. Çok söz söylemek makbul değildir. Az ancak sonuç getiren sözler değerlidir. Öz ancak çözüm üreten cümleler kıymetlidir.
Etrafınızdan destek almak için dinleyin. Bir konu hakkında mutabakat yaratmak için dinleyin. Fikirlerinize savunucu bulmak için dinleyin. Çevrenizde oluşmuş fikir ayrılıklarını yok etmek için dinleyin. Oluşmuş problemlere çözüm üretmek için dinleyin. Yardıma ihtiyacı olanlara yardımcı olmak için dinleyin. Öğrenmek için dinleyin. Doğruyu bulmak için dinleyin. Adaletli olmak için dinleyin.
Dinlemesini ve konuşmasını öğrenin.
Unutmayın. Dinlemeyi bilen dolu, bilmeyen ise boş konuşur.
"İnsancıl Olmasını Öğrenin"
Liderler katı gibi görünseler de insancıl tarafları güçlüdür. İnsan olduğunu unutan hiç bir kişi lider olarak toplumun karşısına çıkamaz.
Birlikte çalıştığınız kişileri bir makine gibi görmeyin. Onlar insandır. Duyguları vardır. Gülen, ağlayan, üzülen, sevinen, ruhu olan insanlardır. Kapasiteleri sonsuz değildir. Hatasız, eksiksiz değillerdir. Sevilmek isterler. Hoşgörünüze ihtiyaçları vardır. Motive olmak için ilgilenmenizi beklerler. Unutmayın. Onlar insandır. Ya siz? Kendinizin de insan olduğunuzu unutmayın.
Hem kendi duygularınıza hem de birlikte çalıştığınız kişilerin duygularına sahip çıkın. Duyguları okşamasını öğrenin. Duyguları verimli çalışmaya dönüştürmesini becerin. Duyguları yönetmeden insanları yönetemezsiniz.
Çevrenizdeki insanlara karşı şefkatli ve merhametli olun. Şefkat ve merhamet sizi zayıflatmaz. Aksine sizi güçlendirir. Size güven duyulmasını sağlar.
Unutmayın. İnsancıl olan uzun vadede hep kazanır, olmayan ise kaybeder.
"Paylaşmasını Öğrenin"
Paylaşmak, Tanrı'nın insanlara bahşettiği en önemli mutluluklardan bir tanesidir. Liderler paylaşmasını bilir. Paylaşmak varlığınızın fark edilmesi için gereklidir. Paylaştığınız sürece sizin varlığınız aranır hale gelir.
Sadece kötü şeyleri paylaşmayın. İyi şeyleri de paylaşmaktan zevk almasını öğrenin. Başarılarınızı paylaşın. Mutluluklarınızı paylaşın. Sevginizi paylaşın. Bazı şeylerin değeri paylaşıldıkça artar.
Bilginizi paylaşın. Paylaşılan bilgiler daha değerli olur. Paylaşıldıkça daha zenginleşir. Etrafına daha çok ışık saçmaya başlar. Çevresine fayda yayar. Paylaşılan bilgi bereketli olur. Paylaşmasını bilmeden lider olamazsınız. Paylaşmasını öğrenin.
Paylaşmakta cömert, saklamakta cimri olun. Göreceksiniz, paylaştığınız her şey artacak, çoğalacaktır. Sakladığınız şeyler ise zamanla azalıp ufalacak değerini yitirecektir.
Unutmayın. Paylaşmasını bilenin, paylaşacak varlıkları çoğalır. Paylaşmasını bilmeyenin, ise sonunda paylaşacak bir şeyi kalmaz.
"Siz de bir lider olun"
Lider olmak isteyenlere bu yazımda 6 öğüt (SÖYDİP) vermek istedim. Altı öğüt derken, altı ana başlık altında onlarcasını paylaştım. Sizin de tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın.
Her yaptığınız işi bir lider tavrı ile yapın. Her yaptığınız işin dillere destan bir lezzeti olsun. Siz de bir lider olun...
Bülent Şenver – TEDMER Kurucu Üyesi