0
İK, Bireysel Emeklilik Sistemi’ne Nasıl Bakıyor?
Araştırma sonuçları; Bireysel Emeklilik Sistemi’nin bilinirliğinin, İnsan Kaynakları Yöneticileri arasında yüksek olduğunu gösteriyor. Ancak İK Yöneticileri’nin Bireysel Emeklilik Sistemi hakkında genel bilgi sahibi olmasına karşın yine de ayrıntılı bilgiye sahip olmadığı görülüyor. Araştırmanın ortaya koyduğu bir başka sonuç da; Bireysel Emeklilik Sistemi’nin işyerine ve çalışanlara avantaj sağlayacağına inanılması… Ancak görüşülen yöneticilerin sadece yüzde 27’si Bireysel Emeklilik Sistemi’ne geçmeyi düşünürken; sisteme geçmeyi düşünen yöneticilerin yüzde 31’i Bireysel Emeklilik Sistemi’ne ne zaman geçeceklerini bilmediklerini, yüzde 31’i ise 1,5 – 2 sene içinde geçmeyi düşündüklerini belirtiyor. Bireysel Emeklilik Sistemi’ne geçmekte kararsız olan yöneticiler ise henüz bu sistem hakkında yeterli bilgi sahibi olmadıklarını ve öncelikle uygulamaları görmek istediklerini belirtiyor.
Gelelim araştırma sonuçlarının ayrıntılarına…
Bilinirlik ve bilgi düzeyi
Ankete katılanlara yöneltilen ilk soru, Bireysel Emeklilik Sistemi’ni duyup duymadıkları ve gerekliliği üzerineydi. Görüşülen kişilerin yüzde 96’sı bu soruya Bireysel Emeklilik Sistemi’ni duyduğu yönünde yanıt veriyor. Katılımcıların genel görüşü ise Bireysel Emeklilik Sistemi’nin gerekli olduğu yönünde... Yöneticilerin yüzde 79’u Bireysel Emeklilik Sistemi’ni gerekli / çok gerekli bulurken, yüzde 12 gerekli bulmuyor, yüzde 10 ise “ne gerekli, ne değil” yanıtını veriyor.
İ.K. Yöneticileri’nin bilgi sahibi olmadıkları ve yanlış bilgi sahibi olduğu konular ise sırasıyla, Bireysel Emeklilik Sistemi’nin;
• Reel getirisinin kamu ve sosyal güvenlik sistemlerine göre farkı,
• Sağlık sigortasını içerip içermediği,
• Farklı emeklilik planlarının olup olmadığı,
• Katılımcılara vergi avantajı sağlayıp sağlamadığı,
• Ve birinci yılın sonunda primlerin geri alınıp alınmadığı…
Araştırmaya göre İ.K. Yöneticileri, Bireysel Emeklilik Sistemi’nin öncelikle çalışanların sadakatini / güvenini artıracağına ve iyi eleman çekme olanağını artıracağına inanıyor. Görüşülen yöneticilerin yüzde 79’u Bireysel Emeklilik Sistemi’nin, çalışanların sadakatini / güvenini artıracağına inanırken, iyi eleman çekme olanağını artıracağına inananların oranı yüzde 74…
İlk hedef gelecek endişesini ortadan kaldırmak
Araştırmamıza katılan yöneticilere sorduğumuz bir soru da, Bireysel Emeklilik Sistemi’ne geçmeyi düşünüp düşünmedikleriydi… Görüşülen kişilerin yüzde 27’si çalışanlarına grup emeklilik sözleşmesi yapmayı düşünürken, yüzde 41’i düşünmediğini belirtiyor. Görüşülen yöneticilerin yüzde 32’si ise çalışanlarına grup emeklilik sözleşmesi yapıp yapmamakta kararsız.
