Kalite Yönetiminde Kişisel Gelişimin Önemi

Eylül 09, 2018

Kişisel Gelişim

Popüler bir tanıma göre kişisel gelişim, bireyin toplum içinde yerini alabilmek için gerek duyduğu özellikleri elde etme sürecidir. Bu süreçte değerlerin, becerilerin ve bilginin elde edilmesi, kullanılması ve kullanım alanlarının genişletilmesiyle sürecin de geliştirilmesi öngörülür.

Bu tanım tartışmaya açık olsa da birçok tanımla ortak noktaları bulunmakta, kişisel gelişimin bir süreç olduğunu vurgulamaktadır. Süreç söz konusu olduğunda ilk akla gelen nasıl değişim ve gelişim ise, kişisel gelişimde de niteliklerde değişim ve gelişim beklenir. Kişisel gelişimin literatüründe değişimin, var olan halden olmak istenilen hale geçiş süreci olarak tanımlandığını dikkate aldığımızda aslında amacın nitelikleri geliştirici değişim olduğunu görebiliriz.

Dikkat edilmesi ve ayrımın iyi yapılmasını gerektiren bir nokta vardır. Kişisel gelişim kavram olarak beceri geliştirmeyle karıştırılmamalıdır. İş yaşamından örnek verirsek, kişisel gelişim bireyin etkilendiği değişiklikleri artık etkilemeye başlayacağı nitelikleri kazanması iken beceri geliştirme, bireyin bir iş veya görevi yerine getirebilecek ustalığı kazanması anlamına gelmektedir. Bu iki süreç arasında bir bağlantı kurmaya çalışırsak yerine göre kişisel gelişimin beceri gelişimini kapsayabildiğini söyleyebiliriz. Tersi ise mümkün değildir.

Bazı yansımalarda ifade edildiği gibi kişisel gelişim az çabayla, kısa yollardan zengin olma, ünlü olma, istediğini elde etme vs. de değildir. Hayata olumlu bakarak mutluluğu yakalamak, neticede de almak istediği sonuçları alabilecek niteliklere sahip olmaktır.

Kişisel gelişim, süreci etkin kılacak özellikteki eğitimler aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Bunun için kişi önce kendini iyi tanımalıdır.  Kişi kendini tanımaya çalışırken mevcut özelliklerin yanı sıra potansiyelini de dikkate almalı, bir yandan da eğitim süreci için gereken eylem planını şekillendirmeye başlamalıdır. 

Kişisel gelişim eğitimleri çok çeşitlidir ve nitelik geliştirici her konu işlenebilir. İletişim, insan ilişkileri veya sosyal ilişkiler, zaman yönetimi, stres yönetimi, güzel konuşma ve yazma, beden dili, liderlik gibi bir çok konu kişisel gelişime yönelik eğitim konusu olabilir.

Kalite ve Kalite Yönetim Sistemleri

Kavram olarak kalite, bir iyi veya kötü sınıflandırması değil, beklentileri karşılayabilme göstergesi olarak tanımlanır. Dolayısıyla izafi bir yönü vardır. Bir talipli veya müşterinin kaliteli olarak niteleyebileceği bir sonuç ya da ürün başka bir talipli veya müşteri tarafından aynı şekilde algılanmayabilir.

Verilen hizmetlerde ve üretimlerde sonuçlar için algıların birbirine daha yakın olmasını sağlayacak kalite kavramı için zamanla beklentilere uygun kriterler ortaya konulmuş, kontroller yapılarak bilgi geri beslemesiyle iyileştirmeler sağlanmaya çalışılmıştı. Bu yaklaşımlar bir süre, özellikle üretimlerde gelişme ve verimliliğe katkıda bulundu.

Bir yandan kalitenin kontrolü ve iyileştirilmesi için gelişmeler devam ederken bir yandan da yönetim anlayışları konusunda tartışmalar devam etti, insan unsurunun yönetim için önemi vurgulanmaya başlandı.

Yirminci yüzyılın ikinci yarısında Amerika Birleşik Devletleri ‘nde başlayan, ancak sonuçlarının daha çok Japonya ‘da alındığı bir bakış açısı yaygınlaşmaya başladı. Bu bakış açısına göre kaliteli sonuç için kontroller ve faaliyet sonucu alınan tedbirler değil, farklı bir yönetim tarzı gerekliydi. Bu yönetim anlayışına göre üretimlerde daha analitik olunmalı, veriler iyi değerlendirilerek istatistiki analizlerden faydalanılmalı, kaliteli ya da diğer bir tabirle istenilen sonuca yaklaşmak için insana, özellikle de müşteriye çok değer veren bir yönetim sistemi geliştirilmeliydi.

Netice itibarıyla değişik yerlerde, farklılıkları ve ortak noktaları olan yönetim sistemleri gelişmeye başladı. Farklı yönetim sistemlerini dağınıklıktan koruyabilecek standartlar geliştirildi. İlk olarak askeri amaçlı kalite iyileştirme faaliyetleri için geliştirilen standartlar halihazırda uluslararası kabul görmüş bir sistem göstergesine dönüşebildi. 

Bu tür sistemlerin kendi felsefelerine sahip olduğunu söyleyebiliriz. En yaygını ise Toplam Kalite Yönetimi (TKY) olarak bilinenidir.  

Geliştirilen standartlar arasında Kalite Yönetim Sistemleri için en yaygın standartlar Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından geliştirilen ISO9000 standartlar serisidir. Organizasyonlarda kurulan kalite yönetim sistemlerini sertifikasyon aracılığıyla belgelendiren ISO, sertifikasyon şartlarını ortaya koyduğu ISO9001:2008 versiyonuyla ilgili standartlarını ve şartlarını biraz daha Toplam Kalite Yönetim felsefesine yaklaştırmıştır.

TKY felsefesine uygun ve/veya ISO9001 şartlarına uygun sistem kuran organizasyonların, kalite, üretim, verimlilik vs. parametrelerde iyileştirme sağladıkları ve sonuçta toplam karlılıklarını artırdıkları görülür. Standartlar ile sistem kuran organizasyonlar belgelendirilmekte iken, TKY felsefesini temel alarak sistem kuran organizasyonlara yönelik özel bir belgelendirme mevcut değildir. Ancak, başarıyı ödüllendiren çeşitli kalite kurumları ödülleri bu felsefeyi dikkate alarak verirler.

Standartların müşteri memnuniyetini öncelik olarak görmesi tüm kalite yönetim sistemlerinin ortak noktası olarak bilinir. Bunun yanında TKY felsefesinde ayrıca müşteri, çalışan, çevre vs. tüm tarafların memnuniyeti vurgulanmaktadır.  Bu nedenle özellikle kaliteye yönelik eğitim ve gelişim konusunda bu felsefeyi referans almak doğru olur.

Kalite Yönetim Sistemleri İçin Eğitimin Vazgeçilmezliği

Toplam Kalite Yönetimi ‘nin dayandığı fikirler arasında “sürekli geliştirme” nin önemi büyüktür. Aynı şekilde ISO9000 standartlarına uyumlu kalite yönetim sistemleri için de Kalite Yönetim Sistemi ilkeleri arasında “sürekli gelişme” yer almaktadır. Yine ilkeler arasında “liderlik” ve “çalışanların katılımı” da bulunmaktadır.

Diğer ilkelerin yanı sıra bu ilkelerin ortak bir özelliği vardır. 

Sistemin kurulmasına katkıda bulunacak tüm bireylerin sistemle ilgili her konuda eğitilmeleri gerekir. Söz konusu ilkelerle ilgili olarak ise tüm eğitimlere ilaveten sistemin kurulması, idamesi ve gelişmesini sağlayabilecek yetkinlikte katılımcıları yetiştirecek türden eğitimlerin de verilmesi zorunluluk arz etmektedir.

Sistemin kurulmasına öncülük edecek liderin bu niteliğe, katkıda bulunabilecek çalışanların yeterliliğe ve sistemi geliştirebilmek için tüm bireylerin bilince sahip olabilmeleri için sistemin teknik bilgisinden fazlasına ihtiyaç vardır. İşte bu ihtiyaç bireylerin niteliklerine yönelik eğitimlerin bütünüdür. Bu eğitim sağlanmazsa sistem hasbelkader kurulabilse bile hem ömrü kısa hem de verimsiz olur.        

Kişisel Gelişim Eğitimlerinin Rolü

Yukarıda bahsi geçen ilave eğitim türü sistem bilincine yönelik eğitimleri kapsadığı gibi kişisel gelişim eğitimlerini de içermektedir.

Lider olmadan sistem kurulamaz. Lider ise liderlik için gereken özelliklere sahip, vizyonu olan, motive edebilen, sistemi bir bütün olarak görebilen, herkesle diyalog kurabilen, konuştuğu ve yazdığı ilgiyle izlenen ve diğerlerini peşinden sürükleyen bir kişi olmalı ve toplantılar yönetmek, zamanı iyi kullanmak, motive edebilmek, liderlik yapabilmek, ihtilafları çözebilmek gibi özellikleri olmalıdır. Niteliklerini geliştirmek isteyen liderin her tür eğitimin yanında liderlik ve motivasyon konusundaki eğitimlerden ne kadar faydalanabileceği açıktır.

Katılımcıların tamamının, ki lider de buna dahildir, işlerliği olan bir sistemi kavrayıp kurabilmek, bu sistemi devam ettirebilmek ve geliştirmek için ilgili oldukları konularda usta veya uzman olmaları yeterli değildir. Geniş bakış açısına, iletişim yeteneklerine, zamanı iyi kullanabilmelerine, stres ile baş edebilmelerine ve özellikle iyi insan ilişkileri içinde olup işbirliği yapabilmelerine ihtiyaç vardır. 

Sistemi kuran da, kullanan da, geliştiren de bireylerdir. Dolayısıyla, sürekli geliştirmeyi ancak kendini sürekli geliştirebilen bireyler sağlayabilirler. Zaten nitelikleri gelişmiş bireyin çevresiyle iletişim ve etkileşimi diğer bireylere göre artmış demektir.

Kurulan Sistemlerin Başarısı     

Sistemin başarısı bireylerin başarısına bağlıdır. Sistemler yapısal olarak kişilere bağlı olmamakla birlikte işlerlikteki başarı bireylerden soyutlanamaz. 

Somut örnek verecek olursak, kurulmuş bir sistemde bir kişinin ayrılıp onun yerine aynı niteliklere sahip başka bir kişinin gelmiş olması sistemi etkilememelidir. Aksi takdirde işleyen bir sistemin kurulabildiği kolay kolay söylenemez. 

Ancak, giden kişinin yerine aynı niteliklerde olmayan başka bir kişinin gelmesi sistem ne kadar iyi olursa olsun aksamalara yol açacaktır. İşte genelde yeterliliğe yönelik eğitimin, özelde de kişisel gelişimin önemi burada ortaya çıkmaktadır.

Eğitim çarkı sistemin bütününde iyi yerleştirilmişse sürekli gelişme tabii sonuç olarak kendini gösterir. Çünkü niteliklerle donatılmış bireylerin çevirdiği sistem çarkları, oluşan kalite kültürüyle bir gelişme döngüsüne girer ve artık sistem bireyleri geliştirmeye başlar. Gelişen bireyler sistemi daha da geliştirir ve bu böyle sürüp gider. Hem gelişme hem de eğitimin kendisi süreklilik kazanmaya başlamıştır. Kısacası, kişisel gelişim, sistemi etkinleştirdikten sonra etkin olan sistem de eğitim çarkı aracılığıyla kişisel gelişim üzerinde etkisini gösterir.

Eğer bu aşamaya gelinmişse artık sistem başarısını göstermiştir.

Sonuç

Bir hayat felsefesi olarak olumlu bakış açısını benimsemek denebilir kişisel gelişim için. Yani mutluluk yolunda ihtiyaç duyulan niteliklere kavuşma çabasıdır bir taraftan.  Bu çaba, bireyi geliştireceği için bireyin yer aldığı her süreci de iyileştirecektir. 

Kalite Yönetim Sistemleri de yapıları gereği niteliğe ve yeterliliğe bağlı sistemler olduğundan bireysel nitelikler, dolayısıyla da kişisel gelişim sistemin kurulması ve devamı açısından çok önemlidir.          

Dr. Ahmet Yalçınkaya
Molino Makina San. Ve Tic. A.Ş. / Yönetim Koordinatörü

Faydalanılan Kaynaklar: