0
Bir teknoloji olarak ‘konuşmak’
Adam Smith, “Ulusların Zenginliği”nde bir iğne fabrikasındaki işçilerin uzmanlaşmasını kaleme almıştı. Kitaba paralel olarak, o günlerde çalışan insanlara baktığınızda çoğunlukla el arabası ile yük taşıyanları, çekiçle bir şeylere vuranları görebilirdiniz. Tahmin ediyorum ki Smith günümüzün modern çalışma şeklini görseydi, bunu çok gizemli bulurdu: Ofis odalarında toplantı yapan, koridorlarda telefonda konuşan, birbirleriyle e – posta ile iletişim kuran insanlar… Ve eminim Smith, modern şirketlerin, insanlara birbirleriyle konuşmaları için para vermesine gerçekten şaşırırdı.
Biliyoruz ki insanlar, iki yaşından itibaren konuşmaya başlıyor ve hayatları boyunca da konuşmaya devam ediyorlar. Ama biz hâlâ ‘konuşma’ yı bir iş aracı olarak görmüyoruz. Oysa “konuşma bilimi” çok ilginç bir konu… Konuşma analizlerine baktığınızda, konuşma sürecinin ne kadar karmaşık olduğu ortaya çıkıyor: Yanlış anlaşılmalar, tamamlanmayan düşünceler, rahatsız edici söz bölünmeleri...
Konuşma davranışı teorisine göre; konuşma sadece bir bilgi alışverişi değil, aynı zamanda bir hareket şekli… “Şimdi sizi karı koca ilan ediyorum” dendiğinde, sözcüklerden öte aslında çok daha önemli bir şeyler kastedilir. Benzer şekilde, patronunuza “Pazartesi gününe kadar bu işi bitirmiş olurum” dediğinizde ya da bir müşteri problemi “endişelenme” diyerek affettiğinde, konuşma davranışı daha fazla önem taşır.
Kuşkusuz konuşmanın sadece kelimelerden ibaret olmadığının farkına varanlar sadece bilim adamları ya da filozoflar değildir. İş dünyası düşünürleri de bu konuyla ilgileniyor ancak birçoğu, modern çalışma hayatının tamamen konuşmalardan ibaret olduğunu düşünerek hataya düşüyor.
“Konuşma Ölçümlemeye Karşı” adını taşıyan makalemden yaptığım şu alıntıların bu konuda aydınlatıcı olacağını düşünüyorum:
• Henry Mintzberg’in gerçekleştirdiği araştırmalara göre yöneticiler zamanlarının yüzde 80’ini konuşma ile geçiriyor (telefon görüşmeleri, toplantılar).
• MIT profesörü Peter Senge diyor ki: “Her ne kadar düşünce sistemleri, problem çözme konusunda güçlü bir araç olarak görülse de; biz bir dil olarak, çok daha güçlü bir araç olduğuna inanıyoruz.”
• Nörolojistlikten yönetim danışmanlığına geçen Rick Ross sadece konuşmanın değil, yetenekli ve yaratıcı bir tartışmanın da uygulamadaki öneminden bahsediyor.
• Royal Dutch / Shell’den Kees Van Der Heijen senaryo planlamasını “stratejik konuşma sanatı” olarak tanımlıyor.
Konuşma bilimini, iş yaşamına en ciddi şekilde açıklamaya ve uygulamaya yönelik girişim olarak, Terry Winograd ve Fernando Flores tarafından geliştirilen “Koordinatör” adlı verilen e - posta programı gösterilebilir. Bu program; insanların kendi iletişimlerini yürütürken konuşma davranışı teorisine göre hareket etmelerini sağlıyor. Bu program popüler olma yolunda çok büyük adımlar atamasa da, doğru yönde bir adım olduğu da açık...
Tüm bu bahsettiklerimiz arasında vurgulanması gereken önemli nokta ise, konuşmanın karmaşık bir süreç olduğu ve yönetim sanatının da temelini oluşturduğudur. İşte bu nedenle, konuşmada gerçekten iyi olmalıyız. Belki hepimiz, iyi – kötü konuşuyoruz ama büyük bir organizasyon olmak istiyorsak, bu konuda “iyi”nin üzerinde olmalıyız.
Konuşmayı bir teknoloji olarak düşünmek...
Bilgi Teknolojileri departmanı enformasyon teknolojisinden sorumludur. İnsan Kaynakları’nın ise, konuşma teknolojisinden sorumlu olması gerekir. Ve eğer şirketler çok güçlü bir araç olan konuşmayı ciddiye alırlarsa, çok daha fazla fayda edinebilirler. Bu konuda danışmanların tavsiyelerine kulak verilebilir.
David Creelman
David Creelman, insan sermayesi yönetimi konusunda yazılar, danışmanlık ve araştırma desteği sağlayan Creelman Research’ün CEO’sudur. ABD, Japonya, Kanada ve Çin’de konuyla ilgili pek çok akademisyen, danışman ve İK yöneticisi ile çalışan Creelman sık sık konferanslara konuşmacı olarak katılmaktadır.
Kaynak:
Secrets of Human Capital Management, Temmuz 2005.
David Creelman, İK Yönetimi alanında araştırma, yazı ve yorum çalışmaları yapan Creelman Research şirketinin CEO’sudur. Amerika, Japonya, Kanada ve Çin’de birçok akademisyen, danışman ve İK profesyoneli ile çalışmalarını sürdüren Creelman, seminerlere konuşmacı olarak da katılmaktadır.
