İnsan Kaynakları yönetiminde temel ihtiyaç çalışanların dinlenmesi değil midir?

Kasım 11, 2019

İş ve yönetim alanında günümüzün en çok sözü edilen hususlarından biri hiç kuşkusuz 21.Yüzyıl Becerileri... Dünya Ekonomik Forumu sayfasında yayımlanan bu beceriler bütünsel olarak değerlendirildiğinde ise, Duygusal Zeka’nın burada önemini hissettirdiği anlaşılıyor.

 

Dünya Ekonomik Forumu ve Boston Consulting Grup’un hazırladığı “Eğitim İçin Yeni Vizyon” (2015) Raporuna bakıldığında;  öncelikle bu becerilerin üç başlık altında toplandığı görülüyor.

1- Beceriler: Temel becerilerin gündelik yaşamdaki görevlere nasıl uygulandığı bu kapsamda değerlendiriliyor. Diğer bir anlatımla; öğrencilerin temel farkındalık düzeyi ve bu alt yapının gündelik hayatta kullanıp dönüştürebilme durumu.
 
2- Yeterlilikler: Bu başlıkta ise, öğrencilerin karmaşık görevlere nasıl yaklaşıp ne şekilde bir davranış sergiledikleri ele alınıyor.
 
3- Karakter Özellikleri: Karakter özellikleri başlığında ise tamamen bugünün her birey için öne çıkan önemli farkındalık gereksinimi durumunda diyebileceğimiz bir yaklaşım söz konusu. Yani öğrencilerin değişim yönetimine ilişkin kapasiteleri ve dolayısıyla değişen çevre ve koşullara nasıl bir tepki verildiği, değişime nasıl bakılıp bu şartların nasıl ve ne şekilde yönetilebildiği burada önem kazanıyor.
 
Bu ana başlıkların her birinin altında yer alan nitel özelliklere ayrı ayrı baktığımızda da her bir başlığın kendi içinde farklı sayıda özellikten oluştuğu anlaşılıyor.
 
Beceriler
1- Sözel Okuryazarlık
2- Sayısal Okuryazarlık
3- Bilimsel Okuryazarlık
4- ICT (BIT) Okuryazarlığı
5- Finansal Okuryazarlık
6- Kültürel Okuryazarlık
 
Yeterlilikler
1- Eleştirel Düşünme/Problem Çözme
2- Yaratıcılık
3- İletişim
4- İş birliği
 
Karakter Özellikleri
1- Meraklı Olma 
2- İnisiyatif Alma/Girişim
3- Kararlılık/Dayanıklılık
4- Adapte Olabilirlik
5- Liderlik
6- Toplumsal ve Kültürel Farkındalık
 
Şimdi ise üç bölümden oluşan toplam on altı adet becerinin her birinin kısaca ne mana taşıdığına bir bakacak olursak:
 
1. Sözel Okuryazarlık: Okuma, anlama ve yazılı dili kullanma becerisi.
2. Sayısal Okuryazarlık: Niceliksel ilişkileri anlamak ve ifade etmek için, rakamları ve diğer sembolleri kullanma becerisi.
3. Bilimsel Okuryazarlık: Bilimsel bilgi ve ilkeleri kullanarak ortamını anlama ve hipotezleri test etme becerisi.
4. ICT (BIT) Okuryazarlığı: Bilgiyi bulma, paylaşma, sorulara cevap verme, diğer İnsanlarla etkileşim kurma ve bilgisayar programlama da dahil olmak üzere teknoloji tabanlı içerik kullanma ve oluşturma becerisi.
5. Finansal Okuryazarlık: Uygulamada Finansın kavramsal ve sayısal özelliklerini anlama ve uygulama becerisi.
6. Kültürel Okuryazarlık: İnsancıl bilgiyi anlama, takdir etme, analiz etme ve uygulama becerisi.
7. Eleştirel Düşünme/Problem Çözme: Yanıtları ve çözümleri formüle etmek için, durumları, fikirleri ve bilgileri tanımlama, analiz etme ve değerlendirme becerisi.
8. Yaratıcılık: Bilginin uygulanması, sentezi veya yeniden kullanımı yoluyla, sorunları ele almak, sorulara cevap vermek veya anlam ifade etmek için yeni, yenilikçi yollar düşünme ve geliştirme yeteneği.
9. İletişim. Sözlü, sözsüz, görsel ve yazılı yöntemlerle bilgi dinleme, anlama, aktarma ve bağlam yapma becerisi.
10. İş birliği: Bir takımda çatışmayı önleme ve yönetme yeteneği dahil olmak üzere, ortak bir hedef doğrultusunda çalışabilme becerisi.
11. Meraklı Olma: Soru sorma ve açık fikirlilik ve meraklılığı gösterme becerisi, arzusu.
12. İnisiyatif Alma/Girişim: Yeni bir görev veya hedefi proaktif olarak yürütme kabiliyeti ve arzusu.
13. Kararlılık/Dayanıklılık: İlgi ve çabayı sürdürebilme ve bir görevi veya hedefi gerçekleştirmek için sabırsızlanabilme.
14. Adapte Olabilirlik: Yeni bilgiler ışığında plan, yöntem, görüş veya hedefleri değiştirebilme.
15. Liderlik: Başkalarını ortak bir amacı gerçekleştirmek için yönlendirebilme ve ilham verebilme yetenek & becerisi
16. Toplumsal ve Kültürel Farkındalık: Toplumsal, kültürel ve etik açıdan uygun bir şekilde diğer İnsanlarla etkileşim kurma becerisi.
şeklinde karşılıklarla buluştuğu ve en önemlisi Hayat Boyu Öğrenme becerisi örüntüsünden de, bu yetenek ve becerilerin beslendiği.  
Raporun orijinali için tıklayınız.  http://widgets.weforum.org/nve-2015/ 
 