Çalışanlarına grup emeklilik sözleşmesi yapmayı düşünen yöneticilerin yüzde 62’si çalışanların gelecekle ilgili endişelerini ortadan kaldırarak işlerine daha iyi odaklanmalarını sağlamak için, yüzde 40’ı ise çalışanların performansını artırmak için grup emeklilik sözleşmesi yapmayı düşünüyor. Şirketi işe alımlarda çekici kılmak için sözleşme yapmayı düşünenlerin oranı yüzde 19, çalışanlarla uzun süreli işbirliği sağlamak için sözleşme yapmayı düşünenlerin oranı ise yüzde 17…
Çalışanlarına Bireysel Emeklilik grup sözleşmesi yapmayı düşünen yöneticilerin yüzde 60’ı grup sözleşmesini tüm çalışanları için yapmayı düşündüklerini belirtiyor. Memur / ofis çalışanları için sözleşme yapmayı düşünenlerin oranı yüzde 12. Üst ve orta düzey yöneticiler için sözleşme yapmayı düşünenlerin oranı yüzde 10, işçi / hizmetliler için yapmayı düşünenlerin oranı yüzde 5 ve nitelikli çalışan / uzmanlar için grup sözleşmesi yapmayı düşünenlerin oranı ise yüzde 2…
Çalışanlarına Bireysel Emeklilik grup sözleşmesi yapmayı düşünen yöneticilerin yüzde 31’i sözleşmeyi 1,5 – 2 sene içinde yapmayı düşünürken, yüzde 31’i ne zaman yapacağına henüz karar veremediğini belirtiyor. Önümüzdeki 6 ay içerisinde Bireysel Emeklilik grup sözleşmesi yapmayı düşünenlerin oranı yüzde 7. Yüzde 17’lik kesim 7 – 12 ay içinde yapmayı düşünürken, 1 – 1,5 sene içinde yapmayı düşünenlerin oranı yüzde 14.
Grup emeklilik sözleşmesi yapmayı düşünmeyen yöneticilerin yüzde 27’si yeterli bilgi sahibi olmadıkları için, yüzde 21’i öncelikle uygulamalarını görmek istedikleri, yüzde 16’sı ise maliyetleri nedeni ile sözleşme yapmayı düşünmediklerini belirtiyor. Bireysel Emeklilik Sistemi’nin verimliliğinden emin olamayanların oranı yüzde 13, kararın yönetime ait olduğu ve kendilerinin vermediğini söyleyen oranı ise yüzde 7…
Katılımcılara son olarak, akıllarına gelen ilk Bireysel Emeklilik şirketinin hangisi olduğunu da sorduk. Sonuçlara göre; İK Yöneticileri’nin sistemle ilgili olarak akıllarına gelen ilk firma yüzde 31 oranıyla Ak Emeklilik. Diğer firmalar ise sırasıyla Yapı Kredi Emeklilik (%12), Anadolu Hayat Emeklilik (%10) ve Oyak Emeklilik (%10)…
“GELİŞMELERİ TAKİP EDİYORUZ”
Birsen Çevik Özkaya - British American Tobacco
Ücret ve Ödüllendirme Sistem Müdürü
“British American Tobacco Türkiye ofisi olarak bireysel emeklilik sistemi ile ilgili tüm gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Sosyal sorumluluk şirketimizin temel prensiplerinden birisi ve dünyanın çeşitli yerlerindeki British American Tobacco ofislerinde çalışanlara emeklilik programı bir ek menfaat olarak sunuluyor. Biz de Türkiye´de benzeri bir uygulamaya geçmek istiyoruz.
Şu anki bireysel emeklilik sisteminin gelişime açık noktaları olduğunu düşünüyoruz, örneğin vergi avantajının şirketler açısından daha çekici hala getirilmesi gerekiyor. Uygulamalar ve gelişmeleri takip ederek, koşullar uygun hale geldiği takdirde önümüzdeki yıllarda çalışanlarımıza sunduğumuz toplam ödül paketine emeklilik programını da eklemeyi amaçlıyoruz.”
