Yazılım Yöneticiliği

Yazılım yönetiminin amacı kuruluşlarda yazılımların yasal biçimde, optimum yarar ve en düşük maliyetle kullanımlarını sağlamak olarak tanımlanabilir. Yazılım Yöneticileri ise yazılım varlıklarının etkin yönetimi için gerekli ortamı, araçları ve rehberliği sağlamakla görevli profesyonel yazılımcılardır.

Bilindiği gibi “hırsızlık” bütün dünyada tüm endüstrilerin sık sık karşılaştığı bir sorun. Ancak bu konuda yazılım endüstrisi hiçbir endüstrinin karşı karşıya bulunmadığı özel bir riski taşıyor. Çünkü bu, sunduğu ürünlerin imalatçısı olma gücünü her müşterisine veren tek endüstri. Başka bir deyişle masasının üzerinde bir bilgisayarı olan her son kullanıcı bir yazılım ürününün aynısını oluşturma olanağına sahip bulunuyor. Yazılım firmaları, tüm dünyada yazılım sektörünü ve dolayısıyla ekonomiyi ağır kayıplara uğratan yazılım korsanlığına karşı yoğun bir mücadele yürütüyor. Yazılım yönetimi kavramını oluşturma ve yerleştirme çabası da korsan yazılımla mücadelenin eğitim cephesinde gerçekleştirilen en son girişim.

Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi, son bir yıldır Türkiye’de de kopya yazılımıyla mücadele eden bir birlik var; BSA (Business Software Alliance). Öncelikli amacı dünyada yazılımların fikri haklarına ait bilincin yerleşmesi için çalışmak olan BSA, Türkiye’de de üyelerinin yasalardan doğan haklarını aramak ve yazılım korsanlığına karşı çalışmalar yürütmek gibi sektörün gelişimi için oldukça önemli görevler üstleniyor. Dünyanın önde gelen yazılım firmalarının üye olduğu BSA bilgilendirme faaliyetlerinin yanısıra seminer ve fuarlara da katılarak şirketlerin bu konuda bilinçlenmesi için eğitici çalışmalarda bulunuyor.

BSA Türkiye Koordinatörü Zafer Sevinç Yazılım Yönetimi mesleğinin oluşma koşullarını şöyle açıklıyor: “1991 yılında Türk Ceza Kanununda Bilişim Alanında Suçlar adı altında yeni düzenlemeler getirildi. Bu konuyla ilgili bir diğer kanun da Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu. 1995 senesinde yapılan 4110 sayılı kanunla birlikte Fikir ve Sanat eserleri tanımı içerisine bilgisayar programları ve bunların hazırlık tasarımları da girdi. Bu kanunlarla lisanssız yazılım elde etmek, dağıtmak, izinsiz olarak kiralamak ve çoğaltmak yasaklanıyor. Lisanssız yazılım kullanıcılarına çeşitli para ve hapis cezaları, bilgisayarlarına el konulması ve meslekten men edilmeleri gibi cezalar da verilebildiği gibi şirketler uğradıkları zararlar nedeniyle tazminat davası açabiliyorlar. Burada bir başka önemli risk ise izinsiz yazılım kullanan şirketlerin prestij kaybı. Bütün bunlar biraraya geldiğinde, kurumsal kullanıcılar açısından çok büyük bir risk oluşuyor. Bu noktada Yazılım Yönetimi mesleği ortaya çıkıyor. Yazılım yöneticisi şirket bilgisayarlarında belirlenen periyodlarla denetimler yapacağı ve hangi programın kaç tane alınması gerektiğine karar vereceği gibi lisansların saklanması, kaç tane lisansa ihtiyaç olduğu ve optimum lisans kullanımını sağlayarak en düşük maliyetin nasıl elde edilebileceği konularında çalışacak. Öte yandan Yazılım Yöneticisi telif hakkı yasasını, ilgili kanun maddelerini ve lisans sözleşmelerini de bilmeli ve takip edebilmeli. Bu noktada sektör ortaya yeni bir potansiyel meslek çıkarmış oluyor.”

Türkiye’de ciddi olarak Yazılım Yöneticiliği mesleğinin yapılmadığını ancak yurt dışında özellikle de ABD’de sertifika programları düzenlendiğini belirten Sevinç: “Kendisine sadece bu işi meslek edinecek elemanlar yetişmeli. Yazılım yöneticileri şirketlerde çok önemli fonksiyonlar üstlenecek. Yazılım yöneticileri periyodik olarak şirket içinde kullanıcıları da eğitmenin yanısıra gelişen teknolojiyi de takip edeceği için, yazılım yöneticilerinin şirketin yatırımlarının geri dönümünde olumlu fonksiyonları olacak” diyor.

Yazılım yöneticiliği kavramının tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yakın bir gelecekte yerleşmesi ve profesyonel yazılımcıların artan bir ilgiyle bu alana yönelmesi bekleniyor. Yazılım Yöneticiliği mesleğinin geleceğini çok parlak gören BSA Türkiye Koordinatörü Zafer Sevinç bu misyona sahip olmanın kişilere çok büyük avantajlar sağlayacağını söylüyor. “şu anda bu işi yapmaya çalışan avukat ve mali müşavirler işi o kadar iyi bilmiyorlar dolayısıyla şirketlere gereken tavsiyelerde bulunamıyorlar. şirketler zaman zaman bilgisizlik nedeniyle illegal durumlara düşebiliyorlar. Bu nedenle konuyla ilgili şirketin kendi bünyesinden bir elemanın konuyla ilgilenmesi şirketi risklere karşı daha fazla koruyacaktır. şirketlerde bu iş maalesef dağınık ve eksik yapılıyor. Yazılım Yöneticisinin bir özelliği de iş tanımının belli olması ve sadece bu işe yönelmesi. Yazılım Yöneticilerinin şirketlerin çok büyük bir ihtiyacı olduğunu Türkiye’nin artık anlaması gerekli. şu anda şirketlerin tahminen %90’ı yasal riske açık durumda. Sonuçta bilinçsizlik sebebiyle çok büyük tazminatlar ödemek zorunda kalıyorlar. şirket yöneticileri ve sahipleri yasal yaptırımlara direkt olarak açıklar. Profesyonel çalışanların da bundan etkilenmesi kaçınılmaz. Bu anlamda, yazılım yöneticiliği önemini zaman içinde artırarak sürdürecek.”

Gelecekte kuruluşların başarı ve saygınlığında, yazılım yönetimi kavramını benimsemeleri ve bu kavramı hayata geçirmek amacıyla bünyelerinde yazılım yöneticilerine yer vermelerinin önemli bir payı olacak. Çünkü, yazılım yönetiminin önemini kavrayan kuruluşlar, yazılım varlıklarının optimum yarar ve minimum maliyetle kullanımının yanında yasal yazılım kullanımı ile de bulundukları sektörde saygın bir örnek oluşturacaklar.

Böylece Yazılım Yöneticileri de hem geleceğin popüler bir mesleğini seçmiş, hem de önemli bir misyona katkıda bulunmuş olacaklar.

Hazırlayan: Biril ATIŞ
Paylaş: