Bir teknik direktör edasıyla davranarak ‘takım’ kurun!

Geleneksel iş ortamında görmeye alışık olduğumuz iç rekabet ve ‘yıldız’ performans sistemleri bir süredir değişim içerisinde. Yönetim uzmanları ve araştırmacılar artık, başarılı bir organizasyonu etkin bir takım çalışması ve yönetimden öteye giden liderlik kavramlarıyla tanımlıyor. Bu nedenle de şirketler, koordine, etkin ve yaratıcı bir şekilde çalışan bir takım geliştirmeye çalışıyor.

Mükemmel liderlik becerileri; vizyon, hedef, beceri, beklenti ve niyetlerinizi açık ve spesifik olarak iletişime açabilmeyi de gerektirir. Bu; diğer kişilerin bilinçli ya da bilinçsiz olarak mesajlarını dinleme becerisini de içerir. Mükemmel bir iletişimci olabilmek için; sözel, sözel olmayan ve dinlemeye dayalı becerilerinizi sürekli geliştirin.

Bir lider, takımı kadar güçlüdür. Bir lider olarak, çevrenizdekilerin güçlü yönlerini, armağanlarını ve potansiyellerini fark ederek ve onları kullanarak mükemmel bir takım oluşturmalısınız. Çevrenizdekileri motive etmek grubun enerjisini artıracak, projelerinizi verimli kılacak ve hedeflerinizi daha kolay başarmanızı sağlayacaktır.

Kimse mükemmel değildir ve herkes hata yapar! En başarılı liderler başarının anahtarının hatalardan hayıflanmak olmadığını, onlardan ders almak olduğunu bilir. Güçlü bir lider olarak, kendi zayıf yönlerinizi takımınızla iletişime açmalısınız.

Takım geliştirmenin önemini kavramak, bu amacı gerçekleştirmek için birtakım faaliyetleri de planlamayı gerektirir. Bunun nasıl yapılacağı ya da karşınıza çıkabilecek tuzaklar hakkında birtakım bilgilere sahip olabilirsiniz. Hatta size bu konuda yardımcı olabilecek bir danışmanla birlikte çalışabilir ya da süreci kendiniz yönetebilirsiniz. Ama her iki durumda da nelerden kaçınmanız gerektiğini çok iyi bilmeniz gerekir. Bu nedenle takım kurma sürecinde yapılan altı ciddi hatayı ve bu hatalara karşılık yapmanız gerekenleri mutlaka dikkate almalısınız.

Takım kurma sürecini yöneten kişiler genelde takım işleyişinin sadece bir yönüne odaklanır. Bu yüzden, genelde üzerinde durulan iletişim uygulamaları olup, takım başarısında ve etkinliğinde kritik önem taşıyan diğer elemanların göz ardı edilmesi söz konusu oluyor. Oysa ekipler bu kadar basit yapılar değildir ve bir takım en zayıf yönü kadar güçlüdür.

Takım kurma sürecinde yalnız bir yöne odaklanmanın takıma fayda sağladığı çok ender görülür. Aslında tek boyutlu bir takım kurma süreci kırılmaları beraberinde getirir ve de sürecin inanırlılığını yok eder. Bu durumda ekiplerin nasıl işlediğine ilişkin bir modele sahip olmanız gerekiyor. Böylece takım etkinliğinin azalmasına neden olan faktörleri daha kolay görebilirsiniz. En azından etkin bir takımın gereksinimlerini düşünebilirsiniz:

1. Açık ve genel olarak benimsenmiş vizyon ve hedefler
2. Hedefleri karşılamada gerekli beceri ve yetenekler
3. Takım üyelerinin rol ve fonksiyonlarının açık tanımları
4. Değer ve prosedürlerin etkin ve paylaşıma açık bir şekilde kavranması
5. Etkili ve yetkin kişiler arası ilişkiler
6. Ödüllendirme ve teşvik sistemi
7. Daha iyi bir şirket için takım ilişkilerinin öneminin kavranması

Her takım farklıdır. Her takımın farklı güçlü ve zayıf yanları vardır.

Takım kurmak, belirlenen spesifik güçlü ve zayıf yanlar üzerine inşa edilmelidir. Bu güçlü ve zayıf yanları bilmeden, takım kurulmaya çalışılırsa; takım kurucu lider, süreci yararsız ve alakasız bir yöne doğru sürükleme riskiyle karşı karşıya kalır. Bu da yine, hem süreç için hem de sponsor için inanırlılığın ortadan kalmasıyla sonuçlanır. Teşhis, sürecin ilk adımıdır. Eğer şirket dışından bir danışmanla birlikte çalışıyorsanız, ilk adım olarak tam bir takım değerlendirmesi yapmaları konusunda ısrar edin. Eğer süreci siz yönetiyorsanız, takım kurma üzerine tavsiye edilen araçları kullanmayı düşünebilirsiniz.

Takım kurma amacıyla uzun vadeli bir takım stratejisi geliştirmeden, takım kurma günü düzenleyen lider çoktur.

En iyi durumda; tek başına dengesiz bir şekilde sallanan bir gün, kısa süren motivasyonlarla sonuçlanır. En kötü durumda ise; gün, gün içinde çözülemeyecek kadar hafif ancak ileride büyüyecek sorunları beraberinde getirir. Ve tekrar inanırlılığın eksilmesi sonucu ortaya çıkar. Takım kurmak için uzun vadeli bir strateji planlayın. Bir yıl için yapılan bir planlama önerilebilir.

Takım kurma uzun vadeli bir süreç olduğundan, siz ve takım üyeleriniz bu sürecin devamlı akan bir yapıya sahip olduğunu bilmelisiniz. Aynı zamanda, takım işlevlerinin düzenli olarak değerlendirilmesini sağlayacak bir mekanizmayı kurmadan, takım kurma çabalarının sanki kendiliğinden gelişmesini de beklemeyin. Takım gelişiminin pürüzsüz bir şekilde işlemesi pek sık görülen bir durum değildir. Bu nedenle yönetici mutlaka sınırları tanımlamalıdır. Ancak bu şekilde ekip, sınırları ortadan kaldırmak için çalışabilir. Takım gelişiminin düzenli olarak değerlendirilmesini sağlayacak bir plan yapın. İlk adım olan bu değerlendirmelerin ardından, sonuçların değişip değişmediğini görmek için düzenli görüşmeler gerçekleştirin.

Yönetimler neden takım kurma sürecine uzak kalır?

Bazı durumlarda yönetim, takım kurma sürecine uzak kalıyor. Sürece uzak liderlik genelde, takım gelişimiyle çalışanlarının tamamıyla değişeceği, böylelikle de takımın daha etkin bir şekilde işleyeceği düşüncesiyle hareket eder. Yine de, birçok takımda en etkili kişi resmi lider ya da yöneticidir. Çünkü takım etkinliği; takımın rengini belirleyen kişi olarak yöneticinin, kendi artılarını takıma eklemeyi hedeflemediği müddetçe gelişmez.

Eğer çalışanlarınızdan, davranışlarınızın olumlu ya da olumsuz etkilerinin nasıl olduğunu duymayı amaçlıyorsanız, takım kurma işinden vazgeçin. Süreci bu düşünceyle başlatmanız ve süreçte anahtar oyuncu olduğunuz bilgisini reddetmeniz yapacağınız en kötü şey olacaktır.

Takım kurma süreci, tartışmalar ve problemler açıklığa kavuşturulmadıkça ilerlemez. Kötü bir şekilde işleyen ekipler ayıp, savunuculuk ve sorunlarla mücadele etmede yetersizlik kavramları ve nitelikleriyle tanımlanır. Kötü ekipler kendilerini geliştirme yeteneğinden yoksundur.

Takımına saygı duyan ve takımından saygı gören bir lider olun!

En büyük liderler; her bir kişinin en önemli değerlerinin farkında olarak onları etki alanlarının içine çekenlerdir. Bu liderlerden biri olmak için, net olanın ardına bakın ve karşınızdaki kişilere şefkatle bakın. Tarihin en büyük liderleri; başka bir liderin kendi potansiyellerinin farkına varıp onları teşvik ettiği için bu noktaya gelebildiklerini itiraf eder.

Varmak istediğiniz yere ulaşmak için bir plan haritalandırmadan önce bu yerin neresi olduğunu bilmeniz gerekir. Liderlik becerilerinizi geliştirmek için, uygun zaman periyodlarına dayalı spesifik yaşam hedefleri belirleyin.

Kimse hırçın, aksi ve olumsuz bir kişiye saygı duymaz. Olumlu bir tavır sayesinde yaşamın parlak kısmına bakarsınız. Olumlu bir tavır sergilediğinizde insanlara doğal olarak cazip gelirsiniz. Olumlu olmak sayesinde daha mutlu bir yaşam sürer, aynı zamanda diğer olumlu kişilerle çevrili hale gelirsiniz. Bu arada sihirli bir biçimde, heyecan verici önerilerini ve olasılıklar da size yönelir.

Dışarıdan destek almak ne kadar doğru veya yanlış?

Bazı zamanlarda şirket dışı danışmana ihtiyaç duyulabilir. Danışman uzmanlaşmış becerilerini beraberinde getirir, ki bunlar genelde şirkette eksik olan noktalardır. Bu kişinin en önemli yanı dışarıdan gelen bir danışmanın şirketle hiçbir geçmişinin, önyargısının olmamasıdır. Dolayısıyla kendi gündemindeki sorunlarla meşgul olan bir yöneticiden daha fazla inanırlılığa sahip olabilir.

Yardım için bir danışmanla çalışabilirsiniz. Yine de takımın iz danışmana bağımlı hale gelmemeli ve daha sonra kendi başına ilerlemesini sağlayacak kapasiteyi geliştirmelidir. Eğer etrafta, takımın iz ya da çözülmemiş sorunlar ya da yönetime ilişkin konularda yüksek oranda olumsuz düşünceler dolaşıyorsa danışman arayışına girmeniz daha doğru olur.

Eğer takım kurma sürecini yönetiyorsanız bahsedilen bu altı ciddi hatadan uzak durmalısınız. Tabii ki kötü bir ekibi bile kurmaya çalışmak hiçbir şey yapmamaktan daha iyidir. İyi düşünülmemiş ve planlanmamış çabalar, olumsuzluğu arttırabilir, takım fonksiyonlarını ve yönetim inanırlılığını azaltabilir. Eğer bir yöneticiyseniz unutmamanız gereken, çalışanlarınızın size olan güveninin, sizin gerçekleştireceğiniz takım kurma sürecinin etkinliğini oranında artacağıdır.