“İŞYERİ TERCİHİNDE ÖNEMLİ KRİTER OLACAK”
Özge Esmer - Yapı Kredi Emeklilik A.Ş - Pazarlama Müdürü
“Gelişmiş ülkelerde kurumlar, çalışanlarının ve ailelerinin hayat standartlarının korunması amacıyla, personellerine yaşam ve sağlık sigortası’nın yanı sıra özel emeklilik planlarını da ek kazanç paketleri olarak sağlamaktadırlar. Böylece çalışanlarının gelecek ile ilgili kaygılarını azaltıp, huzurlu ve verimli çalışmalarını sağlayarak, işyerlerine olan bağlılıklarını artırmaktadırlar. Örneğin, İngiltere’de çalışanlara en çok motivasyon sağlayan ek kazançların başında emeklilik planları gelmektedir. Ülkemizde de, son yıllarda işveren tarafından ek kazanç paketlerine talep büyük oranda artmış ve buna bağlı olarak çok sayıda kuruluş, kurumsal yaşam ve sağlık sigortası planlarını çalışanlarına ek sosyal hak olarak sağlamaya başlamıştır.
İngiltere
Çalışanlara en çok motivasyon sağlayan ek kazançlar %
Emeklilik Planları 63
Esnek Çalışma Saatleri 60
İkramiyeler 59
Sağlık Yardımı 42
Şirket Arabası 33
Sağlık Sigortası 32
Kaynak: British Market Reseach Bureau – 2001
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi’nin uygulamaya geçmesi ile birlikte ülkemizde de emeklilik planlarına olan talep önemli ölçüde artacaktır. Bireysel Emeklilik Sistemi, zaman içersinde çalışan açısından işyeri tercihinde önemli bir kriter haline gelecektir. Çalışana sağlanan bu kazanç, personel devir oranını, işe alım maliyetlerini ve iş gücü kayıplarını azaltacaktır. Bunun sonucunda; şirketlerin stratejilerini oluştururken bireysel emeklilik planlarını da bünyelerine almaları beklenmektedir. Sistemin yaygınlaşması ile emekliliğe bakış gençler açısından çok uzun vadeli olmaktan çıkacaktır. Beklentimiz; özellikle kamu sosyal güvenlik sisteminin sağlayacağı emeklilik gelirini yeterli bulmayan çok uluslu şirketlerin, temel İnsan Kaynakları politikaları doğrultusunda, Bireysel Emeklilik Sistemi’ne ilk katılan kurumlar olması.”
“İK BÖLÜMLERİNE CİDDİ AVANTAJ SAĞLAYACAK”
Ünal Kocatepe – Başak Emeklilik İnsan Kaynakları ve Organizasyon Grup Müdürü
“Bireysel Emeklilik Sisteminin, Bireysel Emeklilik Şirketlerini sermaye yapıları güçlü, alt yapıları yüksek hizmet kalitesi sunabilecek yeterlilikte şirketler olmaya zorunlu kılması, nitelikli personelin bu tür şirketleri tercih etmelerinde önemli bir rol oynayacaktır.
Şirketlerin en büyük amaçlarından birinin nitelikli personel istihdamı olduğunu düşündüğümüzde, söz konusu şirketler ve İK bölümleri bu açıdan ciddi bir avantaj elde edeceklerdir düşüncesindeyim. Çalışanlarına özel emeklilik fonu sağlayan şirketler ise, nitelikli adayların o şirketleri tercih etmesi; şirkette daha uzun süre kalmaları, moral ve motivasyon gibi öncelikli İK fonksiyonlarının yerine getirilmesi açılarından bir rekabet üstünlüğü elde edeceklerdir.
Şirketlerin çalışanları için ödedikleri katkı payları, İnsan Kaynakları´na ücretler, zamlar, sosyal yardımlar v.b. ücret politikalarında yeni bir bakış, bir iş çeşitlendirmesi getirecektir kanaatindeyim. Emeklilik Şirketlerinin pazarlama faaliyetlerinde şirketlerdeki ilk görüşme alanlarının İK Bölümü olması, İK’na Bireysel Emeklilik Mevzuatını bilmek, sistemin işleyişini ve uygulamaları güncel olarak takip etmek sorumluluğunu yüklemektedir. Sistemin zorunlu kıldığı eğitimler, diğer eğitim aktiviteleri ile birlikte İK eğitim faaliyetlerini ve çalışanların bilgi birikimini zenginleştirecektir.”
