Kariyer planlamayı baştan okuyalım!

Kariyer Planlama, İK sözlüğünde şöyle tanımlanıyor: ‘Kişinin, şirketin geleceğe dönük hedefleri ile kendi bireysel hedefleri arasında eşgüdüm sağlanarak; yapmakta olduğu işi daha iyi yapabilmesi için mevcut yeterliklerinin geliştirilmesi ve ileride üstlenebileceği pozisyonlar için gerekli yeni yeterliklerin kazandırılmasıdır.’

Kariyer planlama şirket içindeki tüm çalışanlar için yatay ve / veya dikey kariyer olanağı yaratma imkanı sağlar. Peki, kariyer planlama şirketlere ne sağlar?
İş tatmimine katkı. Problemlerin azalması. İçeriden eleman temini. Sağlıklı bilgi birikimi. Motivasyon artışı. İletişim. Aidiyet tutkusu.

Kişiler; kendi bireysel gelişim hedefleri ile aktivitelerinin, organizasyonun gelecekteki iş hedefleri ile uyum içinde olması konusunda duyarlı olmalıdır. Yöneticiler zaman, destek ve kaynak sağlayarak, elemanlarının bireysel hedeflerinin gerçeğe dönüşmesine olanak sağlamalıdır.

Kariyer planlama ve bunu etkileyen diğer süreçler; dürüstlük, açıklık ve karşılıklı saygı içinde yürütülmelidir. Taraflar, kariyer planlama görüşmeleri öncesinde gerekli hazırlıkları yapmalıdır. Kişiler kariyer planlamanın, sardece terfi etmek olmadığını, mevcut yeteneklerin geliştirilmesi ve yeni yetenekler kazandırılmasının da bir kariyer yatırımı olduğunu unutmamalıdır.

Etkin bir kariyer planlama için...

• Çalışanlar ve yöneticiler Kariyer Planlama sürecinin birbirini tamamlayan oyuncularıdır.
• Geleceğe yönelmek, mevcut işteki yeterlilikler ve yetersizliklerin belirlenmesi ile başlar.
• Geliştirilecek veya edinilecek yeterliliklerin işin gereklerine yanıt verebiliyor olması önem taşır.
• Karşılıklı yapılacak Kariyer Planlama görüşmesinin başarısı ve uygulanabilirliği, tarafların bu görüşmedeki dürüstlüğü oranında gerçeğe dönüşebilir.
• Yönetici ve organizasyondan geri bilgi akışı kritik önem taşır.
• Kişinin kendi kendini değerlendirmesi kilit aşamalardan birisidir.
• Yöneticiler yönlendirme ve iyileştirme yönlü çabalarını sürekli kılmalıdır.
• Çalışanların ve yöneticilerin mevcut organizasyondaki gelişim ve öğrenim olanaklarından haberdar olmaları gereklidir.
• Kariyer gelişim olanağı çalışanları daha iyi şeyler yapmaya, görev alanlarını genişletmeye yarayan en önemli motivasyon araçlarından birisidir.
• Çalışanlara yöneticileriyle birlikte yapacakları görüşmeler için kendi kariyer gelişim planlarını etkileyecek araçları vermek.
• Yöneticilere organizasyonun iş hedefleri ile bu hedefleri gerçekleştirmek için gereken yeterlikleri çalışanlara aktarmak amacıyla gereken iletişim ortamını yaratmak.
• Bireysel Gelişim Planları (BGP) ile Organizasyonel Yedekleme Planları (Succession Planning) arasında bağlantı kurmak.
• Kendi Kendini Değerleme, Geri Bilgi Akışı ve Gelişim arasında tutarlı, gerçekçi bir geçiş ağı oluşturmak.
• Şirket yönetiminin çalışanların gelişimine destek olması için olanak ve araç yaratmak.

Kariyer Haritası ve yeterlilikler etkin bir Kariyer Planlama çalışmasının araçlarıdır.

Yeterlilikler: Şirketin iş hedeflerini gerçekleştirmek için, ortak bir anlayış ve yönelimi sağlamak amacıyla, organizasyonda kritik olarak tanımlanan bilgi, yetenek ve davranışlardır.

Kariyer Haritası: Şirketin belirlediği iş hedefleri ile kişinin hedefleri arasında bağlantı oluşturarak, tanımlanan yeterliliklerin geliştirilmesine katkı sağlayan, organizasyon içindeki kariyer hareketlerini gösteren tablolardır.

Kariyer Haritaları fonksiyonel bazda başlayarak tüm şirkete ve gruba yönelik hazırlanırlar.

Çalışan ne yapmalı?

• Kendi kendini geliştirmeyi dürüstçe yapmak

• Şimdiki işi için yeterlilik değerlendirmesini dürüstçe yapmak. Gelişim seçeneklerini tanımlamak. 

• Taslak olarak Bireysel Gelişim Planını hazırlamak

• Kariyer Planlama görüşmesine aktif olarak katılmak

• Sürekli geribilgi istemek ve değerlendirmeler yapmak

Yönetici ne yapmalı?

• Kişinin şimdiki işi için yeterliliklerini adilce değerlendirmek

• Kişi için ilerleme ve gelişim olanaklarını tanımlamak

• Kişi tarafından hazırlanan taslak, Bireysel Gelişim Formunu incelemek

• Kariyer Planlama görüşmesine aktif olarak katılmak

• Kişiye sürekli geribilgi vermek.

Tepe yönetim ne yapmalı?

• Kariyer Planlama felsefesini benimsemek ve aktif destek vermek

• Eğitim programlarının yapılması için finansal destek, yöneticilerin kendileri ve elemanlarının gelişimi için zaman ayırmalarını desteklemek

• Kariyer gelişimi için şirket içi ve dışı diğer kaynakların kullanımını olanaklı kılmak şirket politika, strateji ve sonuçları ile ilgili bilgi aktarmak

• Şirket için, kilit olan pozisyonlara aday olanların BGP’larını inceleyerek şirket hedefleri ile kişi hedeflerinin eşleştirilmesi konusunda geribilgi akışı sağlamak.

İK ne yapmalı?

• Yeterlilik analizlerini yapmak, kariyer haritalarını oluşturmak

• Bireysel Gelişim Planlama sistemlerini tasarlamak ve hepsini içeren Kariyer Planlama sistemini şirkete tanıtmak

• Kariyer Planlama ile ilgili her türlü soruya yanıt vermek, üst yönetimi ve diğer yöneticileri gerektiğinde uyarmak

• Bireysel gelişim için eğitim ve geliştirme programlarını organize etmek 

• Sistemin açık, anlaşılır ve paylaşılır olarak devamını sağlamak 

• Kariyer Planlamayı etkileyen diğer politika ve uygulamalara açıklık getirmek, bağlantısını netleştirmek

• Tüm çalışanları kendi alanları dışındaki kariyer olanaklarından haberdar etmek 

• Konu ile ilgili tartışma, sorun ve çatışmaların çözümlenmesine yardımcı olmak

• Kariyer Planlamanın amacından saptırılmasını önlemek amacıyla düzenli olarak yenileme toplantıları düzenlemek