Sağlık Olsun: Depresyon Nedir? Ne Değildir?

Günümüzde son derece yaygın olan depresyonla ilgili hala birçok bilgi ya yanlış ya da eksik. Oysa doğru teşhis konulmadığında, gerekli tedavi uygulanmadığında, kişinin hayatının birçok açıdan olumsuz etkilenebileceğini söyleyen Liv Hospital Klinik Psikoloji Uzmanı Emrah Polat depresyonla ilgili merak edilenleri anlattı.

Güçsüzlük göstergesi değil

Depresyon, yaş, cinsiyet, meslek, eğitim düzeyi, zekâ, ekonomik durum, sosyal sınıf vs. göz etmeden herkesin başına gelebilen çok yaygın bir psikolojik hastalıktır. Hepimizin zaman zaman günlük hayatın zorlukları karşısında yaşadığı hüzün, mutsuzluk, çaresizlik gibi kısa süreli duygu iniş çıkışlarından farklıdır. Üzülsek, çaresiz hissetsek bile 1-2 gün içinde toparlanabiliriz. 

Depresyonda olan kişi bu gibi olumsuz duygulardan çıkamaz ve bir süre sonra iş hayatında, sosyal hayatta, okulda, aile ilişkilerinde problemler yaşar. Bir güçsüzlük göstergesi değildir, sosyal, psikolojik ve biyolojik faktörlerin birleşimi ve birbiriyle etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Tedavi edilmediğinde ve ağırlaştığında tehlikelidir. Kişinin yaşadığı duygusal acılar fiziksel acılardan bile ağır hale gelebilir, yaşamak gittikçe daha zorlaşır.

Kendiliğinden geçmez

Ağır depresyonda olanlar hayattan keyif almak bir yana, yapmak zorunda oldukları günlük aktiviteleri bile yapamaz hale gelirler. Başkalarıyla konuşmak, işe gitmek, öz bakımını sağlamak; yemek yemek, banyo yapmak, yataktan çıkmak onlar için güçlükle yapılan aktivitelerdir, depresyon ağırlaştıkça bu aktivitelerden vazgeçilir. Depresyon kendiliğinden geçmez, mutlaka tedavi olmak, destek almak gerekir. Tedavi edilmediğinde şikayetler artarak kişinin hayatını daha da olumsuz etkileyebilir, depresyon ağırlaşabilir. 

Önerileri İhmal Etmeyin

- Yakınlarınız ve özellikle ailenizle daha fazla vakit geçirin. 

- Duygularınızı ifade edin, diğer insanların ne hissettiğine verdiğiniz önem kadar kendi duygu ve ihtiyaçlarınızı da göz etin.

- Depresyon döngüsünü unutmayın! Depresyonda çoğunlukla kişinin bir şey yapma isteği olmaz, uyuma isteği olur ve yaptığı şeylerden zevk almaz. Eğer belirtileri besleyecek şekilde evde oturup hiçbir şey yapmaz ve içinizden gelmesini beklerseniz depresyonun seviyesini artırabilirsiniz. Bu sebeple mümkün olduğunca böyle durumlarda zevk almasanız da faaliyetlerinizi sürdürmeye devam edin.

- Geçmişe odaklı olmayın. Geçmiş hatalar üzerinde durup problem odaklı yaklaşmayın.

- Olumlu duygu ifadelerini artırın. Olumsuz duygu ve düşüncelerinizi yerinde ve zamanında, uygun dozda ifade etmekten kaçınmayın. Unutmayın ki zamanında sergilenen uygun ifade ve aktif davranış, birikimi engelleyecek ve küçük artçı depremler büyük depremin önüne geçecektir.

- İyileşme sürecinde dalgalanmalar olabilir ve zaman zaman depresif belirtilerde artış görülebilir. Bunu normal karşılayın. 

- Aile üyelerinin beraber vakit geçirmeleri önemlidir. Zaman geçirme ev içerisinde ufak bir aktivite ile sağlanabileceği gibi ev dışında da yapılan aktiviteler ile de sağlanabilir.

- Gün aşırı açık havada düzenli yürüyüş yapmanın, antidepresanlarla aynı tedavi edici etkiyi yaptığını unutmayın. Kademeli olarak temponuzu ve yürüyüş sürenizi artırabilirsiniz.

- Ev içinde yatakta geçirdiğiniz süreyi azaltıp hareketinizi artırabilmek için ev içi sorumluluklar alın. 

- Gün ışığından fazla faydalanacak şekilde uyumaya özen gösterin. Geç saatlerde yatıp geç saatlerde uyanmak depresyonu kendi başına sürdüren bir etmendir. Erken yatıp erken kalkmaya kendinizi alıştırın.

- Diyaframdan nefes alın, doğru nefes alma yöntemiyle fiziksel ve ruhsal olarak da rahatlayabileceğinizi unutmayın.