Bununla beraber Duygusal Zekâ kitabının yazarı Daniel Goleman ‘’Farkındalık ile dinleyin, dinleme derinlemesine meşgul olma yeteneği, etkili ilişkileri sürdürmenin anahtarıdır. ‘’diye belirtiyor.
 
Öte yandan araştırmacılar dinlemenin üç aşamasını şöyle tanımlıyor:
 
1- Algılama: Empati, diğer kişinin nasıl hissettiği.
2- İşleme: Diğer kişinin ne söylediğini hatırlamayı ihtiyaç duyulduğunda netleşmeyi.
3- Cevaplama: Diğer kişi konuşurken (örnek: göz teması kurmak, başını sallamak, gülümsemek) aktif katılım gerektirir. Aynı zamanda dinlediğinizi işaret eden sorular sormak.
 
Aktif dinleme empatiye dayanan kalıcı ilişkiler kurmamızı sağlar. Daha iyi bir dinleyici olabiliriz. Nasıl mı?
 
1- Şefkat (meditasyon)
2- Farkındalık. 
3- İyi sorular sormak(Benjamin Wernon’un bu nitelikle ilgili açıklamasını hatırlıyoruz.
 
Aktif dinleme becerimiz yaşantımızdaki ilişkilerin kalitesini artıracaktır.
 
Yine dinleme konusu işliyor iken, Dale Carnegie’nin ‘’Dost Kazanma ve İnsanları Etkileme Sanatı’’ isimli eserde değinilen Prensiplere bakıldığında da; İyi bir dinleyici olun. Diğer İnsanlara kendilerinden söz etmeleri için cesaret verin.  Şeklinde aynı yaklaşımın yer aldığını görüyoruz.
 
Geçtiğimiz yıllarda Hürriyet İK Direktörü Tuba Köseoğlu Okçu’nun PERYÖN Konge Panellerinde belirttiği bir araştırmada, çalışanlara bulundukları organizasyondan beklentilerinin sorulduğu ve çok yüksek oranda: DİNLENİLMEK şeklinde bir sonuç çıktığı hatırlarda.
Yazımızın konu balığına dönüp ilerleyecek olur isek, çalışanların bu önemli beklentilerini karşılamanın işletmelerin bugünün rekabet koşullarında, hem kendilerine önemli rekabet avantajı sağlayacak, hem de organizasyonların temel hedeflerinden olan sürdürülebilirlik tarafını destekleyecek bir Stratejik İK politikası olması muhtemel.
 
Peki, bu Stratejik İnsan Kaynakları politikasını benimseyip yol almak istenildiğinde hangi temel ihtiyaç karşımıza çıkacak? Elbette ki, işletme ve kurumların kurum kültürünü, iklimini çalışan İK Departmanı ve bu departmanın temsilcileri durumundaki İK Direktöründen itibaren, bütün İKY ekibinin sosyal zekâ becerileri. 
 
Bu itibarla, İK ikamesinde görev yapan tüm bu değerli personelin, İletişim ve İnsan İlişkileri/ Duygusal Zekâ becerilerine burada çok ihtiyaç duyulacağı aşikar.
 
İyi haber; EQ’nun geliştirilebilen bir özellik taşıması. 
 
Diğer taraftan Etkili İletişim’in en güçlü unsuru durumundaki dinleme tarafına yönelip, Etkili Dinleme Becerileri’nin geliştirilmesine yönelik faaliyetler aracılığıyla, İK çalışanlarının dinleme becerileri marifetiyle stratejik yönetim politikaların başarıyla inşa edilmesi yanında,  iletişim çalışmanın hayatın diğer alanları için de zenginlik oluşturacağı ve organizasyonlardaki bütün İnsan ilişkilerine de değer katacağını söyleyebiliriz. 
  
Nedim İleri 
İnsan Kaynakları & Proje Yöneticisi
nedimileri.com
 
     Kaynakça;
     D.Goleman Duygusal Zekâ, Varlık Yayınları, Otuz Dokuzuncu Basım, İstanbul, Aralık 2014
     D.Carnegie Dost Kazanma ve İnsanları Etkileme Sanatı, Epsilon Yayıncılık, İstanbul, 2014
     Peryön Kongre 2016.
     http://www.sivilsayfalar.org/21-yuzyilda-ihtiyac-duyulan-beceriler/  Erişim Tarihi:21.11.2019