Coca-Cola, Career Express ile kapılarını genç yeteneklere açıyor, niş yetkinliklere yöneliyor
2008’de Türkiye’de başlatılan ve daha sonra “best practice” olarak bölgeye yayılan,
staj programları arasında bir marka haline gelen Career Express, başlangıç ve orta seviye pozisyonlarının
ana havuzu haline nasıl getirildi? Coca-Cola genç yeteneklere ulaşmak için hangi araçları, nasıl kullanıyor?
Değişen dünyayla birlikte ortaya çıkan yeni yetkinlik ihtiyaçları neler? Yetenek savaşları nereye doğru gidiyor?
Biz sorduk, Coca-Cola Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya İş Birimi
Avrasya & Afrika Grup Ofisi İşe Alım Müdürü Melitsa Mizrahi yanıtladı.
Öncelikle bir değerlendirme ile başlayalım. Günümüzde yetenekleri bulmak ve kuruma katmak konusunda hangi değişimlerin yaşandığını düşünüyorsunuz?
Hepimizin bildiği gibi dijitalin gelişmesiyle, yeni kuşakla birlikte değişen bir dünya var. Bu, hiç kuşkusuz ki iş dünyasını da değiştiriyor. Bunun sonucu olarak da daha önceden belki çok da farkında olmadığımız ya da ihtiyacını hissetmediğimiz yeni yetkinlikler ortaya çıkıyor. Eskiden daha klasikleşmiş iş tanımlarına odaklanırken, şimdi daha niş yetkinliklere yönelmeye başlıyoruz.
Bu anlamda biz de Coca-Cola olarak geçmiş yıllara kıyasla, daha farklı yetkinliklere yatırım yapıyor, bunları önceliklendiriyoruz.
Bu konuda okullara da çok iş düştüğünü belirtmek gerekiyor. Aradığımız bu niş yetkinliklere uygun öğrencilerin yetişmesi, pazar açısından çok değerli hale geliyor.
Nedir bu yeni yetkinlikler sizce?
Satış, pazarlama gibi temel yetkinlikler elbette her zaman gündemimizde kalmaya devam ediyor. Ancak gelişen yeni yetkinliklerin başında, dijitalin geldiğini söyleyebilirim. Öte yandan kurumsal iletişim de geçmişe kıyasla çok daha farklı bir boyuta ve yetkiye sahip konuma geliyor.
Coca-Cola çerçevesinde düşünecek olursak ise, beslenme gibi daha teknik konular da öncelik ve ağırlık kazanıyor.
Genç yeteneklerin iş hayatına girmesi, sizce neleri getiriyor beraberinde? Siz Coca-Cola olarak bu gelişmelere nasıl hazırlanıyorsunuz?
Yeni nesil, artık iş yaşamında zaten belli bir orana sahip... Örneğin Coca-Cola’da bizim yaş ortalamamız 35 ve çalışanlarımızın yaklaşık yüzde 70’i 20 ile 35 yaş arasında… Dolayısıyla artık farklı kuşaklar bir arada… Coca-Cola’da da üç nesil aynı anda, aynı projeler üzerinde çalışıyor.
Yeni nesil hepimiz için çok kritik; onların farklı düşünceleri, öngörüleri, beklentileri var. Dış dünya ile daha fazla entegreler. Bunu da iş önceliklerine iyi yansıttıklarını görüyoruz. Öte yandan, “klasik” diyebileceğimiz yönetim anlayışı ve beklentilerden de oldukça uzaktalar.
Bizim bu nesle yönelik çalışmalarımıza gelince… Coca-Cola zaten yapısı itibariyle dinamik ve gençlerle iç içe bir marka olduğu için avantajımız büyük. Farklı etkinlikler aracılığıyla gençlerle bir araya gelerek onların iç görülerini almaya özen gösteriyoruz.
Öte yandan, Career Express adını verdiğimiz kuvvetli staj programımız sayesinde de, Coca-Cola’nın kapılarını öğrencilere açıyor, bu dünyayı keşfetmelerini sağlamaya çalışıyoruz.
Nasıl bir yapısı var Career Express’in?
Career Express’in, Coca-Cola şirketinin Türkiye’de başlattığı ve ardından diğer ülkelere yayılan, staj programları arasında marka haline gelmiş bir çalışma olduğunu söyleyebiliriz. Amacımız, staj programımızı farklı bir noktaya taşımak, yapılandırılmış bir kurguya büründürmek ve programımızı markalaştırmaktı. Bunda da başarılı olduk ve globalde bilinir, bölgede örnek haline geldik.
Career Express programını kısa ve uzun dönem olarak iki ayrı şekilde yürütüyoruz. 2009 yılından beri uyguladığımız uzun dönemli staj programımız “Career Express 365”, bir yıllık bir entegre staj programını kapsıyor. Coca-Cola olarak iki yıllık bir süre sonrasında, hem stajyerlerin memnuniyeti hem de Career Express programının Coca-Cola sistemi içerisinde dikkat çekmesi ile birlikte, programın markalaştığını söyleyebiliriz.
Bir diğer program ise, 1 ay süren Career Express ZIP programı… Career Express ZIP programına daha çok İstanbul dışında ya da yurtdışında okuyan, yazın kısa süreli staj yapabilecek öğrencilerimizi kabul ediyoruz.
Career Express 365 programımıza staj başvurusu yapmak isteyen adaylarımızda aradığımız temel şartlar, üniversitelerin lisans programlarında 3’üncü sınıfı bitirmiş veya master öğrencisi olmaları, tercihen daha önce staj deneyiminin bulunması ve bir yıl boyunca yaz döneminde hafta içi her gün, kış döneminde ise haftanın en az 3 iş günü çalışabilmeleri olarak sıralayabiliriz.
Career Express ZIP programımıza bizlerle uzun dönem staj yapamayacak, yurtdışında veya şehir dışında okuyan öğrencilerimizi yerleştirmeye çalışıyoruz. Kısa dönem staj başvurusu yapabilmenin temel şartları, üniversitelerin lisans programlarının 2’nci veya 3’üncü sınıf öğrencisi olmaları, Temmuz ayı boyunca İstanbul'da bulunabilmeleri ve yetkinlik bazlı mülakat aşamalarımızı başarıyla tamamlayabilmeleri olarak belirtebiliriz.
Neler bekliyor programa katılanları?
Career Express ZIP’e katılan yaklaşık 20 öğrenci, 4 hafta bizlerle oluyor. İlk 2 hafta Coca-Cola dünyasını tanıma fırsatı sunuyoruz; fabrikayı ziyaret ediyor, sahada operasyonu görüyor, şirket oryantasyonuna katılıyor ve kişisel gelişim programları alıyorlar.
Ardından gruplar halinde; Coca-Cola’nın önündeki bir business case üzerinde 2 hafta süresince yoğun olarak çalışıyorlar. Ardından da üst yönetime ve diğer Coca-Cola çalışanlarına sunumlarını gerçekleştiriyorlar.
Career Express 365’in en güzel fırsatlarından biri ise, ara dönemde bir değerlendirme merkezi uygulamamızın olması... Bu değerlendirme merkezi uygulamasından sonra, İK ve yöneticilerden oluşan panelimiz başarılı öğrencileri seçiyor. Bu arkadaşlarımıza, Coca-Cola’nın farklı lokasyonlarında ya da şişeleyici ortağımız Coca-Cola İçecek’te farklı fırsatlar sunuyoruz. 4 ila 6 hafta arasında ya yurtdışına gidiyorlar ya da Coca-Cola İçecek’te tamamen bizden bağımsız olarak bir proje yapıyorlar.
Böylece öğrenciler, Coca-Cola’nın sistemini, kariyerlerinin çok başında gözlemleyebiliyor. Ardından MT (Management Trainee) olarak işe başladıklarında ilk 6 ayı Coca-Cola’da geçirdikten sonra, 6 ay da Coca-Cola İçecek’te satışın dinamiğini görme fırsatı buluyorlar.
Bu süreçten geçerek Coca-Cola ailesine katılan birçok arkadaşımız var. Şu anda Career Express bizim başlangıç ve orta seviye diyebileceğimiz tüm pozisyonlarımızın tek ana havuzu…
2014 için ufukta görünen yeni uygulamalar neler?
Career Express, 2014’te de bizim için önemini korumaya devam edecek. Öte yandan başta söz ettiğim şekilde niş yetkinlikleri bulma, proaktif olarak pazarı inceleme ve yorumlayabilme tarafında belli çalışmalarımız olacak.
Öte yandan, yeni nesil için gerçekleştirdiğimiz mentorluk programımız, devam edecek. Bunun, gençleri beslemek anlamında çok önemli bir kanal olduğunu düşünüyoruz.
“İŞVEREN MARKASI KONUSUNDA İK’NIN ROLÜ KRİTİK…”
Hepimizin bildiği gibi Coca-Cola, tüm dünyada “en beğenilen”, “en çok çalışılmak istenen şirketler” listelerinde varlığını istikrarlı olarak koruyan şirketlerden biri… Hal böyle olunca, sohbetimiz sırasında konu işveren markası kavramının inceliklerine ve Mizrahi’nin bu konudaki önerilerine de geliyor. Kendisine kulak veriyoruz: “Her şeyden önce İnsan Kaynakları’nın gerçekten ‘işi’ çok iyi bilmesi ve merkezinde olması gerekiyor. Hem dış dünyanın beklentilerini, hem de içerideki önceliklendirmeleri bir araya getirebilmek, arada bir köprü görevini üstlenmek çok önemli. Dolayısıyla işveren markası konusunda İK’nın oynadığı rolün çok kritik olduğunu düşünüyorum”.
Mizrahi’nin bu konuda bir eklemesi daha var: “İşveren markasını kuvvetlendirmek için illa ki dijitale yönlenmek gerektiğine inanmıyorum. Şirket eğer gerçekten buna hazırsa ve doğru bir platform mevcutsa, verimli sonuçlar alınabilir. Ancak İK uygulamaları buna hazır değilse, dijitalin kullanılmasının çok da şart olmadığını düşünüyorum. Bu bence tüm şirketlerin dikkate alması gereken bir konu”...
Yetenek savaşları konusunda neler öngörüyorsunuz?
Yetenek savaşları varlığını kesinlikle korumaya devam edecek. Artık dünya öyle global bir hale geldi ki, aradığımız yeteneği sadece içinde bulunduğumuz ülke sınırları içinde aramıyoruz. Bu sınırlar artık kalkmış durumda. Aradığımız belli yetkinlikler var. Pazarda iş arayan çok aday var gibi görünüyor ama beklentilerinizi karşılayabilecek yeteneği bulmak o kadar da kolay değil. Dolayısıyla artık daha farklı düşünmek, daha farklı araçlar kullanmak durumundayız.
Türkiye özelinde baktığımızda nasıl bir manzara görüyorsunuz? İK profesyonellerine ne tür sorumluluklar düşüyor sizce?
Türkiye, coğrafi olarak çok önemli bir bölgede... Birçok şirketin merkez ofislerinin burada açılıyor olması ya da yatırımların yapılması, yeteneklerimizi daha da değerli kılıyor.
Bu da İK profesyonellerinin, daha geniş bir perspektiften bakmasını gerekli hale getiriyor. En temel nokta; şirketin içindeki öncelikleri bilebilmek ve dış dünyayı takip edebilmek… Burada İK profesyonellerine verebileceğim en önemli tavsiye, içerideki yetkinliklerin farkına vararak, bunların daha farklı pazarlarda nasıl değerlendirilebileceği konusunda doğru kontak noktalarını yakalayabilmesi… İçerideki yetenekler ile her zaman iletişim halinde olduğunuzda, o kişinin hedefleri doğrultusunda onu bir sonraki aşamaya taşıyabilecek doğru pozisyon, lokasyon ve zamanlama konusunda doğru yönlendirmeyi yapabilirsiniz.
Bu nedenle, İnsan Kaynakları profesyonellerinin gerçekten çalışanına ve dış dünyaya dokunan bir rolü olması gerektiğine inanıyorum. Hem dış dünya ile, hem de içerideki gelişmelerle entegre ve köprü görevinde olmamız gerekiyor.